Zamiatarki uliczne w służbie oczyszczania miast. PODCAST HEWEA.

Głównym tematem badań jest ocena skuteczności zamiatania i mycia ulic jako metody redukcji zanieczyszczeń powietrza w obszarach miejskich, zwłaszcza w obliczu problemu smogu drogowego w Polsce.
1. Problem: Smog Drogowy w Krakowie
Kraków jest wymieniany jako jedno z miast w Europie z najwyższym poziomem zanieczyszczenia powietrza, co wynika z niekorzystnej lokalizacji (dolina Wisły) oraz lokalnych źródeł emisji, takich jak spalanie węgla i przemysł. W okresie wiosenno-letnim ruch drogowy staje się kluczowym czynnikiem wpływającym na jakość powietrza w centrum miasta.
Ruch drogowy powoduje wzrost stężenia pyłów zawieszonych nie tylko poprzez emisje ze spalin, ale głównie poprzez tworzenie i ponowne wzbijanie (resuspensję) kurzu nagromadzonego na drogach (ścieranie opon, klocków hamulcowych i nawierzchni). Badania wykazały, że w mocno zabudowanych ulicach (tzw. kanionach ulicznych) udział transportu w zanieczyszczeniu pyłem sięga 27% dla PM10 i 24% dla PM2,5.
2. Metoda: Intensywne Zamiatanie i Mycie
Zamiatanie i mycie ulic są głównymi metodami zapobiegania ponownemu wzbijaniu się kurzu do powietrza. W badaniach prowadzonych w Krakowie w latach 2015-2016 (we współpracy Politechniki Krakowskiej, MPO i WIOŚ) skupiono się na działaniach polegających na intensywnym zamiataniu na mokro i myciu ulic wodą.
Lokalizacje badawcze (trzy typy stref):
1. Site C (Aleja Trzech Wieszczów): Strefa intensywnego ruchu drogowego (ok. 100 tys. pojazdów dziennie).
2. Site I (Ulica Bulwarowa): Strefa przemysłowo-mieszkalna (Nowa Huta).
3. Site R (Ulica Halszki): Dzielnica mieszkalna.
Kluczowe technologie:
• W eksperymentach używano zamiatarek z certyfikatem PM10, pracujących w systemie mokrym z recyrkulacją wody.
• Nowoczesne zamiatarki, takie jak Dulevo, Rasco (MUVO, LYNX) i Vitra, są uznawane za kluczowe narzędzia inżynierii środowiskowej.
• Niektóre modele Dulevo, dzięki technologii filtracji (DULEVO 2.0 PTFE), osiągają wysoki poziom filtracji dla najbardziej niebezpiecznych cząstek PM1.0 i niemal całkowitą eliminację PM10 (ponad 99% skuteczności).
3. Wyniki Badań i Skuteczność Redukcji Pyłów
Połączenie intensywnego zamiatania i mycia jezdni doprowadziło do mierzalnego spadku stężenia pyłów zawieszonych.
• Średnia redukcja PM10 wyniosła od 17,3% (dane dzienne) do 26,0% (dla stężeń godzinowych, największa w Site I).
• Średnia redukcja PM2,5 wyniosła od 15,4% (dane dzienne) do 21,2% (dla stężeń godzinowych, największa w Site C).
Największy wpływ czyszczenia zaobserwowano w strefie intensywnego ruchu drogowego (Site C), co potwierdza, że tam ruch pojazdów jest głównym źródłem zanieczyszczeń. W innych lokalizacjach (Site I i R) uzyskany efekt był ograniczany przez inne czynniki, takie jak warunki meteorologiczne lub emisje z zakładów przemysłowych.
Systematyczne usuwanie pyłu z dróg przyczynia się do poprawy jakości powietrza. Co istotne, poprawa jakości powietrza utrzymywała się nawet przez trzy do czterech dni po zakończeniu intensywnych działań czyszczących.
4. Aspekt Technologiczny i Ekonomiczny
Badania potwierdziły, że mycie wodą skutecznie usuwa najdrobniejsze cząstki pyłu. Analiza zawiesiny w wodzie z płukania ulic wykazała, że cząstki o średnicy mniejszej niż 2,5 µm (PM2.5) stanowiły około 30%.
Inwestycja w nowoczesne zamiatarki ma także uzasadnienie ekonomiczne. Ze względu na rosnące koszty pracy, profesjonalna zamiatarka ssąca (o wydajności do 12 000 m²/h) może zastąpić wydajność około 12 pracowników ręcznych. Średni roczny koszt utrzymania takiej kadry przekracza 850 tysięcy PLN. W rezultacie, zwrot z inwestycji (ROI) w maszynę o wartości kilkuset tysięcy złotych następuje często w ciągu zaledwie 1–3 lat.
Podsumowując, profesjonalne zamiatarki uliczne, szczególnie te z certyfikacją PM2.5 i PM1.0, stanowią filar nowoczesnej gospodarki miejskiej, oferując zarówno natychmiastową, mierzalną ulgę dla środowiska, jak i długoterminowe oszczędności finansowe dla miast i gmin