“Το γεγονός που κατέρρευσε το ηθικό των Ιαπώνων όταν αντίκρισαν την αμερικανική ισχύ”

Ο Αριστοτέλης είναι μία από τις κεντρικές μορφές στην ιστορία της φιλοσοφίας, της οποίας η σκέψη καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τη μεταφυσική και την κοσμολογία έως την πολιτική και την πρακτική ηθική. Η επιρροή του παραμένει επίκαιρη, ιδίως όταν στοχαζόμαστε το πολιτικό σύστημα του σήμερα και τις προκλήσεις της κρίσης που βιώνουμε σε κοινωνικό και θεσμικό επίπεδο.

Η αριστοτελική φιλοσοφία αναπτύσσεται σε διάλογο με τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, αλλά και με τους σοφιστές και τον Σωκράτη, οικοδομώντας μία κριτική βάση που δίνει αξία στη λογική, την παρατήρηση και την εμπειρία. Ο Αριστοτέλης απομακρύνεται από τις υπερβολικά αφηρημένες εικασίες των προσωκρατικών, αλλά αναγνωρίζει τη θεμελιώδη σημασία τους. Παράλληλα, εκτιμά την σωκρατική αναζήτηση της αλήθειας, την οποία διευρύνει συστηματοποιώντας τη γνώση.

Κατά την άποψή του, η πρακτική και πολιτική διάσταση της φιλοσοφίας είναι ουσιώδης για την πραγματοποίηση του κοινού καλού. Η "Πολιτική" του Αριστοτέλη και ιδιαιτέρως το έργο "Περί της αρίστης πολιτείας" αποκαλύπτει το όραμά του για μία πόλη, στην οποία η δικαιοσύνη, η παιδεία και η αρετή αποτελούν τα θεμέλια της δημοκρατίας και της πολιτικής συμβίωσης.

Η αριστοτελική σκέψη συμβάλλει επίσης στη γεωπολιτική του σήμερα, καθώς μας ωθεί να στοχαστούμε την πόλη όχι μόνο ως έναν φυσικό χώρο, αλλά ως ένα πεδίο ηθικών και πρακτικών σχέσεων. Ο στοχασμός για την παιδεία κατά τον Αριστοτέλη και η σύνδεσή της με τη σύγχρονη πραγματικότητα προσκαλεί σε έναν αναστοχασμό των εκπαιδευτικών μας συστημάτων, προωθώντας μία παιδεία που δεν αποσκοπεί μόνο στην τεχνική κατάρτιση, αλλά και στον ηθικό και πολιτικό σχηματισμό του πολίτη.

Από την άλλη, η κληρονομιά του Αριστοτέλη προβάλλει και στον διάλογο μεταξύ φιλοσοφίας και κοσμολογίας, ιδίως στην αλληλεπίδραση της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη και της σύγχρονης φυσικής. Αν και πολλές φυσικές του αντιλήψεις έχουν ξεπεραστεί από τη σύγχρονη επιστήμη, η μεθοδολογία του – βασισμένη στη συστηματική παρατήρηση της πραγματικότητας – παραμένει θεμελιώδης για την επιστημονική έρευνα.

Το όραμα του Αριστοτέλη είναι, συνεπώς, η πραγματοποίηση μιας δίκαιης, μορφωμένης και ενάρετης κοινωνίας. Φιλόσοφοι όπως ο Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης αναλαμβάνουν να επανερμηνεύσουν αυτή την κληρονομιά, προσαρμόζοντάς την στα σημερινά ερωτήματα και διατηρώντας ζωντανή τη φλόγα της κλασικής σκέψης. Σε καιρούς κρίσης, η επαναπροσέγγιση του Αριστοτέλη σημαίνει την επανανακάλυψη της αξίας της λογικής, της αρετής και της πολιτικής ως δρόμων για την αναγέννηση της δημοκρατίας και της ανθρώπινης συμβίωσης.