Dünya'nın en büyük bulut servisi nasıl ortaya çıktı? Teknoloji dünyasındaki deprem nasıl yaşandı?

Amazon sadece bir e-ticaret sitesi değil, bulut dünyasının da lideri. Büyük veri dediğimizde aklımıza gelen ilk isim. Peki Amazon bu hale nasıl geldi? Aslında Amazon’un başarısının altında, teknoloji tarihinin en büyük hatası yatıyor.
#technology #amazon #aws #microsoft #google #cloud #bigdata #teknoloji #data #ai #ecommerce #chance #history
Bir zamanlar Google ve Microsoft'un kıyasıya rekabetine odaklanan bir dünyada, kimsenin beklemediği bir oyuncu sessizce yükseliyordu. Amazon... Peki, bu yükselişin arkasındaki sır neydi ve Google'ın kaçırdığı o kritik fırsat, teknoloji dünyasını nasıl derinden etkiledi?

00:00 Teknoloji tarihinin en büyük hatası
00:33 Rekabet ortamında kimsenin beklemediği bir oyuncu
01:03 Amazon'un gizli planı neydi?
01:30 Chris Pinkham ve Benjamin Black'in sıradışı fikri
02:00 Jeff Bezos internetin geleceğini görüyor
02:25 Amazon Web Services (AWS) doğuyor
03:07 Google ve Microsoft'un büyük hatası
03:50 İlk büyük başarı, ilk büyük reklam
04:10 AWS inanılmaz bir büyüme kaydediyor
04:54 Bulut pazarının tartışılmaz lideri
05:07 Teknoloji tarihinin en pahalı hatası

Rekabet ortamı yenilikleri düşünmeye fırsat bırakmıyor
2000'li yılların ortalarına geldiğimizde, teknoloji devleri arasındaki rekabetin odağında Google ve Microsoft vardı. Google'ın o dönemki CEO'sunun ana hedefi, Microsoft'u tahtından indirmekti. Ancak, perde arkasında bambaşka bir hikaye yazılıyordu. Amazon, o yıllarda, kimsenin dikkatini çekmeden, aslında her ikisini de sarsacak bir adımın hazırlığını yapıyordu.
Peki Amazon'un bu gizli planı neydi? Şaşırtıcı gelebilir ama cevap basit: Atıl durumda bekleyen sunucular. 2002 yılına döndüğümüzde, Amazon'un kan kaybeden bir şirket olduğunu görüyoruz. Yılda tam 70 milyon doları, büyük ölçüde kullanılmayan sunuculara harcıyorlardı. O yılki net gelirleri ise sadece 35 milyon dolardı. Yani, kazandıkları tüm kârın iki katını, boşta duran donanımlara gömüyorlardı. Bu, sürdürülebilir bir durum değildi ve bir çözüm gerektiriyordu.

Sıra dışı bir fikir
İşte tam bu noktada, iki Amazon mühendisi, Chris Pinkham ve Benjamin Black, sıra dışı bir fikir ortaya attılar. Amazon neden bu fazla sunucu kapasitesini satmasın? Bu ilk bakışta basit bir öneri gibi görünse de, aslında teknoloji dünyasının geleceğini şekillendirecek bir kıvılcım çaktırmıştı.

Pinkham bu fikri Jeff Bezos'a sunduğunda, beklenmedik bir tepkiyle karşılaştı. Bezos bu fikri sadece beğenmekle kalmadı, aynı zamanda bunun internetin geleceği olduğuna inandı. 2003 yılında Bezos’un evinde düzenlenen bir yönetici toplantısında, aslında 30 dakikalık bir tartışma olarak planlanan gündem, saatler sürdü. Amazon yönetim ekibi, kendi e-ticaret altyapılarını kurarken aslında e-ticaretin çok ötesinde bir uzmanlık geliştirdiklerini fark etmişlerdi.

Amazon Web Services (AWS) doğuyor
Ve böylece, sessiz sedasız bir hazırlık sürecinin ardından, Amazon Web Services (AWS) doğdu. İlk olarak 2004 yılında Simple Queue Service ile adım atan AWS, Mart 2006'da Simple Storage Service (S3) ile büyük bir etki yarattı. Lansmanından sonraki 24 saat içinde 800 milyon nesne depolamış olması, bu hizmete olan ihtiyacın ne kadar büyük olduğunu gösteriyordu. Ekim 2007'ye gelindiğinde ise bu rakam 10 milyarı aşmıştı. Ağustos 2006'da Elastic Compute Cloud (EC2)'nin lansmanı ise bulut bilişimin gerçekten hayata geçtiği an oldu.

Peki ya o dönemde Google ne yapıyordu? Amazon'un bu sessiz devrimini izliyorlardı. Ancak, işin şok edici kısmı şu: Amazon Web Services 2006'da piyasaya sürüldüğünde, Google'ın iç yazışmalarında, bu alanda bir rakip oluşturmak istemedikleri yönünde bir mesaj hakimdi. Google, bulut bilişimin gelecekteki potansiyelini tam olarak anlayamamıştı.

Google nihayet Nisan 2008'de App Engine ile bulut pazarına adım attı. Ancak, yaklaşımları Amazon'dan temelden farklıydı. Amazon altyapı hizmetlerine (IaaS) odaklanırken, Google platform hizmetlerine (PaaS) yatırım yapmayı tercih etti. Bu stratejik ayrılık, önümüzdeki on yıl boyunca teknoloji dünyasını derinden etkileyecekti.

Yıllar geçtikçe AWS inanılmaz bir büyüme kaydetti. 2014'te 4.6 milyar dolar gelir elde eden AWS, 2015'te 7.9 milyar dolara ve 2020'de ise 45.4 milyar dolara ulaştı. Bugün, Amazon'un toplam gelirinin yaklaşık %16'sını oluştursa da, operasyonel kârının %50'sinden fazlasını tek başına sağlıyor. İki mühendisin "çılgın fikri", artık Amazon'un tüm perakende işinden daha kârlı bir hale gelmiş durumda. Kâr marjları da bu durumu açıkça ortaya koyuyor: AWS'nin %28.3'lük operasyonel kâr marjına karşılık, Amazon Perakende'nin marjı sadece %2.4.
Bugün, AWS Netflix'ten Airbnb'ye, Uber'den milyonlarca diğer işletmeye kadar sayısız hizmeti destekliyor. Ancak belki de en etkileyici olan şey, pazar liderliği. 2023 itibarıyla, AWS küresel bulut pazarının %31'ini kontrol ediyor. Microsoft Azure %24 ile ikinci sırada gelirken, Google Cloud sadece %11'lik bir pazar payına sahip.