Ilija Garašanin i Načertanije | HistoryCast, ep. 58

Samo da znate, pokrenuli smo naš Patreon! :) 🔗  / historycast  

Otac srpske diplomatije i autor čuvenog 'Načertanija', Ilija Garašanin je tri decenije uticao na politiku kneževine i oblikovao viziju moderne Srbije u XIX veku.
U ovoj epizodi istražujemo njegov uticaj na politiku, međunarodne odnose i stvaranje nacionalnog identiteta. Kako je ovaj srpski državnik, ministar, predsednik Vlade, predvideo budućnost Balkana i koliko su njegove ideje i dalje aktuelne?
Njegovo delo "Načertanije" (1844), je postavilo temelje srpske spoljne i unutrašnje politike. U tom dokumentu, Garašanin je razradio viziju stvaranja moderne i nezavisne srpske države kroz ujedinjenje južnoslovenskih naroda, uz pažljivu diplomatsku igru prema tadašnjim evropskim silama.

Garašanin je značajno unapredio međunarodni položaj Srbije kroz mudru politiku između velikih sila, poput Austrije, Rusije i Turske, u periodu kada je Srbija još bila pod Osmanskom imperijom.
Nikola Šipka ugostio je ovim povodom kolege istoričare sa Filozofskog fakulteta, docenta Aleksandra Savića i prof. dr Miloša Jagodića.

Kroz biografiju Ilije Garašanina pokušaće da predstave istoriju Srbije s kraja XIX i početkom XX veka.

🔔 Ne zaboravite da se pretplatite na HistoryCast i ostavite komentar – vaše mišljenje nam je važno!

Pratite nas i na društvenim mrežama - linkovi u opisu videa ⬇️


00:00 Gledaćete
00:22 Poreklo i mladost - kako je dete revolucije postao najmoćniji čovek u Srbiji?
05:20 Kneževina Srbija u XIX veku - pravna država za ugled
10:22 Osmansko carstvo, Rusija i Velika Britanija - sukobi oko uticaja na Balkanu i pre svega u Srbiji
14:29 Političko delovanje Ilije Garašanina - Ustavobranitelji, Jovanova buna i borba protiv dinastije Obrenovića, emigracija u Carigradu
22:40 Povratak ustavobranitelja i Garašanina u Srbiju
24:50 Niška i Vučićeva buna
27:13 Bolest i vesti o smrti oca i brata
28:45 Dolazak Karađorđevića na vlast i formiranje novih državnih institucija
30:00 Ilija Garašanin, državni savetnik i pomoćnik ministra unutrašnjih dela
33:50 Najmlađi ministar unutrašnjih dela - najznačajnije ministarstvo u državi
35:30 Stvaranje državnog - činovničkog aparata na nivou evropskih država
39:17 Prva revizorska agencija u Srbiji - kako je ministar ostao bez plate
40:54 Rad Ustavobranitelja na oslobođenju i ujedinjenju srpskog naroda
42:17 Državne težnje za rešavanje srpskog nacionalnog pitanja pre 'Načertanija'
47:33 Početak priče o "Načertaniju" i nacionalnoj politici Ustavobranitelja
53:06 O samom dokumentu - sadržaj "Načertanija" u istorijskom i društvenom kontekstu
58:44 Realizacija "Načertanija" - finansiranje agentske mreže iz tajnog fonda
1:01:48 Diplomatska operacija u Osmanskom carstvu - Vicekraljevstvo
1:09:20 1849. Garašanin ustrojava tajnu obaveštajnu mrežu za prikupljanje podataka o Osmanlijama i pripremu ustanka
1:16:01 Plan ustanka, ratnih operacija i obnove državnosti Srbije - srpska obaveštajna služba
1:24:05 Formiranje jedinstvenog srpskog prosvetnog i kulturnog prostora - izgradnja škola i obnova manastira širom Osmanskog carstva
1:27:15 "Načertanije" - istorijski podaci i ostali planovi za obnovu srpske države
1:32:28 Ilija Garašanin - kalif umesto kalifa i pomirenje sa Obrenovićima i Rusijom
1:37:44 Balkanski savez i ugovor sa Crnom Gorom o oslobođenju i ujedinjenju, ugovor sa Grčkom, pregovori sa Bugarskom i Hrvatskom
1:40:44 Svi balkanski narodi snom mrtvijem spavaju a Srbija se sama bori
1:42:10 Odnos srpskih državnika prema "Načertaniju" i početak proučavanja i zloupotrebe dokumenta
1:45:36 Poslednje godine i odlazak Ilije Garašanina
1:49:30 Zašto je "Načertanije" postalo toliko zapaženo u javnosti?
1:51:55 Kako je Garašanin uvideo da je Srbija sama i da nema čemu da se nada od Zapada
1:54:31 Plan Jovana Marinovića, Nikola Pašić i podela Albanije
1:56:10 Garašaninovi kontakti sa glavarima iz Albanije povodom ustanka protiv Turaka
1:57:50 Žalostan kraj najvažnijeg čoveka u Srbiji
1:59:20 "Načertanije" danas - zloupotreba jednog istorijskog dokumenta



Preporučena literatura:

Radoš Ljušić/KNJIGA O NAČERTANIJU - https://www.knjizara.com/antikvarnica...

Monografija "ILIJA GARAŠANIN (1812-1874) - Velikan srpske zemlje"

******
HistoryCast na društvenim mrežama:

🔗  / historycast.rs  
🔗  / historycast_rs  
🔗https://x.com/HistoryCast_rs

******

Slušajte nas i na audio platformama:


Spotify
https://open.spotify.com/show/3YiiOlZ...


Apple Podcast
https://podcasts.apple.com/us/podcast...


Google Podcasts
https://podcasts.google.com/feed/aHR0...


------------------------


Ostala izdanja Podmedie:
Dva i po psihijatra @dvaipopsihijatra
Filmoholik @Filmoholik2023
Podkast o tebi @podkastotebi
Psihološkinje @Psiholoskinje
Derma Priče @Dermaprice
Fišozofija @Fisozofija