OTMAN BABA, TEKKE KÖYÜ, HASKOVA / BULGARİSTAN, 5 NİSAN 2022

YENİDEN BULGARİSTAN’DA OLMAK… (1. Bölüm)

Bir başka sevda benimkisi, bir aşk hali, bitmez tükenmez bir merak, araştırma isteği… Balkanlar yani Rumeli toprakları sanki büyülü bir dünya sürekli sürekli bende gitme hissini uyandırıyor, beni kendisine çekiyor.
Burası Anadolu gibi kadım uygarlıklar köprüsü. Nice nice ismi bilinen, bilinmeyen dil, din, kültür gelip eğlenmiş derin izlerini bırakmış ama tümden terk etmemiş aynen Anadolu gibi bu kutsal ve bereketli toprakları.
Türklerin buradaki serüveni bin yıllık. Nasıl ki Anadolu’ya geldiyseler bu Balkan topraklarına da gelmişler, kendilerine özgü inançları, kültürleri buralara taşımışlar ama buradaki kültürlerden de derinden etkilenmişle, kendi kimliklerini yeniden oluşturmuşlar, benzersiz tarihe yapılar, eserler, düşünceler ortaya koymuşlardır.
1263’de Sarı Saltık, sonrasında 1354’de Seyyid Ali Sultan (Kızıldeli) ve onlarla birlikte nice er ve erenler gelip yerleşmişler nice nice ocaklar / tekkeler ve nihayetinde köyler, beldeler kurmuşlar buralarda.
1378 – 1478 arasında yüz yıl ömür süren Otman Baba Bulgaristan Haskova yöresinde ocağını tüttürüp dergahını kurup çerağlarını uyarırken yine buraya çok yakın olan ve kentin kurucusu olarak söylenen Gazi Kırca Ali’nin geliş döneminden önce veya yakın bir zaman diliminde geldiği söylenen Elmalı Baba (Asıl isminin Ebul Vefa olduğu da söyleniyor.) bugünkü Kırcaali Mestanlı İlçesi Mandacı Köyü yakınlarında aynı ocağı yakıp dergahını kurmuş.
Yöre kültürü hakkında kaynak kişi hüviyetindeki Güney Bulgaristan Cem Derneği başkanı çok sevili Mustafa Ali Mustafa’nın aktardığı bilgiye göre ise; halk inancı gereği Abdal Musa da bu yöreye gelmiş, Elmalı Baba’yla görüşmüş, onun kerametlerini takdir edip, bu yörede onun hizmet yürütmesinin gerekli olduğunu söyleyip tekrar Anadolu’ya dönmüş.
Tüm Balkanlar’da yüzlerce değil, binlerce türbe var. Yüzlerce köy, ilçe, il Türkler tarafından kurulmuş. Tüm Balkanlar’a baktığımız zaman 1550’li yıllara kadar yani Macaristan Budapeşte’deki Gül Baba’ya kadar erenlerin göçü, irşat hareketleri devam etmiş. Burası gerçek anlamda Erenler Yurdu olmuş.
Bugün de çok büyük sorunlara rağmen bu bilinci, bu ruhu, bu inancı yaşayan, yaşatan binlerce insan da Alevi – Bektaşi toplumu olarak başta Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Arnavutluk, Kosova, Bosna – Hersek ve Romanya’da yaşama devam etmektedirler.
İlk kez Bulgaristan’a 22 yıl önce gitmiştim. Rahmetlik Araştırmacı – Yazar ve bana Balkanlar’ın kapısını açan pirim Ahmet Hezarfen, Hakkı Saygı Baba ile birlikte çok kısa sürede büyük işler başarmıştık. Böylece 8 kez araştırma, inceleme gezilerim oldu, bir kitaplık malzeme toplantı. Ama yapılanlar bunun çok ötesinde şeylerdi; ilk dedeler toplantısını Bulgaristan’da Dulova (Akkadınlar) Beldesi’nde yaptık. Buradan Cem Vakfı Anadolu İnanç Önderleri Toplantıları için dedelerin, babaların ama özellikle ana sultanların gelmesi için insanüstü gayretler gösterdik. Yüzlerce program, yazı, çekimler, fotoğraflar… Bir nevi onların sesi olmaya çalıştık. Bugüne kadar büyük özverilerle ve hiçbir maddi karşılık beklemeden, kendi cebimizdeki paranın da son lirasını bu çabalar için harcadık.
Derken, buradaki çalışmalarımızdan rahatsız olan, halkın bize ilgi ve sevgini kıskanan, tümüyle özgün olan yapının korunması gerektiğini söylediğim cem / dede ve gelenek yapılarının Türkiye’deki sistemlere benzetmek için, kişisel tatminsizliklerini buradaki saf ve tertemiz insanlar üzerinden gidermek için çıkar savaşına girenler beni engellediler. Öyle bir engelleme ki, benim en büyük aşklarımdan birisini elimden aldılar, benim yıllarca Bulgaristan’a girişimi engellemek için tertip kurdular.
...... (Devamı Diğer Videoda)

Ayhan Aydın
8 Nisan 2022