Vremenska kapsula - Manastir Lesnovo

Emisija: Manastir Lesnovo

Redakcija za kulturu i umetnost Kulturno-umetničkog programa, premijerno prikazuje prvu emisiju Manastir Lesnovo, dokumentarnog serijala Srpske srednjovekovne zadužbine u Severnoj Makedoniji.

Crkva u Lesnovu je zadužbina Jovana Olivera koju je počeo da gradi 1341. godine. Posvetiće je vođi nebeskih sila i svecu zaštitniku, velikom vojvodi arhanđelu Mihailu. Izgradiće je na mestu na kome je već postojala manja crkva posvećena ovom svetitelju koju je, nekoliko vekova ranije, osnovao i u njoj se zamonašio pustinjak i čudotvorac Gavrilo Lesnovski.

Jovan Oliver je bio iz ugledne i bogate porodice, veoma obrazovan, jedan od najznačajnijih vojskovođa i najmoćnijih vlastelina u Dušanovom carstvu. Vladao je oblastima oko Ovčeg Polja i uz levu obalu Vardara, koje su u srednjem veku bile veoma bogate i naseljene. U tim oblastima je vlastela od srpskih vladara dobijala privilegije da može da gradi zadužbine. Tu privilegiju i najveću titulu despota, od cara Dušana, dobiće i Jovan Oliver.

Nekoliko godina nakon izgradnje glavne crkve, dozidana je priprata. I crkva i priprata oslikavane su u više navrata. U najvećem delu, lesnovski živopis je izvanredan i dobro očuvan. Među freskama se nalazi i najlepši portret cara Dušana. Inače, crkva u Lesnovu je izvanredan primer srpske srednjovekovne arhitekture na tlu današnje Severne Makedonije.

Manastir je u srednjem veku, i kasnije, bio značajan centar monaštva, pismenosti i prepisivačke delatnosti. Nažalost, do danas nijedan rukopis nije sačuvan u samom manastiru. Najpoznatiji su rukopisi koje je sastavio srpski pisar Stanislav Lesnovski ili Stanislav Gramatik. Inače, pri manastiru je od 18. veka pa sve do 1886. godine radila srpska manastirska škola iz koje su potekli mnogi znameniti sveštenici.

Emisija o Manastiru Lesnovo je priča o prošlim vremenima i velikim graditeljskim i umetničkim dometima srednjovekovne Srbije, ali je i podsećanje na stanje u kome se ovaj spomenik kulture danas nalazi i na česte pokušaje negiranja ili brisanja njegovog pravog identiteta. Lesnovo predstavlja jedan od najznačajnijih srpskih srednjovekovnih zadužbina na teritoriji današnje Severne Makedonije.

Emisija je realizovana uz blagoslov Srpske pravoslavne crkve i Njegove Svetosti Patrijarha srpskog g. Porfirija, blagoslov Makedonske pravoslavne crkve OA i Arhiepiskopa Ohridskog i Makedonskog g. Stefana i uz blagoslov Bregalničke Pravoslavne Eparhije i Mitropolita Bregalničkog Ilariona.

Pored materijala koji je ekipa RTS-a snimila na terenu u Severnoj Makedoniji, za realizaciju emisije korišćen je arhivski materijal, fotografije i crteži iz Fotodokumentacije Narodnog muzeja Srbije, kao i fotografije dr Bojana Popovića, prof. dr Tatjane Starodubcev, zografa Zorana Jovanovića, prof. dr Svetlane Smolčić Makuljević.

Duhovne pesme Svetog Vladike Nikolaja Velimirovića i Isaije Srbina u izvođenju vokalne solistkinje Jovane Baraksadić.

U ulozi monaha je Miloš Milovanović.

Odabrani odlomci iz knjige Stanislava Krakova Kroz zemlju naših kraljeva i careva, u interpretaciji Dragana Vučelića.

Autor i urednik serijala: Svetlana Ilić

Scenaristi: Svetlana Ilić, dr Bojan Popović

Izvršni producent: Svetlana Bandić

Glavni organizator: Miloš Milovanović

Stručni konsultant: dr Bojan Popović

Stručni saradnik na terenu: mr Momčilo Pavlović

Art direktor i dizajner serijala: Dragan Bulović

Scenograf: Snežana Popović

Kostimograf: Suzana Gligorijević

Muzički urednik: Ana Kulić

Dron operateri: Jakov Ognenovski, Dejan Petkovski, Marjan Ognenovski

Snimatelj zvuka: Damjan Popadić

Dizajner zvuka: Ivan Troskot

Vođa rasvete, rasvetljivač: Nenad Vlatković, Milan Mihajlović

Asistenti snimatelja: Saša Todorović, Aleksandar Stojković

Direktori fotografije: Milan Ilić, Hadži Vladan Mijailović

Kolor korekcija: Nikola Stankić

Montaža: Aleksandra Virijević Pavlek



Label and copyright: Radio-televizija Srbije

Zabranjeno svako kopiranje video i/ili audio snimaka i postavljanje na druge kanale!