Πλουμίδιν σ' έχω στην καρκιάν

Αφιερωμένο στην τουλίππαν την Κορματζιθκιάνισσαν, την «Tulipa cypria» (τουλίπα η κυπρία), γνωστή κι ως λαλλένα, λαλάς ή λαλές ή ακόμα κι απλά ως τουλίπα. Για το πανέμορφο αυτό ενδημικό είδος τής Κύπρου έχουν επιβεβαιωθεί τέσσερις θέσεις: στη χερσόνησο Ακάμα, στην ευρύτερη περιοχή Κορμακίτη-Μύρτου-Πάναγρα, μεταξύ Μάμμαρη-Δένειας, και πρόσφατα στη χερσόνησο τής Καρπασίας, κοντά στο χωριό Άγιος Συμεών. Απαντά σε καλλιέργειες δημητριακών, βοσκότοπους και θαμνώνες με αόρατο (Juniperus phoenicea), σε υψόμετρο από 100 μέχρι 300 μ.

Το είδος απειλείται από υπερσυλλογή και φτωχή αναγέννηση, ενώ στον Ακάμα απειλείται κι από υπερβόσκηση. Στον Κορμακίτη-Πάναγρα-Μύρτου, απειλή για τις τουλίπες αποτελούν η οικιστική ανάπτυξη κι η χρήση ζιζανιοκτόνων.

Το είδος «Tulipa cypria» περιλαμβάνεται στα Παραρτήματα II & IV της Οδηγίας των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ). Αυτό συνεπάγεται ότι για τη διατήρησή του απαιτείται καθορισμός Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (Περιοχές Natura 2000). Επιπρόσθετα, περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο τής Χλωρίδας τής Κύπρου, όπου χαρακτηρίζεται ως Κινδυνεύον (Endagered).

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

Πλουμίδιν σ' έχω στην καρκιάν

Βελούδινη! Τζιαι στη μαθκιάν;
Της άνοιξης χαπάριν!
Με Παραείσου ομορφκιάν,
εν έσσει άλλην στον ντουνιάν,
με τη δική σου χάρην.

Τουλίππα μου, βασίλισσα...
βουρούν να με δικάσουν
―με είδαν, που σου μίλησα...
που έσσυψα... σε φίλησα•
λαλείς να με κρεμμάσουν;

Ρεφρέν:
Πλουμίδιν σ' έχω στην καρκιάν...
λουσμένην στην πορφύραν,
σαν θλίβεσαι μες στη σκλαφκιάν,
γι' ανάστασην τζιαι λευτερκάν...
προσεύχεσαι στη μοίραν.

Μαρτάπριλον αντάν ξυπνάς...
με σφαλιστόν το στόμαν
τζι' αν κάμνεις πως χαμογελάς,
οι ρίζες εν με ξεγελάς
δακρύζουν μες στο χώμαν.

Μοιαστόν με γιαίμαν τού Χριστού,
το χρώμαν σου, χαρώ σε...
σε ξύλον πένθιμου σταυρού,
Κορματζιθκιάνισσα, εσού...
σπαράζοντας... θωρώ σου.

Ρεφρέν (Χ2)

✍️: Κουμέττος Κατσιολούδης
🎼🎤: Suno

📸: Τζιόζεφ Σιμκάσσης