Patlatmadan Elimde Tutabileceğim Köpük Balonları Yaptım

ABONE OL! http://bit.ly/basfi
  / basfiiledeneyselbilim  
  / basfiiledeneyselbilim  
  / basf.basfiiledeneyselbilim  

Baloncukların patlama sebebi buharlaşmadır. Suyun içine sabun konulduğunda su molekülleri ile sabun molekülleri tarafından sarılır ve yeni bir fiziksel yapı oluştururlar. Sabun; bir ucu polar, yani suyu seven, diğer bir ucu ise suyu sevmeyen apolar bir moleküldür. Suyla temas ettiğinde suyu seven polar kısmı suya bağlanır. Suyu sevmeyen kısmı ise uzakta kalır. O da suyu sevmediği için suyun dışındaki yağ gibi apolar maddelere bağlanır. İşte su ve sabunu karıştırarak ellerinizi yıkadığınızda suyu sevmeyen apolar kısımlar birleşerek misel oluşturur. Misel bir küre gibidir. Bu kürenin dış tarafı polar, iç tarafı apolardır. Kürenin polar kısmı suya tutunarak suyla birlikte akıp gider. Bu durumda kirler de akıp gitmiş olur. Aslında bu sayede de mikroplar ölmüş oluyor öyle değil mi?

Su ile sabun karışımına hava üflendiğinde oluşan balon aslında üç katmanlıdır. Dış ve iç yüzeyde sabun molekülleri, arasında da su molekülleri yer alır. Balon büyüdükçe bu katman incelir ve yüzeyde oluşan buhar basıncı dış basınca eşit olur ve su buharlaşarak balonun patlamasına neden olur.
Balonun yüzeyini güçlendirmek için gliserin kullanıyoruz. Gliserin de tıpkı sabun gibi davranarak yüzeyde daha sert ve dayanıklı bir tabaka oluşturuyor ve suyun buharlaşmasını zorlaştırıyor. Bu şekilde daha büyük ve uzun ömürlü balonlar yapabiliyoruz. Ama ne kadar güçlü olsa da yine de çıplak elle ellediğimizde baloncuklar patlıyor. Çünkü ellerimiz kabul etmek istemesek de kirli ve yağlı. İşte bu yüzden de baloncuk, yağlı bir zemine temas ettiğinde hemen patlıyor. Yağ apolar yapıdadır. Baloncuğun dış yüzeyi apolar demiştik. Apolar molekül olan yağ ile deterjanın apolar kısmı etkileşir ve baloncuğun üzerindeki deterjan tabakası dağılır. Bunun sonucunda su zarı buharlaşarak patlar.
Oysa eldiven giydiğimizde apolar moleküller etkileşime girmediği için baloncuğumuz hemen patlamıyor. İşin sırrı eldiven kullanmakta.


BASF'nin - Tinosan® Ürünü -   / cnpmuiztn2j  

SORU: Köpük balona eldivenli elimizle temas ettiğimizde sabun ve yağın hangi molekül yapılarının teması engellenir?
A) Polar
B) Apolar


(Cevap B) BASF Türk Kimya iş birliği ile hazırlanmıştır.