قیمت خرید و معرفی انواع سفال های باستانی ایرانی

برای ارتباط روی این لینک کلیک کنید:
   / @archeologyofiran666  

instagram//auctions2023


به گزارش گلونی در دوران #سلجوقیان #تمدن، #صنعت و #هنر ایرانی همچنان سیر تکاملی خود را طی نمود.
#نقاشی با #رنگ‌های متنوع بر روی لعاب خامه‌ای و سفید یا آبی فیروه‌ای و یا ظروفی با تزئینات مینای زرد و سفید و قرمز و هفت رنگ تولید می‌گردید به نحوی که #سفالین #لعابدار دوره سلجوقی در ردیف بهترین آثار هنری سفال محسوب می‌شود.

در این نقاشی‌ها و صحنه‌های خلق‌شده روی این ظروف اغلب داستان‌های بهرام و آزاده در کسوت فضای اسلامی را به نمایش می‌گذارد.

رساله خطی نفیسی در کتابخانه ملی در #استانبول ترکیه موجود است که در آن روش و فن سفالگری سلجوقی را در سال ۷۰۱ (ه.ق) توسط ابوالقاسم استاد سفالگر اهل کاشان موجود است.

یکی از ویژگی‌های این دوره #تکامل خط و انعکاس آن در سفالینه کتیبه‌دار است.

#پرفسور #پوپ در مورد سفال دوره سلجوقی در کتاب ۱۶ جلدی سیری در هنر ایران می‌نویسد: «اگر چه تا قبل از دوره سلجوقی مرکز عمده تولید صنعت سفال شهرهای مشهور #ری، #کاشان، #ساوه، #سلطان آباد و #نیشابور بود ولی هنر سفالگری #ایران یک هنر ملی بود که در بیش از پنجاه شهر ایران این هنر رایج بوده است.»

ذکر این نکته که در قرن دوم و سوم هجری عمده مرکز سفال سازی ایران شهرهای ساوه و نیشابور بودند واجب است، اما مرکز سفالگری ایران از قرن پنجم تا یازدهم هجری قمری شهر کاشان بود.

مهم‌ترین واقعه تاریخ سفال‌سازی ایران در زمان سلجوقیان رقم می‌خورد و آن استفاده از بدنه مصنوعی در سفال است که متشکل از مواد مختلفی مانند پودر گوارنز، فریت خاک سفید و نرمی است که معادل آن در نزدیک کاشان است و پتاس آن ساخته می‌شد.

سبک نقاشی که به #سبک پیش از مغول معروف است بر روی سفالینه‌های این دوره در شهرهای کاشان، ری، ساوه و گرگان و سلطان آباد بیانگر آن است که این شیوه در قبل از این مورد استفاده واقع نشده است.
در دوران سلجوقی به تولید دو نوع سفالینه رنگی مبادرت می‌گردند، رنگ‌های که در تقابل یکدیگر بوده و در نهایت ضدیت جذابیت خاصی به این سفالینه‌ها می‌داده.

از #سفال دوره سلجوقی که تزیین آنها حک یا بریده شده چند نوع مختلف وجود دارد. بعضی از آنها در کارخانه های متعلق به دربار ساخته شده و برخی دیگر ظروفیست که به طبقه عامه و روستائیان تعلق داشته است. سفال سازان ایرانی این دوره مانند سفال سازان دوره عباسی سعی داشتند از ظروف چینی ساخت کشور چین تقلید کنند. کاسه های سفید کرم رنگ و فنجان و ابریق هایی که در نقاط مختلف ایران بخصوص در ری پیدا شده دارای شفافیت ظروف چینی می باشد. بدنه سفید این ها سخت تر و نازک تر از نمونه های قرن نهم و دهم است و نشان می دهد که صنعت سفال سازی ترقی بسیار کرده است. تزیین این ظروف که چندین نمونه آن در موزه مترو پولتین وجود دارد، به طور کم برجسته حک و بریده شده و گاهی طرح های سوراخ دار یا مشبک روی آن نیز دیده می شود.

مشبک کاری تنها روی ظروف سفید رنگ به کار نرفته، بلکه در ظروف آبی رنگ و حتی ظروف لعابی سبز متعلق به قرن یازدهم تا سیزدهم نیز دیده می شود. از این نوع ظروف در نیشابور و ری پیدا شده و به احتمال قوی در اغلب نقاط ایران ساخته می شده است.

شبیه این دسته ظروف سفالی سلجوقی که شرح داده شد، دسته دیگری ظروف عالی متعلق به قرن یازدهم و دوازدهم است و این ها عبارتند از بشقابهای سفید که تزیین آنها کم برجسته حک و بریده شده و با لعاب به رنگ آبی و فیروزه ای و زرد و ارغوانی نقاشی شده است. اغلب این ظروف دوره سلجوقی «لقبی» نامیده می شده و در ری پیدا شده و شاید با اعتبار صنعت محلی به این نام موسوم بوده است و در موزه متروپولیتن هشت قطعه از این ظروف متعلق به ایران وجود دارد که بوسیله « هوراس هاومایر» به موزه اهدا شده است. تزیین آنها عبارت است از شکل حیوان یا پرنده و اشکال طوماری نباتی و گاهی اشکال انسان . این تزیینات تا حدی شبیه طرح های تزیینی فلز کاری و نساجی سلجوقی قرن یازدهم و دوازدهم است
سفالگری در دوره سلجوقیان

یک گروه دیگر از سفال دوره سلجوقی متعلق به قرن دوازدهم شامل بشقاب و کاسه و ابریق است که با لعاب یک رنگ آبی با فیروزه ای یا سبز یا ارغوانی پوشیده شده . که محل ساخت این ظروف سلطان آباد می باشد و به نام ظروف سلطان آباد معروف بود،. تزیین این ظروف قرن دوازدهم از سفال قرن سیزدهم مفصل تر و متنوع تر. شکل حیوان و پرنده مورد توجه بوده و گاهی دهنه ابریقها به شکل سر پرنده ساخته شد است. تزیین روی آنها کم برجسته و حک یا بریده شده و در میان قطعاتی که طرح حک شده دارند کاسه های نازکی است با لعاب آبی. یک نمونه آن در #موزه #متروپولیتن موجود است. در قطعات دیگر طرح تزیینی کم برجسته نقش شده و چند نمونه آن که #بشقاب و #ابریق باشد در موزه متروپولیتن موجود است. در میان سفال معروف به گبری دوره سلجوقی چند گروه جالب توجه که در نقاط مختلف پیدا شده وجود دارد. گرچه تزیینات این ظروف مفصل است، ولی معمولا آنها را برای استفاده طبقه روستایی می ساختند. یک گروه که در شمال ایران پیدا شده و به ناحیه آمل یا زنجان نسبت داده می شود، دارای تزیین بریده شده اشکال #حیوانات و پرندگان روی زمینه طرح های طوماری است. لعاب این ظروف بی رنگ ولی با طرح های تزیینی به اسلوب ظروف ساخت چین دوره تانگ به رنگ زرد قهوه ای و سبز و ارغوانی نقش شده است. این تزیینات دارای بسیاری از صفات مشخصه دوره سلجوقی است و تاریخ ساخت آنها را باید قرن دوازدهم میلادی (ششم هجری) دانست. این ظروف که شامل ابریق و کاسه و کاشی به اندازه های مختلف است با اشکال انسانی و #حیوانات و #پرندگان و کتیبه کوفی و اشکال نباتی طوماری تزیین گردیده است. این اشکال یا روی ظوف حک و بریده شده یا اینکه اطراف طرح طوری بریده اند که خود طرح تزیینی برجسته جلوه می کند. لعاب آنها معمولا زرد رنگ است که گاهی رنگ سبز و ارغوانی نیز به آن اضافه شده است.