ලංකාවේ මහල් දෙකේ එකම අම්බලම | The only two-story Ambalama in Sri Lanka

#travel #srilankahistory #ambalama #explore #srilanka

අම්බලම -Ambalama

මගීන්ගේ නවාතැන් පිණිස කරන ලද ඉදිකිරීමක් ලෙසින් අම්බලම සරලව අර්ථකථනය කර ගත හැකිය. අතීතයේ සාලා,මාවත්මඩු, ගිමන්ගල්, ඉසිඹුහල් ආදි ලෙසින් හදුන්වා ඇත.

මහා පරාක්‍රමබාහු රජු විසින් ආගන්තුක ශාලා ඉදිකල බව ඉතිහාසය සදහන් කරනු ලබයි.

සංදේශ කාව්‍ය පිරික්සීමේදී "වල් අම්බලම දැක යා ගන් සන් තොසිනි " යනුවෙන් තොටගමුවේ රාහුල හිමියන් සැළලිහිණි සන්දේශයේ අම්බලම පිලිබද සදහන් කර ඇත.

සැවුල් සන්දේශයේ "උඩුවෙල අම්බලම් දැක පියව....." ලෙසින් සදහන්ය. "ඌණකුරාවේ අම්බලම දකිමින" යනුවෙන් සදහන් වන්නේ මයුර සංදේශයේය. මීට අමතරව නීල කොබෝ සහ ගිරා සංදේශයන්හීද අම්බලම පිලිබදව සදහන්ව ඇත.

අම්බලම යන්න දෙමළ බසින් බිදී ආවක් බවටද මතයකි. තවත් මතයක් වන්නේ "අනුන්ගේ පළ" "අන්පළ" "අන්පළම" යන්න පසුව අම්බලම යනුවෙන් ව්‍යවහාරයට එක්වූ බවයි.

මහනුවර යුගයේ දෙවන රාජසිංහ රජ දවස සිර කරුවකුව සිටි රොබට් නොක්ස් සිය අත්දැකිම් මව් රට ගොස් අකුරු කරන අතර එහි සිංහල පරිවර්තන කිහිපයක්ම දැක ගත හැකිය. එහි දක්වන පරිදි "ආගන්තුකයන්ගේ සහ මගීන්ගේ නැවතීම පිණිස සාදා තිබෙන ස්ථානට රැස් වී වාඩිගෙන බුලත් කමින් එකිනෙකා දෙස සන්සුන්ව බලමින් රාජ සභාවේ කටයුතු, රජු සහ ප්‍රධානීන්ගේ කටයුතු නගරයේ මිනිස්සුන්ගේ රැකී රක්ෂා කටයුතු ආදිය පිලිබදව කතා කරයි".

" ගම් සභාව රැස් වූ ස්ථානය" ලෙසින් ජෝන් ඩොයිලි විසින් හදුන්වා දී ඇත. දිවයින පුරා විහිදුනු පැරණි මංමාවත් වල ඇලක් දොළක්, ලිදක් කුඹුරක් ආසන්නයේ බොහෝ විට අම්බලම ඉදි කර ඇත. වෙහෙස වී පැමිණෙන මගියාගේ වෙහෙස දුරු කරන ස්ථානයක් තෝරා ගෙන ඇති බව පැහැදිය. ඉහත ස්ථාන නොවේ නම් ජලය ලබා ගැනීමය පැන් තාලියක් වරදින්නේ නැත.

අම්බලමේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය කෙරෙයි අවධානය යොමු කල විට ඉතා ඉහල දැවමය කැටයමින් පිරි අලංකාරව නිමවා ඇති අයුරු සමහර විට දැක ගත හැකිය. ඒ අනුව රජවරුන් ප්‍රභූන්ද අමබලමේ නැවති ගියැයි උපකල්පනය කල හැකිය. ආසන්නයේ පිහිටි කොණ කලගල අම්බලම උදාහරණ ලෙසින් ගත හැකිය. ශෛලමය මෙන්ම, මැටියේ කල අම්බලම්ද දැක ගත හැකිය.

වැසි ජලයෙන් හෝ ගංවතුරින් එමෙන්ම සතා සර්පයාගෙන් ආරක්ෂා වීම උදෙසා පිහිටි බිමෙන් උස්ව ඉදිකර තිඛෙනු දැක ගත හැකිය.

අම්බලම වටා වෙනම උප සංස්කෘතියක් නිර්මාණය වී තිබූ බව ජනශ්‍රැති අධ්‍යනයෙන් අපට අවබෝධ කරගත හැකිය.

රයිගමයා සහ ගම්පොලයා ජනකතා තුල අපට හමුවන වෙලදුන් දෙදෙනෙකි ඔවුන් දෙදෙනා රාත්‍රි නවාතැන් ගනු ලබන්නේ අම්බලමකය. වෙළදුන් යනු යමක් මුදලට අලෙවි කරන්නන් වුවත් ඔවුනට ගම තුල නොමිලේ නවාතැන් පහසුකම් සපයා ගත හැකි විය.

In the past, there were no formal roads or transportation facilities other than narrow footpaths through dense forests. The villagers rarely chose to leave their villages for pilgrimages or to visit their friends and relatives who were staying in other areas because of the wild animals and the only means of transportation was bullock carts. With the greatest difficulties and a hundred and one risks, they dared to undertake one journey once a year to visit the Sri Pada. Since this was a very dangerous journey, it is said that the villagers used to entrust their belongings to their nearest relatives, as they were doubtful about their safe return.

Since this journey took many days, they had to spend the night in some safe place and rest. The main purpose of making ambalams was to help these travelers rest their tired limbs, prepare food and drink and spend the night. Often, these ambalams were built near a canal. Next to it they placed a large water pot called a "pinthaliya" made of clay or stone.