سرچشمه‌های سوءتفاهم در ارتباط

پروفسور اُسمو آنترو ویو (Osmo Antero Wiio) استاد فقید دانشگاه هلسینکی نظریه جالبی در ارتباطات انسانی دارد. او که علاوه بر تدریس در دانشگاه، خبرنگار، نویسنده و عضو پارلمان فنلاند بود، در سال ۲۰۱۳ در سن ۸۵ سالگی درگذشت و نظریه خود را در قالب هفت گزاره زیر به یادگار گذاشت:

1. ارتباطات انسانی معمولاً با شکست مواجه می‌شود، مگر آنکه تصادفاً موفقیت‌آمیز باشد.
2. اگر بتوان پیامی را به چند شکل تفسیر کرد، معمولاً به شکلی تعبیر می‌شود که بیشترین زیان را به بار ‌آورد.
3. همیشه یک نفر پیدا می‌شود که بهتر از شما بداند منظورتان از پیامی که ارسال می‌کنید چیست.
4. هر چه بیشتر با هم ارتباط داشته باشیم، این ارتباط با موفقیت کمتر و زمینهء سوءتفاهم بیشتر همراه است.
5. در ارتباطات جمعی مهم نیست واقعیت چیست، مهم این است که واقعیت چگونه به نظر می‌رسند.
6. اهمیت یک آیتم خبری با مجذور فاصلهء آن رابطه معکوس دارد.
7. هر چه شرایطی که در آن قرار دارد مهمتر باشد؛ با احتمال بیشتری یک موضوع حیاتی را که دقیقه‌ای پیش به خاطر داشتید، از یاد ببرید.

ممکن است در نگاه نخست این گزاره‌ها بسیار بدبینانه به نظر برسند. اما با کمی دقت پیام نویسنده در هر یک آشکار خواهد شد. مثلاً در قانون اول که می‌گوید «ارتباطات انسانی معمولاً با شکست مواجه می‌شود، مگر آنکه تصادفاً موفقیت آمیز باشد» چهار جمله تکمیلی نیز به شرح زیر افزوده است:

1. اگر ارتباطی بتواند به شکست منجر شود، شکست خواهد خورد.
2. اگر ارتباطی نتواند ناموفق باشد، به احتمال زیاد باز هم در نهایت نافرجام خواهد ماند.
3. اگر ارتباطی بنا به خواست ما به نظر موفق برسد، هنوز در بخشی از آن سوءتفاهم وجود دارد.
4. اگر شما از پیامتان خشنود و راضی باشید، باز هم آن ارتباط محکوم به شکست است.

با این حال، نگاه ویو نوعی هشدار به ماست که مسیر ارتباطات انسانی لغزنده و مه آلود است و ما باید از خطاها و خطرهای پیش رو آگاه باشیم.

#ارتباط_موثر #ارتباطات_موثر #روابط_اجتماعی #روابط_عاطفی