Kim byli Hunowie? Pochodzenie koczowników Wielkiego Stepu

Początkiem lat 70. IV wieku n.e. do dowódców rzymskich wojsk strzegących linii Dunaju zaczęły napływać raporty przynoszące wieści tyleż niepokojące co obiecujące zarazem. Setki kilometrów od północnej granicy imperium, na Stepie Pontyjskim, tam gdzie na dzisiejszych mapach widzimy Rosję i Ukrainę doszło do jakichś niepokojów wśród tamtejszych barbarzyńskich plemion i królestw. Niepokoje te nie okazały się przejściowe, jak to często bywało, zanosiło się na dłuższy konflikt, który mógł co prawda zagrozić w efekcie rzymskim granicom ale z drugiej strony mógł też oznaczać, że bez angażowania legionów uda się osłabić północne plemiona, które same upuszczą sobie wzajemnie krwi.

Wesprzyj nas na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki

0:00 Problemy nad Dunajem
3:55 Pochodzenie Hunów wg starożytnych
9:14 Xiongnu?
10:56 Genetyka
15:44 Charakterystyka ludów koczowniczych
19:59 Imiona Hunów
23:55 Alanowie
26:50 Ostrogoci
33:05 Wizygoci
39:00 Walens i Adrianopol
42:03 Źródła przewagi Hunów
51:40 Grób z Jakuszowic
55:02 Kotły i obróbka metalu
56:53 Deformacje czaszek

Patroni:
Piotr, Tomasz, Kuba, hhczl qq, Bartosz, Damian, Eliza, Kasia, Norbert, Krzysztof, Jakob, Rafał, Patryk, Mateusz, Krzysztof, Andrzej, Karolina, Grdy Bla vla bla, Adam, Michał, Grzegorz

Treść przygotował i przeczytał Michał Kuźniar. Wszystkie wykorzystane źródła znajdziecie w opisie odcinka. Podcast Mroczne Wieki można wspierać na patronite.pl/mrocznewieki Serdecznie dziękuję wszystkim patronom!

Literatura:
Dąbrowski K, "Hunowie europejscy, Protobułgarzy, Chazarowie"
Heather P., "Upadek cesarstwa rzymskiego"
Kokowski A., "Starożytna Polska"
Thompson, E.A., "Hunowie"

Teksty źródłowe:
Marcellinus A., "Res Gestae"
Jordanes, "O pochodzeniu i czynach Gotów"
Priskos z Panium, "Historia"

Artykuły:
"A newly discovered fragment of a Hunnic cauldron from site 59-60, Sanok, Poland"
ACTA ARCHAEOLOGICA CARPATHICA, VOL. LV (2020): 235–254
"The genetic origin of Huns, Avars, and conquering Hungarians"
https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.04...
"Y-chromosome haplogroups from Hun, Avar and conquering Hungarian period nomadic people of the Carpathian Basin"
https://www.nature.com/articles/s4159...

Źródła grafik:
The Walters Art Museum
The Metropolitan Museum of Arts
Аркадий Зарубин, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Bjoertvedt, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Richárd Juha, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Walters Art Museum, Public domain, via Wikimedia Commons
Wolfgang Sauber, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
https://en.wikipedia.org/wiki/File:05...
https://commons.wikimedia.org/wiki/Fi...
Bóna István, Horváth Dávid, CC BY-SA 2.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Silar, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
https://art.thewalters.org/browse/cre...
Unknown author, CC BY-SA 3.0 RS https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Louvre Museum, CC BY 2.5 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC BY-SA 2.5 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
rob koopman from Leiderdorp, netherlands, CC BY-SA 2.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC BY-SA 3.0 http://creativecommons.org/licenses/b..., via Wikimedia Commons
АНО "Международный нумизматический клуб", CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Original photo by User:PHGCOM, contoured by myself पाटलिपुत्र, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
I, PHGCOM, CC BY-SA 3.0 http://creativecommons.org/licenses/b..., via Wikimedia Commons
PHGCOM, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Following Hadrian, CC BY-SA 2.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
A.Berger, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons

Słuchaj również na:
Spotify - https://tinyurl.com/yws22rpe
Apple Podcasts - https://tinyurl.com/2rzv8hkc
Google Podcasts - https://tinyurl.com/2k2db7xy

Muzyka w tle:
https://audiojungle.net/item/dark-mys...
https://audiojungle.net/item/requiem-...
https://audiojungle.net/item/high-ten...
https://audiojungle.net/item/dark-eth...