Aşırı Kıllanmanın Altında Yatabilecek Problemler

Her yaştaki kadında ortaya çıkabilen aşırı kıllanma (Hirsutizm) sorunu, polikistik over sendromundan kansere kadar birçok hastalığa işaret edebilir. Hirsutizm, psikososyal problemlere özellikle sosyal izolasyona ve depresyona eğilimi arttırır ve hayat kalitesini olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle, aşırı kıllanma hem fiziki, hem de psikolojik problemlere neden olabilmektedir.

Kadınların konuşmaktan çekindiği, sorunun kaynağına odaklanmaktansa, kozmetik uygulamalarla kısa süreli çözüm bulmayı tercih ettiği aşırı kıllanma multidisipliner bir tanı ve tedavi anlayışı gerektirmektedir.

Aşırı kıllanmayla kendini gösteren hastalıklar şöyle sıralanmaktadır:

Polikistik Over Sendromu (PKOS): İnfertilite yani kısırlığın da en önemli nedenlerinden biri olan polikistik over sendromu aşırı kıllanmanın en yaygın nedenini oluşturmaktadır. Polikistik over sendromunda kıllanma genellikle puberte döneminde başlar ve yavaş ilerler.

Polikistik over sendromunun temel özellikleri, kanda artmış androjen düzeyleri veya androjen fazlalığına bağlı bulgular (hirsutizm, saç dökülmesi), ultrasonografide yumurtalıklarda polikistik değişiklikler, adet görememe veya adet sayısında azalma (adet aralarının uzaması), ovülasyon (yumurtlama) olmaması veya ovülasyon sıklığında azalmadır. Her hastada bu bulguların hepsi aynı anda olmayabilir.

Konjenital Adrenal Hiperplazi: Böbrek üstü bezini ilgilendiren bu genetik hastalık, böbrek üstü bezinde steroid hormonlarının sentezindeki bozukluklardan kaynaklanmaktadır. Bu hastalıkta erkek tipi kıllanma, saç dökülmesi, sivilcelenme ve kas kitlesinin artması, ağır vakalarda ise ses kalınlaşması ve klitorisde büyüme gibi bulgular görülebilir. Tanıda hormonal testler dışında genetik analizler de gerekebilir.

Tümörler: Nadiren de olsa, böbrek üstü bezi ve yumurtalık tümörleri de androjen hormonlarının fazla salgılanmasına yol açtığı için aşırı kıllanma ve saç dökülmesi gibi şikâyetlere neden olmaktadır. Bu vakalarda kıllanma aniden başlar ve hızlı ilerler. Beraberinde kanser de hızlı ilerlediği için zaman kaybedilmemesi ve aniden başlayan ve hızlı ilerleyen erkek tipi kıllanma durumunda en kısa zamanda hekime başvurulması önem taşımaktadır.

İdiopatik Nedenler: Bu hastalıkların dışında hastaların bir kısmında aşırı kıllanma için belirli neden bulunmamaktadır. Androjen düzeyleri normal sınırlarda olmasına karşın aşırı kıllanma olan, over ultrasonografisinde polikistik over saptanmayan ve adet düzensizliği bulunmayan hastalarda bu durum idiopatik hirsutizm olarak tanımlanmaktadır.

Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur
Endokrinoloji uzmanı

#endokrin #endokrinoloji #pcos #polikistikover #sağlık #yeditepesağlık #yeditepeüniversitesihastaneleri