"Ya Rezil Olursam" Düşüncesinin ve Sosyal Fobinin Nedeni Nedir? | Psikiyatrist Dr. İbrahim Bilgen

Sosyal Fobi(Anksiyetenin) nedenleri genetik olmakla birlikte anne yada babalarından sosyal öğrenme yoluyla olmaktadır. Sert bir baba yada ebeveynin olması bu kişilerin ifade etme özgürlüğünü kısıtlamaktadır. Yani olayın içinde daha olmasa bile kişi olay konusunda düşünürken kendini gergin hisseder. Olay öncesinde olayın içindeymiş gibi hissetme durumuna öngörüsel –beklentisel- işleme denir. Kişi olay olmadan tahmin yoluyla olay esnasında hissedeceği kaygıyı olay öncesinde de hisseder. Sosyal Anksiyeteli kişi olay hakkında, olay öncesinde zaten başarısızlığı öngörür ve o duruma ya da ortama girmek istemez. Kişinin yaptığı beklentisel işleme –olumsuz sonuçları tahmin etmek- anksiyete seviyesini arttırır. Bu anksiyete öngörüsel anksiyetedir. Öngörüsel işleme bir sürdürücü faktördür, çünkü bu faktör kişinin olaydan kaçınma olasılığını arttırır. Olay/ortam öncesinde kişi kafasının içinde çok olumsuz bir senaryo oluşturur ve o ortama gitmemenin daha iyi bir seçenek olduğuna karar verir. Biliyorsunuz ki kaçınma tüm anksiyete bozukluklarında karşılaştığımız en önemli sürdürücü faktörlerden biridir, çünkü kişi eğer o ortama gitmezse o ortama dair şeması, düşünceleri değişmeyecektir. Bu kişinin düşüncesine göre, o ortama girerse zaten gergindi, kafasında olay öncesinde oluşmuş negatif düşünceleri var, o ortamda ne yapacağına dair senaryoları oluşturmuştur. Öngörüsel işleme ve öngörülen anksiyete Sosyal Anksiyetenin kalıcılığına neden olan iki önemli faktördür. Çünkü kişi ya ortama hiç gitmez ya da giderse kafasında oluşturduğu negatif senaryolar ona eşlik eder.
Dr. İbrahim Bilgen
Psikiyatrist-Psikoterapist

0212 215 55 99 - 0212 215 55 97
[email protected]