Agresja rodzi się z lęku, a lęk z niewiedzy | Dariusz Szada-Borzyszkowski

Dariusz Szada-Borzyszkowski urodził się w 1959 r. w Osięcinach. Jest aktorem, reżyserem, scenarzystą, dokumentalistą, tłumaczem współczesnej dramaturgii rosyjskiej, członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Ukończył Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Bydgoszczy oraz Akademię Teatru, Muzyki i Filmu w Sankt Petersburgu. Pracował m.in. w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, Teatrze Aleksandra Fredry w Gnieźnie i Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Zrealizował liczne sztuki teatralne, m.in. Aleksieja Słapowskiego „Kobieta nad nami”, Niny Sadur „Jedź”, Jana Jakuba Należytego „Andropauza – męska rzecz”. Przez wiele lat był związany z białostockim oddziałem Telewizji Polskiej, gdzie reżyserował takie dokumenty jak: „Zajaskrawieni”, „Kiriat Białystok, szkice do sagi białostocczan”, „Do góry”, „Tykocin”, „40:1 – Pamięci Spartan z Wizny”, „Jutrznia”, „Kod na życie”. Z osadzonymi w zakładzie karnym w Białymstoku wystawił dramat Tadeusza Słobodzianka „Nasza klasa”. Dariusz Szada-Borzyszkowski jest zaangażowany w podtrzymywanie pamięci o białostockich Żydach. Jest współzałożycielem grupy „Normalny Białystok”. Współpracuje z Galerią im. Sleńdzińskich w Białymstoku – Galerią Kultury Żydowskiej. Dariusz Szada-Borzyszkowski został odznaczony medalem Zasłużony Działacz Kultury i Złotą Odznaką Ministra Sprawiedliwości.

NAZWISKO ROZMÓWCY: Dariusz Szada-Borzyszkowski
BIOGRA ROZMÓWCY I SZCZEGÓŁOWY SPIS WĄTKÓW: https://sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Krzysztof Bielawski
NAGRANIE: Józef Markiewicz
DATA NAGRANIA: 2022
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

SZCZEGÓŁOWE WĄTKI WYWIADU:
00:00:01 - Początki życia w Osięcinach, przodkowie, dorastanie w trudnym otoczeniu rodzinno-społecznym, zmiany szkół i miejsc zamieszkania, osoby znaczące w życiu rozmówcy, służba wojskowa, pobyt w szpitalu psychiatrycznym dla uniknięcia kary;
00:05:48 - Studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej, narodziny syna, praca w teatrach w Gnieźnie i Białymstoku, przeprowadzka do Białegostoku w latach 80., odkrywanie śladów żydowskiej przeszłości Białegostoku. Studia reżyserskie w Sankt Petersburgu, powrót do Polski, praca w białostockim ośrodku TVP;
00:14:25 - Fascynacja żydowską przeszłością Białegostoku;
00:18:14 - Poszukiwanie śladów żydowskiej przeszłości w Osięcinach;
00:20:58 - Kontakty z Żydami z Białegostoku, Dziga Wiertow, Borys Kaufmnan;
00:25:18 - Białostocki Żyd Zbigniew Siwiński;
00:30:28 - Film „Kiriat Białystok” o Żydach białostockich w Izraelu;
00:33:47 - Nawiązywanie kontaktów z Żydami białostockimi w Izraelu, m.in. z Zewem Belglejem, Ewą Kracowską, Miriam Jahaw, produkcja filmu „Kiriat Białystok”;
00:38:05 - Wpływ filmu „Kiriat Białystok” na rozmówcę, historia ukrywania się Miszy Zilbersteina, stosunek mieszkańców do odkrywania żydowskiej przeszłości miasta, grupa „Normalny Białystok” jako odpowiedź na akty ksenofobii,
00:45:56 - Wystawienie w zakładzie karnym w Białymstoku sztuki Tadeusza Słobodzianka „Nasza klasa”, praca z więźniami, wspólna wizyta w Jedwabnem, premiera spektaklu, jego wpływ na więźniów;
00:57:39 - Projekt teatralny oparty na autobiografii Samuela Pizara „Z krwi i nadziei”;
01:02:33 - Więźniowie występujący w spektaklu „Nasza klasa”, wpływ przedstawienia na ich życie, polityka historyczna i przyzwolenie na przemoc werbalną w Polsce;
01:09:26 - Aspekty działalności społecznej, praca z więźniami, wystawienie „Zemsty” i „Pana Cogito – Incognito”, przyczyny zaangażowania;
01:13:10 - Mural nawiązujący do słów „Ludzie są równi, tylko nierówność ich dzieli”;
01:19:07 - Praca w muzeum w Tykocinie, wizyta słuchaczy Radia Maryja w dawnej synagodze w Tykocinie, upamiętnienie ofiar Zagłady z Tykocina;
01:29:15 - Współpraca z Galerią im. Sleńdzińskich w Białymstoku, grupa teatralna „Lachlom”, projekty i plany rozmówcy, m.in. inscenizacja na podstawie pamiętnika Dawida Szpiro;
01:38:51 - Opinie o upamiętnieniu Żydów z Białegostoku, przyczyny niezrealizowania projektu Muzeum Żydów Białostockich, zniszczenie gabloty w Galerii Kultury Żydowskiej w Galerii im. Sleńdzińskich;
01:43:29 - Białysy – bułki wywodzące się z polsko-żydowskiej kuchni okolic Białegostoku, plener malarski w Tykocinie, prace malarskie Teresy Bejnarowicz;
01:47:38 - Prace Ludwika Lazara Zamenhofa związane z ideą hilelizmu.

Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: https://sztetl.org.pl/pl/historia-mow...

Subskrybuj nasz kanał:    / @historiamowionapolin  
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum):    / mhzp2013  
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów):    / wirtualnysztetl  
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady):    / polscysprawiedliwi  

Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [email protected]

#MuzeumPolin #HistoriaMówiona #Białystok