Chầu văn tam vị chúa mường

Tam vị chúa mường là ai?

Tam vị chúa mường, còn được biết đến như tam vị tổ mường hay tam vị chúa tiên, gồm ba vị chúa quan trọng trong tín ngưỡng tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam. Ba vị này là Chúa Đệ Nhất Tây Thiên, Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ và Chúa Đệ Tam Lâm Thao . Sự kết hợp của ba vị này không chỉ thể hiện quyền lực và sự che chở mà còn tượng trưng cho các giá trị văn hóa và tâm linh sâu sắc của người Việt.

Danh hiệu đầy đủ của các vị chúa mường:

Chúa Đệ Nhất: Thanh Sơn Chính Phái Đệ Nhất Thượng Ngàn, được sắc phong là Lê Mại Đại Vương. Bà có tên hiệu viết là Bạch Anh Quản Trưởng Sơn Lâm Công Chúa, hiện thân của sức mạnh và sự bảo vệ trong thiên nhiên .
Chúa Đệ Nhị: Đệ Nhị Thượng Ngàn Cao Sơn Công Chúa, hay còn được biết đến với danh xưng Diệu Tín Thiền Sư La Bình Công Chúa, vị chúa mang lại sự thông thái và hiểu biết, đặc biệt trong lĩnh vực bói toán và chiêm tinh .
Chúa Đệ Tam: Đệ Tam Thượng Ngàn Sơn Trang Tàng Hình, được gọi là Diệu Nghĩa Thiền Sư Quế Hoa Công Chúa. Bà là một hình mẫu của trí tuệ và khả năng chữa trị .

Quan điểm về Tam vị chúa mường

Trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ, có hai quan điểm chủ đạo liên quan đến Tam vị Chúa Mường. Quan điểm đầu tiên cho rằng Tam vị Chúa Mường gồm những vị chúa trong động Sơn Trang, với sự biểu hiện của các khả năng khác nhau. Cụ thể là:

Chúa Đệ Nhất: Thanh Sơn Đại Vương Bạch Anh, Quản Trưởng Sơn Lâm Công Chúa Lê Mại Đại Vương, tượng trưng cho sức mạnh và quyền lực tự nhiên.
Chúa Đệ Nhị: Diệu Tín Thiền Sư La Bình Công Chúa, mang đến sự khôn ngoan và trí tuệ.
Chúa Đệ Tam: Diệu Nghĩa Thiền Sư Quế Hoa Công Chúa, biểu tượng cho y học và sự chữa trị .

Trong khi đó, quan điểm thứ hai lại nhấn mạnh rằng Tam vị Chúa Mường bao gồm Chúa Đệ Nhất Tây Thiên, Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ và Chúa Đệ Tam Lâm Thao, thể hiện sự đa dạng và phong phú trong tín ngưỡng dân gian .

Thần tích của Tam vị chúa mường

Chúa Đệ Nhất Tây Thiên

Chúa Đệ Nhất Tây Thiên được thờ tại đền Tây Thiên, một ngôi đền nổi tiếng nằm giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ. Tương truyền, bà có tên thật là Lăng Thị Tiêu, là con gái của một gia đình họ Lăng và họ Đào. Bà sinh vào ngày 10 tháng 5 năm Giáp Thân, và kể từ khi còn nhỏ, bà đã sở hữu vẻ đẹp thanh tú và trí tuệ xuất chúng. Với tài năng của mình, bà đã giúp vua Hùng đánh giặc và bảo vệ đất nước, vì vậy bà đã được phong là "Tam Đảo Sơn Trụ Quốc Mẫu Đại Vương," một danh hiệu thể hiện sự tôn kính và ngưỡng mộ dành cho bà .

Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ

Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ là một bà chúa đặc biệt, nổi tiếng với khả năng bói toán trong thời kỳ của vua Hùng. Mặc dù bà không may mắn khi bị mù cả hai mắt và mồ côi cha mẹ, nhưng tinh thần lương thiện và ý chí vươn lên đã giúp bà vượt qua số phận. Bà được Lão Tổ Quỷ Cốc Tử Tiên Sinh truyền dạy thuật chiêm tinh và nhờ những khả năng đặc biệt của mình, bà đã được mời vào triều đình làm quân sư cho vua. Đền thờ bà hiện tọa lạc tại Đền Nguyệt Hồ, Phố Kép, Bố Hạ, Bắc Giang, nơi người dân đến để cầu bình an và thịnh vượng .

Chúa Đệ Tam Lâm Thao

Chúa Đệ Tam Lâm Thao, còn được gọi một cách thân mật là Chúa Ót, được biết đến với khả năng bói toán và bốc thuốc hiệu quả. Là con gái của vua Hùng, nhưng từ nhỏ, bà đã gặp phải tai nạn làm hư hại một bên mắt, không làm giảm đi sức mạnh và trí thông minh của bà. Trong nhiều cuộc chiến tranh, vua cha đã rất tin tưởng bà và giao cho bà trách nhiệm quản lý quân nhu, quân lương, đảm bảo sự chuẩn bị cho các cuộc chiến. Đền thờ bà được đặt tại Đền Lâm Thao, Cao Mại, Việt Trì, Phú Thọ, là nơi người dân đến cầu nguyện và bày tỏ sự tri ân đối với những đóng góp của bà .

Nơi thờ cúng

Chúa Lâm Thao được thờ cúng tại Đền Lâm Thao, nằm ở Thị Trấn Lâm Thao, Việt Trì, Phú Thọ. Đây không chỉ là một địa điểm thờ tự mà còn là nơi lưu giữ các giá trị văn hóa và tâm linh quan trọng của cộng đồng người Việt, nơi mà người dân thường tổ chức các lễ hội truyền thống để tưởng nhớ và tri ân các vị chúa mường .