Demony domowe Słowian: Domowik, Kłobuk, Kikimora… Kto naprawdę mieszkał w domu?

Czy domowe demony Słowian „zniknęły” po chrystianizacji? Wcale nie. W klechdach, bajkach i podaniach ludowych pojawiają się jeszcze długo — i to w zaskakująco konkretnych rolach: jedne pilnują pieca i progu, inne stajni, gumna albo łaźni, a część… zwyczajnie szkodzi.

W tym odcinku porządkuję temat duchów/demonów zamieszkujących słowiańskie domostwa (z zachowaniem ważnej zasady: Słowiańszczyzna nie jest jednolita, więc różnice regionalne mają znaczenie). Omawiam m.in.: Domowika, Uboże/Boże, Chowańca, śląskiego Inkluza, warmińsko-mazurskiego Kłobuka, wschodniosłowiańską Kikimorę, Dwornika, Bannika, Owinnika/Gumiennika, Sporysza oraz wątek „węża domowego” w tradycjach Czech, Łużyc, Bałkanów i dalej.

Jeśli chcesz, żebym zrobił część 2 (np. szerzej o motywie węża i jego dawnym znaczeniu) — napisz w komentarzu: „WĄŻ DOMOWY” i dopisz region, który Cię interesuje.

Rozdziały (wstaw czasy po montażu):
00:00 – Wstęp
2:35 – Domowik (duch domu)
5:51 – Uboże/Boże
7:03 – Chowaniec
7:32 – Inkluz (Śląsk)
8:52 – Autopromocja
9:13 – Kłobuk
9:52 – Kikimora
11:30 – Dwornik/Dvorovy
12:19 – Bannik/Łaźnik
13:55 – Owinnik/Gumiennik
15:15 – Sporysz (personifikacja obfitości)
16:05 – Wąż domowy
16:54 – Kucna Zmija
17:32 – Stopan
18:00 – Chowaniec
18:27 - Bałtowie
19:49 - Zakończenie

Przypisy:
-B. Baranowski, W kręgu upiorów i wilkołaków.
-A. Gieysztor, Mitologia Słowian.
-L. Pełka, Polska demonologia ludowa.
-Różne opracowanie dostępne online Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
-Słownik Polskiej Bajki Ludowej red. Violetta Wróblewska
-Polska Ludowa terminologia mitologiczna – demony domowe
-Bc. Lucie Matějková Démonologie polské venkovské kultury, Univerzita Pardubice

#demonologiasłowiańska #mitologiasłowiańska #słowianie #demonologia #duchydomowe #domowik #kłobuk #kikimora #bannik #chowaniec #uboże #folklor #podanialudowe #wierzenialudowe #historiakultury #legendy #ciekawostkihistoryczne #paranormalne #slavicmythology #slavicfolklore #slavipole #sigmaslav #słowianie #viking #rpg #fantasy #slavicbook #urbanfantasy #powieść