W tych nowotworach chemia działa!

Miniatury filmów zostały wykonane samodzielnie przez autora niniejszego kanału lub pobrane na zasadzie CC0 (Creative Commons Zero) z domen publicznych i w żaden sposób nie naruszają niczyich praw autorskich.

Chemioterapia jest leczeniem systemowym stosowanym w wielu różnych rodzajach nowotworów złośliwych. Mechanizm działania chemioterapii polega na wywoływaniu efektu cytotoksycznego na szybko dzielące się i proliferujące komórki. Należy pamiętać, że chemioterapia nie jest w stanie zadziałać na wszystkie komórki nowotworowe i obecnie uważa się, że przynajmniej 1% z tych komórek zawsze pozostaje poza zasięgiem chemioterapii. Rozwój choroby nowotworowej i wznowa zależą w dużej mierze od potencjału złośliwości tych komórek, mierzonego indeksem Ki-67, oraz indywidualnej zdolności organizmu do samoregeneracji.

Chemioterapia jest obarczona wysokim odsetkiem powikłań, takich jak nudności, wymioty, bezpłodność, wypadanie włosów, owrzodzenia przewodu pokarmowego, jednak do najgroźniejszych powikłań należą agranulocytoza, anemia aplastyczna i wtórne nowotwory, zwłaszcza ostra białaczka mieloblastyczna i zespoły mielodysplastyczne. Szacuje się, że około 50% pacjentów korzysta z konwencjonalnych metod leczenia, takich jak chemioterapia, od 20 do 45% pacjentów korzysta z metod niekonwencjonalnych, a 10% pacjentów nie leczy się wcale.

Skuteczność chemioterapii w walce z nowotworami zależy od wielu czynników. Po pierwsze, od typu histologicznego guza, jego profilu immunohistochemicznego, stopnia zaawansowania klinicznego. Niektóre nowotwory są niepodatne na leczenie chemią, na przykład rak tarczycy, rak nadnercza, rak nerki, rak trzustki, rak żołądka, rak przełyku, mięsaki, nowotwory mózgu, rak wątroby. W innych nowotworach złośliwych chemioterapia może być skuteczna, na przykład w raku jądra – skuteczność bezwzględna wynosi od 30 do 45%, rak kosmówki – skuteczność wynosi 80%, ostre białaczki limfoblastyczne – skuteczność wynosi 40%, chłoniaki, w tym chłoniaki nieziarnicze – skuteczność wynosi od 10 do 30%, chłoniak typu MALT żołądka – skuteczność wynosi do 80%, niektóre z tych chłoniaków leczy się antybiotykami. Skuteczność chemioterapii w raku jelita grubego, płuc i piersi wynosi z reguły od 1 do 5%. Średnia skuteczność chemioterapii wynosi około 2 do 3%.

Chemioterapia może być skuteczna, jeżeli jest stosowana jako leczenie zindywidualizowane i celowane, po przeprowadzeniu badań immunohistochemicznych na skrawkach parafinowych guza. W wielu przypadkach białaczek chemioterapia może wprowadzić pacjenta w remisję i dać czas na przeszczep szpiku. Największym problemem, powodującym nieskuteczność chemioterapii jest nabywanie oporności wielolekowej komórek nowotworowych, co czyni chemioterapię skuteczną tylko w początkowej fazie choroby, bez szans na całkowite wyleczenie.

Piśmiennictwo:
1. Morgan G. Clin Oncol, 2004, 15, 549-60.
2. Segelov, E. Australian Prescriber. 2006; 29 (1):2-3.
3. Chao C, Studts JL, Abell T, et al. J Clin Oncol. 2003; 21:4299-4305.