wkra drewniany dworek

Dworek Sujkowskich znajduje się w miejscowości Wkra, gminie Glinojeck, w powiecie ciechanowskim. Jest to mała miejscowość licząca niespełna 242 mieszkańców położona nad malowniczą rzeką o tej samej nazwie. Dworek został zbudowany w końcu XIX wieku. Prawdopodobnie pracował nad nim ten sam warsztat, który zatrudniony był przy budowie dworu w pobliskim Dziektarzewie – jest on swoją drogą również w opłakanym stanie. Jego pierwszym właścicielem był Tadeusz Sujkowski, do którego należało 500 ha ziemi w okolicy. Dworek pozostawał w rękach rodziny Sujkowskich przez około 50 lat, aż do 1939 roku. Następnie właścicielem obiektu została Anna Orłowska, urodzona w 1897 roku. Zarządzała majątkiem do swojej śmierci w 1945. Po II wojnie światowej mieścił się w nim Dom Dziecka, później zostali tam zakwaterowani pracownicy miejscowego PGR-u. Wtedy też wnętrze zostało wtórnie podzielone i pojawiły się nowe wejścia dla każdej z rodzin. Lokatorzy mieszkali tam jeszcze na początku XXI wieku. Od czasu opuszczenia dworu dewastacja zaczęła postępować bardzo szybko. Dworek jest drewniany w konstrukcji zrębowej, parterowy. Ściany od zewnątrz są oszalowane deskami, potynkowane wewnątrz, a całość jest nakryta niskim czterospadowym dachem z blachy nad którym górują trzy kominy. Budynek posadowiony jest na wysokiej podmurówce kamienno-ceglanej, która kryje sklepione piwnice. Obiekt został założony na planie wydłużonego prostokąta z gankiem od frontu, werandą od południa, symetrycznie do werandy umieszczoną dobudówką od północy i późniejszą częściowo murowaną dobudówką od zachodu, prawdopodobnie powstałą już po wojnie.

Dworek stanowi jeden z nielicznych przykładów późnej architektury drewnianej posługującej się formami neoklasycyzmu. Elewacje dworku są ozdobione pilastrami w narożach stojącymi na cokołach. Dach podtrzymuje szeroki gzyms i fryz. Część okien ma profilowane obramienia zwieńczone naczółkami, a część jest ujęta w zdobione pilastry nad którymi widzimy belkowanie. Ganek wejściowy ma formę monumentalną przypominającą grecką świątynię. Zwieńczony jest trójkątnym szczytem z wydatnymi okapami wspartymi na kroksztynach (fragment belki wystający ze ściany i podtrzymujący gzyms lub balkon) i jeszcze wydatniejszym belkowaniu niż na reszcie budynku. Od południa znajduje się weranda. Obecnie zabita deskami ale pierwotnie otwarta. Dach werandy wspiera się na sześciu kolumienkach, a pod silnie wysuniętym okapem dostrzec można ażurowy fryz o formach gwiaździstych. Sam szczyt zamknięty jest trójkątną ażurową kratką.

Wnętrza budynku są w większości zdemolowane. Na uwagę zasługuje jednak zachowany piec z białych kafli z ozdobnym zwieńczeniem. Mimo, że obiekt znajduje się w rejestrze i ewidencji zabytków razem z przyległym zespołem dworskim i parkiem już od lat 80-tych to obiekt jest w opłakanym stanie. Proces dewastacji rozpoczął się już po wojnie ale po opuszczeniu budynku przez dawnych mieszkańców na początku XXI wieku postępuje znacznie szybciej. Dach przecieka, rynny są dziurawe, stropy częściowo nadgniłe, a ściany zostały zaatakowane przez szkodniki. Obiekt wymaga natychmiastowych prac zabezpieczających i konserwatorskich.

Dworek Sujkowskich jest wyjątkowym przykładem architektury drewnianej, której z każdym rokiem w naszym kraju ubywa. Największymi atutami tego obiektu są jego autentyczność, bogate dekoracje snycerskie i malownicza lokalizacja. Poza tym jego architektura nawiązuje do tradycyjnej formy polskich dworków szlacheckich będąc jednocześnie świetnym przykładem architektury drewnianej końca XIX wieku. Nie jest to jedyny obiekt tego typu w okolicy, ale bogactwo dekoracji i oryginalność substancji czyni go wyjątkowym i wartym ratowania.