ทฤษฎีการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ScientificManagement Theory (Frederick Winslow Taylor)

ทฤษฎีการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ScientificManagement Theory (Frederick Winslow Taylor)

ทฤษฎีการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ หรือ Scientific Management Theory คือ แนวคิดที่มุ่งเน้นการปรับปรุงประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการทำงานโดยใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์เข้ามาวิเคราะห์และพัฒนากระบวนการทำงานต่างๆ

ทฤษฎีนี้ได้รับการพัฒนาโดย เฟรเดอริก วินสโลว์ เทย์เลอร์ (Frederick Winslow Taylor) ซึ่งได้รับการยกย่องว่าเป็นบิดาแห่งการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์

แนวคิดหลัก:
Frederick Taylor ได้รับการขนานนามว่าเป็น "บิดาแห่งการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์" (Father of Scientific Management) ทฤษฎีของเขามุ่งเน้นการปรับปรุงประสิทธิภาพของแรงงานผ่านการวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์ โดยเชื่อว่ามี “วิธีการที่ดีที่สุด” (One Best Way) ในการทำงานแต่ละอย่าง ถ้าหากค้นหาและนำมาใช้ได้อย่างถูกต้อง จะสามารถเพิ่มผลผลิต (Productivity) และลดความสิ้นเปลือง (Waste) ได้อย่างมหาศาล

Taylor นำเสนอหลักสำคัญ 4 ประการ คือ:
1. ศึกษางานอย่างเป็นระบบ เพื่อค้นหาวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงสุด
2. คัดเลือกและฝึกอบรมคนงานอย่างเป็นระบบ (แทนการเลือกจากความชำนาญตามธรรมชาติ)
3. ตรวจสอบให้แน่ใจว่าคนงานปฏิบัติงานตามขั้นตอนมาตรฐาน
4. แบ่งความรับผิดชอบระหว่างผู้บริหารและคนงานอย่างชัดเจน (ผู้บริหารวางแผน, คนงานลงมือทำ)

จุดแข็ง คือ
เพิ่มผลผลิตได้อย่างชัดเจน
สร้างมาตรฐานการทำงาน (Standardization)
ลดความสูญเสียในกระบวนการผลิต
นำไปสู่การพัฒนาแนวทาง “การบริหารโดยใช้ข้อมูลเชิงวิทยาศาสตร์” ในยุคอุตสาหกรรม

จุดอ่อน คือ
มองมนุษย์เป็นเหมือน "เครื่องจักร" มากเกินไป
ขาดการให้ความสำคัญกับแรงจูงใจเชิงจิตใจ หรือปัจจัยด้านอารมณ์
อาจทำให้เกิดความไม่พอใจในหมู่คนงาน เพราะรู้สึกว่าถูกควบคุมมากเกินไป

ตัวอย่างที่ประยุกต์จริง คือ โรงงานผลิตสินค้าหลายแห่ง เช่น Ford Motor Company ในยุคของ Henry Ford นำแนวคิดของ Taylor มาใช้พัฒนา สายการผลิตแบบไหล (Assembly Line) ซึ่งช่วยลดเวลาการผลิตรถยนต์จาก 12 ชั่วโมงเหลือ 2 ชั่วโมง 30 นาที