Bordo Bulamacı, Bahçemizdeki zeytinlere bordo bulamacı uyguladık

BORDO BULAMACI

Bordo bulamacı bağlarda fungusit olarak kullanılan bakır sülfat ve sönmüş kireçin bir karışımıdır. Zeytinde halkalı leke, Plasmopara viticola mantarının neden olduğu bağ mildiyösü bitki hastalığı başta olmak üzere özellikle bahçe, fidelik ve tarla bitkilerinde görülen mantari hastalıklara karşı kullanılır . Fransa’nın Bordeaux bölgesinde ilk kullanıldığından dolayı bordo bulamacı olarak bilinir.

19. yüzyılda Avrupa’nın geleneksel şarap bölgelerindeki üzüm asmaları arasında değişik bağ hastalığı ortaya çıkmıştı. Dayanıksız asmalarda baş gösteren bu salgınlara, Amerikan orjinli bitki örnekleri olarak Avrupa’ya getirilen asmalar üzerinde taşınan zararlılar sebep oldu. 1847 yılında Amerika’dan getirilen yeni dünya asmaları süs amacıyla bahçe duvarlarına sardırılarak yetiştirilmeye başlamış, bu asmalarla birlikte külleme de gelerek, Avrupa asmalarına bulaşmıştı. 1852 de Leon de la Verge kükürt ile mücadele yöntemini geliştirdi. Bağcıların bazıları ise kükürt tasarrufu için Amerikan kütükleri getirip küllemeye karşı yeni denemelere başlaması esnasında 1861 yılında Toscana’lı bağcı Ridolfi ve 1866 yılında da Bordeaux’lu Lilineau Amerikan çubukları ithal edip bir bağ kurmuşlardır. Bu iki kişinin öncülüğü ile denenen bu yol Avrupa’ya Phylloxera vastatrix denilen asma bitine ve mildiyö hastalığına yeni yaşam alanı sağladı. Fransa’da 1 milyon hektar bağ yok olup sadece 1.5 milyon hektar kaldı.

Bağ mildiyösü hastalığının ardından, Bordeaux Üniversitesi botanik profesörü Pierre-Marie-Alexis Millardet Bordeaux bölgesindeki bağlarda görülen hastalıklar üzerinde çalışmaya başladı. Millardet diğer bütün asmalar enfekte olmasına rağmen yola yakın asmalarda mildiyö görülmediğini fark etti. Araştırmalarını bu yönde sürdürdüğünde, yoldan geçenlerin üzümleri yemesini önlemek için asmalara bakır sülfat ve kireç karışımı püskürtüldüğünü öğrendi. Bu uygulama hem görünüş ve hem de acı tadından dolayı izinsiz olarak üzüm yiyenler için caydırıcı idi. Bu durum Millardet’ın bu uygulamayla denemeler yapmasına sebep oldu. Millardet 1885 yılında çalışmalarını yayınlayarak bağ mildiyösüne karşı mücadele için bu karışımı tavsiye etti. Bu sebeple, Fransa’da Bordo bulamacının kullanımı Millardet-David tedavisi olarak da bilinmektedir. Bir yüzyılı aşkın süredir kullanılmakta olan bu fungusit, yeraltı sularına sızmasına ve akarsuları kirletmesine rağmen hala rağbet görmekte ve kullanılmaktadır.

Etki etme şekli bakır iyonları sayesinde olmaktadır. Bu iyonlar mantar sporlarını etkileyerek çimlenmelerini önlemektedir. Bu etkisi sebebi ile de bu ilaç tedavi edici değil önleyici bir özelliğe sahip olmaktadır. Bu sebeple bağ, bahçe ve tarlalarda fungal hastalıklar ortaya çıkmadan önce kullanılmalıdır. Bu ilacın asıl etki ettiği mantar plasmopara viticola mantarı olmaktadır. Bu mantar türü de başta bağ midiyösü olmak üzere karaleke ve şeftali yaprağı kıvırcıklığı hastalıklarında etkin bir şekilde kullanılmaktadır.

Bordo bulamacı, patojenlere karşı esas toksik madde olan bakır iyonlarını içeren ve asit karakterli bakırın ph’sını nötürleştirerek, fitotoksik etki yPr. Göztaşı (bakır sülfat % 98) ve kireç kullanarak hazırlanan bir karışımdır. Bordo bulamacı çok sayıda fungal ve bakteriyel hastalığa karşı kullanılan bir tarım ilacıdır. Özellikle sonbaharda hasattan sonra ve ilkbaharda çiçek gözleri uyanmadan önce zeytin ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında, ertesi yıl olabilecek potansiyel hastalıklara karşı etkili ve ekonomik bir mücadele yapılmış olunur.
Bordo bulamacı kullanıma hazır halde zirai ilaç bayilerinde bulunabileceği gibi, göztaşı (bakır sülfat) ve kireç ile hazırlanıp kullanılması da mümkündür.

Bordo Bulamacı hazırlamak için öncelikle 50 Ve 100 Litrelik Olmak Üzere İki Ayrı Varile İhtiyaç Vardır. 50 Litrelik Varilde 1 Kg. Göztaşı Eritilir. Bakır Sülfat Suda Zor Çözündüğü İçin 24 Saat Önce Suya Bırakılmalıdır. Şayet Suda Hemen Çözünmesi İstenirse, Toz Haline Gelinceye Kadar Öğütülmesi Gerekmektedir. ½ Kg. Sönmemiş Kireç, Başka Bir Yerde Azar Azar Dökülen Ilık Suda Eritilerek Söndürülür. Daha Sonra 100 Litrelik Diğer Varile Süzülerek Aktarılır Ve Su İlâvesi İle 50 Litreye Tamamlanır. Daha Önce Hazırlanan 50 Litrelik Göztaşı Eriyiği İse 100 Litrelik Varilde Bulunan 50 Litre Kireçli Su Üzerine Yavaşça Dökülür Ve Devamlı Olarak Ağaç Sopa Yardımı İle Karıştırılmak Suretiyle Çivit Mavisi Renginde Bulamaç Elde Edilir. Böylece % 1’lik 100 Litre Bordo Bulamacı Hazırlanmış Olur.

Bordo bulamacı; yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında, karaleke ve ateş yanıklığı hastalığına, sert çekirdekli meyve ağaçlarında bakteriyel kanser ile yaprak delen ve dal yanıklığı hastalığına, eriklerde cep hastalığı, şeftalide yaprak kıvırcıklığı, cevizde antraknoz- yosunlaşmalar gibi birçok hastalığa karşı kullanılabilen bir tarım ilacıdır.