ហេតុអ្វីត្រឡាចល្អពីដំបូងក្រោយមករួញៗ?

បញ្ហាត្រឡាចដែលស្លឹករួញ ហើយផ្លែតូចៗ គឺជារោគសញ្ញាដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុតសម្រាប់ដំណាំត្រកូលត្រឡាច (Cucurbits)។ មូលហេតុចម្បងដែលនាំឱ្យមានរោគសញ្ញាបែបនេះ គឺមិនមែនមកពីកង្វះជីជាតិធម្មតាទេ ប៉ុន្តែភាគច្រើនបណ្ដាលមកពី៖
មូលហេតុដែលត្រឡាចរួញស្លឹក និងផ្លែតូច
មូលហេតុសំខាន់ជាងគេគឺ ជំងឺវីរុស (Virus Disease) ដែលចម្លងតាមរយៈសត្វល្អិត។
១. ជំងឺវីរុស (Viral Infection)
នេះជាមូលហេតុចម្បងដែលបណ្តាលឱ្យរុក្ខជាតិរួញស្លឹក និងផ្លែតឿ/តូច។
ភ្នាក់ងារចម្លង (Vector): ជំងឺវីរុសត្រូវបានចម្លងដោយសត្វល្អិតបឺតជញ្ជក់ដូចជា មមាចស (Whiteflies) ឬ ទ្រីប (Thrips)។
របៀបចម្លង: នៅពេលសត្វល្អិតទាំងនេះបឺតជញ្ជក់ទឹកពីដើមត្រឡាចដែលមានជំងឺ រួចហើរទៅបឺតជញ្ជក់ដើមត្រឡាចដែលមានសុខភាពល្អ វានឹងចម្លងមេរោគវីរុសចូលទៅក្នុងដើមនោះ។
រោគសញ្ញា:
ស្លឹករួញឡើងលើ ឬ រួញចូលគ្នា ហើយមានលក្ខណៈ រួញខុសធម្មតា។
ស្លឹកអាចមានអុចពណ៌លឿង ឬមានស្នាមជាយៗ។
ដើមទាំងមូលមិនលូតលាស់ (Stunted Growth) ហើយស្លឹកថ្មីដែលដុះចេញមកគឺតូចៗ។
ដើមអាចចេញផ្កា ប៉ុន្តែផ្លែមិនជាប់ ឬបើជាប់ក៏ផ្លែតូចខុសធម្មតា មានរូបរាងមិនស្មើ ឬខូចទ្រង់ទ្រាយ។
២. ការបំផ្លាញដោយសត្វល្អិតបឺតជញ្ជក់
សត្វល្អិត: ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ មមាចស (Whiteflies) និង ទ្រីប (Thrips) មិនត្រឹមតែចម្លងវីរុសទេ តែការបឺតជញ្ជក់របស់ពួកវាផ្ទាល់ក៏អាចធ្វើឱ្យស្លឹករួញ និងខូចខាត ដោយសារពួកវាបឺតយកជាតិទឹក និងសារធាតុចិញ្ចឹមពីកោសិការុក្ខជាតិ។
៣. បញ្ហាអាកាសធាតុ និងដី
កង្វះទឹកខ្លាំង (Water Stress): ពេលខ្លះនៅរដូវក្តៅ ឬរាំងស្ងួតយូរ ប្រសិនបើដីខ្វះសំណើមខ្លាំង ស្លឹកក៏អាចរួញបត់ចូល ដើម្បីកាត់បន្ថយការបាត់បង់ជាតិទឹកតាមរយៈការហួត។
កង្វះជាតិចិញ្ចឹម: ការខ្វះជាតិចិញ្ចឹមរ៉ែមួយចំនួនក៏អាចបង្កឱ្យមានការប្រែប្រួលពណ៌ ឬរូបរាងស្លឹកដែរ ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាមូលហេតុចម្បងនៃ "ការរួញស្លឹកធ្ងន់ធ្ងរ និងផ្លែតូច" ដូចករណីជំងឺវីរុសនោះទេ។
ដំណោះស្រាយ និងការការពារ (លក្ខណៈធម្មជាតិ)
នៅពេលដំណាំចាប់ផ្តើមរួញស្លឹកដោយសារវីរុស វាមិនអាចព្យាបាលឲ្យត្រឡប់មកដូចដើមវិញបានទេ។ ដូច្នេះវិធីដ៏ល្អបំផុតគឺការបង្ការ។
១. ការត្រួតពិនិត្យ និងកំចាត់សត្វល្អិត
ត្រួតពិនិត្យ: ពិនិត្យមើលក្រោមស្លឹកជាប្រចាំ រកមើលសត្វល្អិតមមាចសតូចៗ ឬទ្រីប។
កំចាត់ដោយធម្មជាតិ: បាញ់ថ្នាំកំចាត់សត្វល្អិតដែលផ្សំពីធម្មជាតិ៖
ប្រើ ទឹកស្លឹកស្តៅ ឬ ប្រេងស្លឹកស្តៅ (Neem Oil) លាយជាមួយទឹក និងសាប៊ូលាងចានបន្តិច ដើម្បីបាញ់លើស្លឹក ជាពិសេសក្រោមស្លឹក ដែលជាកន្លែងសត្វល្អិតចូលចិត្តរស់នៅ។ ធ្វើបែបនេះរៀងរាល់ ៥ ទៅ ៧ ថ្ងៃម្តង។
បាញ់តែនៅពេលព្រឹកព្រលឹម ឬពេលល្ងាច ដើម្បីជៀសវាងការប៉ះពាល់ដល់ដើមត្រឡាច។
២. អនាម័យចំការ
ដកដើមឈឺចោល: នៅពេលអ្នកឃើញដើមត្រឡាចណាដែលមានរោគសញ្ញារួញស្លឹកច្បាស់លាស់ហើយមិនអាចលូតលាស់បាន អ្នកត្រូវដកដើមនោះចេញទាំងឫស ហើយយកទៅដុតចោល ឬកប់ឱ្យជ្រៅឆ្ងាយពីចំការ ដើម្បីកុំឱ្យមមាចសចម្លងវីរុសទៅដើមដទៃទៀត។
៣. ការគ្រប់គ្រងទឹក និងជីជាតិ
រក្សាសំណើម: ធានាថាដើមត្រឡាចទទួលបានទឹកគ្រប់គ្រាន់ ជាពិសេសក្នុងរដូវប្រាំង។ ប្រើចំបើងគ្របគល់ (Mulching) ដើម្បីរក្សាសំណើមដី និងកាត់បន្ថយស្មៅចង្រៃ។
ជីជាតិ: ផ្ដល់ជីកំប៉ុស្តឬលាមកសត្វជាប្រចាំដើម្បីពង្រឹងសុខភាពដើម។ ដើមដែលមានសុខភាពដំណាំត្រឡាច
   • ដំណាំត្រឡាច  

ការចិញ្ចឹមសត្វពាហនៈ/Livestock
   • ការចិញ្ចឹមសត្វពាហនៈ/Livestock  

ដំណាំបន្លែផ្លែ/Vegetable crops
   • ដំណាំបន្លែផ្លែ/Vegetable crops  

ដំណាំឈើហូបផ្លែ/Fruit trees
   • ដំណាំឈើហូបផ្លែ/Fruit trees  

ដំណាំមើម/Tuber crops
   • ដំណាំមើម/Tuber crops  

ដំណាំបន្លែស្លឹក/Leafy vegetable crops
   • ដំណាំបន្លែស្លឹក/Leafy vegetable crops  

កសិកម្មចិញ្ចឹមពោះ/Agriculture Stomaches
   • ចំណេះដឹងទូទៅនៃកសិកម្ម/General Knowledge in...  

ការចិញ្ចឹមបក្សី/Raising birds
   • ការចិញ្ចឹមបក្សី/Raising birds  

ការចិញ្ចឹមមច្ឆាជាតិ/Raising fish
   • ការចិញ្ចឹមមច្ឆាជាតិ/Raising fish  

ដំណាំធញ្ញជាតិ/Cereals
   • ដំណាំធញ្ញជាតិ/Cereals  

រុក្ខជាតិឱសថ
   • រុក្ខជាតិឱសថ  

Vlog
   • Vlog   ល្អអាចទប់ទល់នឹងការឆ្លងជំងឺបានខ្លះ។
#agriculturestomaches #farming #agriculture