សង្ខេបព័ត៌មានអន្តរជាតិសំខាន់ៗ ប្រចាំថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥

---
១. នៅពេលដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក អនុទីន ឆានវីរៈគុល បានប្រកាសនៅថ្ងៃពុធ ទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥ ថា «ខ្ញុំលែងចាប់អារម្មណ៍នឹងវឌ្ឍនភាពនៃការចរចាពាណិជ្ជកម្ម ឬពន្ធគយតទៅទៀតហើយ។ បើយើងលក់ទៅ [សហរដ្ឋអាមេរិក] មិនបាន នោះយើងនឹងរកប្រទេសផ្សេងទៀតដើម្បីលក់»។ អ្នកជាតិនិយមជ្រុលថៃ ជាច្រើនបានចាត់ទុកថា នេះគឺជាពេលវេលាដ៏គួរឲ្យមោទនភាព, ជាការប្រកាសឯករាជ្យ, ជាឧទាហរណ៍មួយ ដែលបង្ហាញថាប្រទេសថៃអាចនិយាយថា «ទេ» ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងលោក ដូណាល់ ត្រាំ។ លោក អនុទីន បានឈ្នះចិត្ត អ្នកជាតិនិយមជ្រុល និងអ្នកជាតិនិយម បានយ៉ាងឆាប់រហ័ស ប៉ុន្តែត្រឹមតែប៉ុន្មានថ្ងៃ ដំណឹងដ៏ភ្ញាក់ផ្អើលមួយក៏បានផ្ទុះឡើង។ ក្រសួងការបរទេសថៃ បានប្រកាសកាលពីរសៀលថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកាថា តំណាងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកបានជូនដំណឹងដល់ពួកគេថា ផ្អាកការចរចារហូតដល់ប្រទេសថៃវិលត្រឡប់ទៅអនុវត្តសេចក្តីប្រកាសបទឈប់បាញ់ជាមួយកម្ពុជាវិញ។ អ្នកកាសែតជាន់ខ្ពស់នៃកាសែត Khaosod លើកឡើងថា ពួកអ្នកជាតិនិយមជ្រុល ដែលមិនបានមើលឃើញរូបភាពធំ គួរតែភ្ញាក់ខ្លួន ហើយត្រូវនឹងថា ប្រទេសថៃមិនមែនជាមហាអំណាចទេ ហើយក៏មិនមែនជាអំណាចនៅក្នុងកម្រិតរុស្ស៊ី ឬកូរ៉េខាងត្បូងដែរ។ ពេលខ្លះយើងត្រូវតែអនុលោមតាម ទោះបីជានេះមិនមែនជាអ្វីដែលមនុស្សជាច្រើនចង់បានក៏ដោយ៕
ប្រភព៖ Khaosod (https://www.khaosodenglish.com/featur...)

២. អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មថៃ លោក Pichai Naripthaphan នៃគណបក្សភឿថៃ បានព្រមានថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃ អាចនឹងធ្លាក់ចុះកាន់តែខ្លាំង ប្រសិនបើភាពតានតឹងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកកើនឡើង។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតថៃ ខណៈដែលការចរចារឿងពន្ធគយជាមួយអាមេរិកជាប់គាំង។ ទិន្នន័យផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប(GDP) របស់ប្រទេសថៃ បានកើនឡើងត្រឹមតែ ១.២%ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២៥ ពោលគឺបានធ្លាក់ចុះពី៣% ក្នុងឆមាសទី១នៃឆ្នាំនេះ ដែលនេះគឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពមិនច្បាស់លាស់ផ្នែកនយោបាយ និងទំនុកចិត្តរបស់វិនិយោគិនមានកម្រិតទាប។អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មថៃ បន្តថា កិច្ចចរចាពន្ធគយដែលជោគជ័យកាលពីអតីតកាល ក្នុងកម្រិត ១៩% បានគាំទ្រដល់ការនាំចេញរបស់ថៃ ធ្វើឱ្យមានកំណើន ១៣.៩% ក្នុងរយៈពេលប្រាំបួនខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៥នេះ៕
ប្រភព៖ Thai Enquirer (https://www.facebook.com/story.php?st...)

៣. ប្រទេសចិនបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច ដើម្បីចាត់វិធានការឆ្លើយតបប្រឆាំងនឹងប្រទេសជប៉ុនគ្រប់ពេលវេលា ប្រសិនបើចាំបាច់។ នេះបើតាមអ្នកជំនាញ ដែលត្រូវបានដកស្រង់សម្តីយកមកចុះផ្សាយ ដោយកាសែតចិន CGTN ខណៈដែលការលើកឡើងបែបបង្កហេតុថ្មីៗនេះ របស់លោកស្រី Sanae Takaichi នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន ជុំវិញបញ្ហាតៃវ៉ាន់ នៅតែបន្តធ្វើឲ្យភាពតានតឹងកើនឡើង។ លោក Ding Nuozhou ដែលជាអ្នកជំនាញនៅវិទ្យាស្ថានសិក្សាជប៉ុន នៃសាកលវិទ្យាល័យ Nankai បានថ្លែងថា វិធានការរបស់ចិនបានបង្ហាញថា ឧបទ្ទវហេតុនេះ បានកើនកម្តៅឡើងហួសពីជម្លោះការទូតធម្មតាទៅហើយ។ លោកបានបន្ថែមថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីក្រសួងការបរទេសចិនច្រើនជាងមួយ បានបង្ហាញពីជំហរផ្លូវការដ៏ខ្លាំងក្លារបស់ចិន៕
ប្រភព៖ CGTN (https://news.cgtn.com/news/2025-11-16...)

៤. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជប៉ុនបានរាយការណ៍ថា អ្នកការទូតជាន់ខ្ពស់ជប៉ុននឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសចិន នៅថ្ងៃចន្ទ ទី១៧ ខែវិច្ឆិកានេះ ខណៈទីក្រុងតូក្យូព្យាយាមបន្ធូរបន្ថយជម្លោះការទូត ដែលកំពុងកើនឡើងជុំវិញបញ្ហាកោះតៃវ៉ាន់។ ជម្លោះការទូតនេះ កំពុងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសជិតខាង នៅតំបន់អាស៊ីបូព៌ាទាំងពីរមានភាពតានតឹង។ សូមជម្រាបជូនថា ជម្លោះនេះ បានផ្ទុះឡើងបន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកស្រី Sanae Takaichi បានប្រាប់សមាជិកសភាជប៉ុនថា ការវាយប្រហាររបស់ចិនលើកោះតៃវ៉ាន់អាចគំរាមកំហែងដល់ភាពគង់វង្សរបស់ជប៉ុន និងអាចបង្កឱ្យមានការឆ្លើយតបផ្នែកយោធា។ ការលើកឡើងបែបនេះ គឺជាអ្វីដែលមន្ត្រីជប៉ុនពីមុនៗមក ជៀសវាងមិនថ្លែងជាសាធារណៈទេ ដោយខ្លាចថាជាការញុះញង់ ព្រោះដែនកោះនេះ ចិនតែងអះអាងថាជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែក្រសួងការបរទេសជប៉ុនបានថ្លែងថា ខ្លួនមិនទាន់អាចបញ្ជាក់បានភ្លាមៗថា លោក Kanai ពិតជាបានធ្វើដំណើរទៅប្រទេសចិន ឬយ៉ាងណានោះទេ៕
ប្រភព៖ CNA (https://www.channelnewsasia.com/east-...)

៥. កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៦ ខែវិច្ឆិកា នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល លោក Benjamin Netanyahu បានប្តេជ្ញាថានឹងប្រឆាំងរាល់ការព្យាយាមបង្កើតរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ខណៈក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិគ្រោងបោះឆ្នោតលើសេចក្តីសម្រេចមួយ ដែលព្រាងដោយសហរដ្ឋអាមេរិកស្តីពីតំបន់ហ្កាហ្សា។ ជាសេចក្តីព្រាងមួយ ដែលទុកឱកាសឱ្យប៉ាឡេស្ទីនមានរដ្ឋឯករាជ្យ។ លោក Netanyahu បានអះអាងជាយូរមកហើយថា ការបង្កើតរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីនគឺ ជាការផ្តល់រង្វាន់ដល់ក្រុមហាម៉ាស់ ហើយទីបំផុតនឹងនាំទៅរករដ្ឋ ដែលគ្រប់គ្រងដោយហាម៉ាស់កាន់តែធំ នៅជាប់ព្រំដែនអ៊ីស្រាអែល។ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ គ្រោងនឹងបោះឆ្នោតលើសំណើរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនឹងផ្តល់សិទ្ធិឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ បង្កើតកម្លាំងរក្សាស្ថិរភាពអន្តរជាតិ នៅតំបន់ហ្កាហ្សា ទោះបីជាមានការប្រឆាំងពីរុស្ស៊ី ចិន និងប្រទេសអារ៉ាប់មួយចំនួនក៏ដោយ៕
ប្រភព៖ AP (https://apnews.com/article/israel-ham...)

Facebook:   / preah.khan.khmer  
Telegram: https://t.me/preah_khan
TikTok:   / preah_khan