YIRTQICH QUSHLAR | ЙИРТҚИЧ ҚУШЛAР.

YIRTQICH QUSHLAR | ЙИРТҚИЧ ҚУШЛAР.
YAPALOQQUSHLAR TURKUMI | ЯПAЛОҚҚУШЛAР ТУРКУМИ.
Kunduzgi va Tungi Yirtqich Qushlar.
Yangi bo‘lsangiz kanalimizga obuna bo‘lishni unutmang!
👍Layk tugmasini bosishni unutmang !
🔥Ajoyib kommentlaringizni qoldiring...
Kuningiz xayrli o‘tsin!
Hurmat ila BIOLOGUZ
►ТЕЛЕГРАМ КАНАЛИМИЗ: https://t.me/uzbiolog
►ИНСТAГРAМ СAҲИФAМИЗ:   / uzbiolog  
►Хамкор Каналларимиз: https://bit.ly/32ibaXL - Android Apk Ilovalar Sayti.
►Хамкор Каналларимиз: https://t.me/zverremix - Remix Musiqalar.
#yirtqichqushlar #uzbiolog #biologuz #qushlar #ukki
Yirtqich qushlar, asosan, umurtqali hayvonlar bilan oziqlanadi. Ularning tana tuzilishi va xatti-harakati o‘ljani qidirib topish va ushlab olishga moslashgan. Xususan, uzun va o‘tkir tirnoql arining uchi ilmoqqa o‘xshash qayrilgan bo‘lib, o‘ljani ushlash va o‘ldirishga moslashgan; qisqa baquvvat va uchi pastga qayrilgan tumshug‘i esa o‘ljasi etini yulib olishga imkon beradi (94-rasm). Yirtqich qushlarning ko‘zi o‘tkir bo‘lganidan o‘ljasini uzoqdan payqab oladi. Yirtqichlar juft bo‘lib yashaydi. Yirik qushlarning jufti butun hayoti davomida saqlanib qoladi. Ular daraxtlarga va baland qoyalarga uya qurib, jish jo‘ja ochadi. Yirtqich qushlar kunduzgi yirtqichlar va yapaloqqushlar turkumlariga bo‘linadi. Kunduzgi yirtqichlar turkumi. O‘rta Osiyo hududida kunduzgi yirtqichlardan qora kalxat, miqqiy, tasqara, jo‘rchi, burgut, qarchig‘ay va boshqalar uchraydi.Qora kalxat vohalar, to‘qaylar va tog‘larda, xullas, daraxtlar bo‘lgan hamma joyda uchraydi. Uchib borayotgan kalxatni ayri dumiga qarab oson bilib olish mumkin. Kalxat Markaziy Afrika va Janubiy Osiyoda qishlaydi, mart oylarida uchib kelib, daraxtl arning shoxiga in quradi. Kalxat juda foydali qush bo‘lib, ko‘pincha baqalar, kemiruvchilar, har xil hasharotlar, shu ningdek, kushxonalarning tashlandiqlari va o‘laksalar bilan oziqlanadi; mayda qushlarni ham tutib yeydi. U havoda baland uchib, o‘lja axtaradi.Tasqara – o‘lkamizda uchraydigan qushlarning eng yirigi. Tanasining uzunligi 1,5 m ga, qanotlarini yozganda kengligi 3 m gacha yetadi; uning og‘irligi 6–12 kg, boshi va bo‘ynidagi patl ari juda siyrak bo‘ladi. Tasqarani uchganida keng va uzun qanotlaridagi oqish patlarini panjasimon yozilishiga qarab bilish mumkin. U havoda uzoq vaqt qanot qoqmasdan ucha oladi, lekin yerda beso‘naqay qadam tashlaydi. Tasqara hayvonlarning
o‘laksasi bilan oziqlanadi. Sayhonlik ustida soatlab uchib, o‘laksa izlaydi. Tasqaraning tirnoql ari kuchsiz bo‘lganidan tirik hayvonlarga hujum qilolmaydi. Lekin juda kuchli, uchi qayrilgan tumshug‘i bilan hayvonlar terisini yirta oladi.Ko‘pchilik kunduzgi yirtqichlar zararkunanda kemiruvchilar va hasharotlarni qirib, qishloq xo‘jaligiga foyda keltiradi. Boshqalari esa ko‘pincha kasal va qari hayvonlarni yo‘q qilib, boshqa hayvonlarning kasallanishi oldini oladi; hayvonlar naslini sog‘lomlashtirishga yordam beradi. Y a p a l o q q u sh l a r t u r k u m i. Yapaloqqushlar – tunda hayot kechirishga moslashgan yirtqichlar. Ularga faqat qorong‘i tushgandan so‘ng ov qiladigan yapaloqqushlar: ukki, boyo‘g‘li, boyqushlar kiradi. Yapaloqqushlar tumshug ‘ining uchi qayrilgan, tirnog‘i o‘tkir bo‘lib, tirik o‘ljani tutishga imkon beradi. Ularning ko‘zlari katta, ko‘z qorachig‘i keng ochiladi. Shuning uchun g‘ira-shira yorug‘likda ham mayda hayvonlarni ko‘ra oladi. Sezgir quloqlari esa tunda shitirlagan ovozni ham ilg‘ab oladi. Patlari g‘ovak va yumshoq bo‘lganidan uchganida ovoz chiqmaydi. Tungi yirtqichlarning yuzi yapaloq yuraksimon bo‘lganidan yapaloqqushlar turkumiga kiritilgan. Ukki – yapaloqqushlar orasida eng yirigi. Boshining ustida quloqq a o‘xshash ikki to‘p pati dikkayib turadi. Ukki ko‘proq turli kemiruvchilar bilan oziqlanadi; ba’zan o‘rgimchaklar va ayrim qushlarni ham tutib yeydi. Boyo‘g‘li – ukkiga nisbatan ancha kichik. Kechqurunlari simyog‘och yoki daraxtlarning qurigan shoxida o‘tirib olib, o‘lja poylaydi. Bu qush o‘simliklarga ziyon keltiradigan qo‘ng‘iz, chigirtka
va kemiruvchilarni qirib, juda katta foyda keltiradi.
1. Qushlar yirtqich hayot kechirishga qanday moslashgan?
2. Qora kalxat qanday hayot kechiradi?
3. Tasqara o‘z o‘ljasini qanday topadi?
4. Tasqara qanday hayot kechiradi?
5. Yapaloqqushlar qanday tuzilgan?
6. Yapaloqqushlar qanday ov qiladi?
7. Yirtqich qushlar tabiatda qanday ahamiyatga ega?
8. Qushlar odam hayotida qanday ahamiyatga ega?
Yirtqich qushlar, kunduzgi yirtqichlar, qora kalxat, tasqara, ukki, boyo‘g‘li.