Jak działają organy?

Jak działają organy? Opowiadają: organista Tomasz Głuchowski oraz organmistrz Andrzej Kriese.

W Sali Głównej Narodowego Forum Muzyki zakończono budowę organów piszczałkowych. Za ich sprawą muzyka minionych wieków zabrzmi pełniej, a możliwość zagrania współczesnych utworów otworzy drogę do poznania wielu nowych kompozycji.



CZY WIECIE, ŻE ORGANY:
• Są największym instrumentem, jaki został wymyślony.
• W wielu aspektach (głośność, brzmienie, barwa) przewyższają orkiestrę symfoniczną.
• Ich dźwięk powstaje w wyniku drgań powietrza przepływającego przez piszczałki pogrupowane w głosy.
• Mają trakturę, czyli system przenoszenia ruchu pomiędzy klawiszem a zaworami sterującymi poszczególnymi piszczałkami.
• Posiadają miech.
• Ich pierwowzorem były starożytne małe instrumenty dęte, takie jak np. fletnia Pana.
• Pierwszym instrumentem typu organowego, datowanym na III wiek p.n.e., były organy wodne skonstruowane przez aleksandryjskiego mechanika i matematyka Ktesibiosa.
• Początkowo były bardzo duże, więc do obsługi wymagały dwóch organistów, a gra na nich możliwa była jedynie za pomocą pięści lub łokci.
• Brzmienie tego instrumentu w baroku było jasne i lekkie.
• W okresie romantyzmu stworzono organy symfoniczne – brzmienie instrumentu stało się ciemniejsze i cięższe, powstały głosy imitujące
orkiestrowe instrumenty dęte oraz smyczkowe, a sposób intonacji stał się bardziej miękki i delikatny.
• W pierwszej połowie XX w. we wrocławskiej Hali Stulecia zbudowano największe ówcześnie organy na świecie.