Safhâ-yı Sadrında / Hüseyni İlâhi

Bestekârı: Cihangirli Ahmed Efendi
Güftekârı: Hz. Pir Cemâleddin-i Halveti

Safha-yı sadrında dâim âşıkın efkârı hû
Şâkirin şükrü hüvallah zâkirin ezkârı hû

Sôfî mest olub safâdan devreder yâ hû deyû
Münkir inkârın bırakdı eyledi ikrâr-ı hû

Nâleden ney deldi bağrın hû deyû nâlân ider
Mevlevîler Mesnevî'de eyledi iş'âr-ı hû

Hû sadâsından melekler gökde eyler semâ
Hû safâsından felekler eyledi ihbâr-ı hû

Sidre seyrine muhakkak irmeğe Cibrîl-i Emîn
Olmasa onun dilinde dembedem tekrâr-ı hû

Bülbülâ dîvân-ı aşkdan bir varak naklet bize
Tâ safâ vere safâdan açıla gülzâr-ı hû

Ravza-i "Hû"da makâm et ey Cemâl-i Halvetî
Tâ vücûdun milkine keşf ola bu esrâr-ı hû

..............

Tarîk-i Halvetiyye ricâlinin büyüklerinden Şeyh Cemâleddin Halvetî Kuddise Sırruh Hazretlerinin, zikrullahın esrârına dâir bu nutk-i şerîfi üzerine Cihangirî Ahmed Dede'nin Hüseynî makâmındaki bestesi çok kıymetlidir...Bu eser, Halvetî tekkelerinde kıyâm kalkılıp "Cumhur İlahi" okundukdan sonra "Devrân"a başlanırken okunurdu...Kayıttan da anlayacağınız gibi eserin okunuşu da kendine mahsûsdur...Her bir beytin sonunda perde kaldırmak ve ritmi hızlandırmak sûretiyle devrân hızlandırılır ve zikrullaha revnâk verilir...Bu yüzden notaya bakarak okumak mümkün olmaz, mutlakâ ehlinden meşk etmek gerekir...Okunuşa âit diğer bir husûsiyyeti ise, makta' beytine gelip de, Şeyh Cemâleddin Halvetî Hazretlerinin ism-i şerîfi okunduğunda okuyuş birden ağırlaştırılır ve "İsm-i Hayy zikrine geçilir...

Remzleri : Nutk-i şerîfin yedi beyt olması nefsin yedi mertebesine, her beytin sonunda perdenin yükselmesi bir nefs mertebesinden diğerine çıkarak ma'nen yükselmeye, ilâhinin başlarda ağır olup sonradan hızlanması seyr-i sülûkün de başlarda biraz meşakkatli olup sonradan kolaylaşıp süratlenmesine, okuyuşda coşkunun artması seyr-i sülûkde ilerledikçe sâlikin şevke gelmesine, devrân ederken okunması seyr-i sülûkun devrî olmasına ve ka'betullah etrâfında yedi defâ dönülerek yapılan tavâfa remzdir...Nutkun yedi beyt olması, renklerin ve seslerin yedi olmasına da işâretdir. Diğer bir remzi de, şerî'at, tarîkat, hakîkat, ma'rifet, kurbiyyet, kutbiyyet ve ubûdiyyet mertebelerine işâret etmesidir.