Edebiyat ve Mekan | Kitap Önerileri

Edebi eserler için mekan kavramı oldukça önemlidir. Mekanı öne çıkaran kitaplar edebiyat tarihinde çok sayıda vardır. Bunları üçe bölebiliriz. Birincisi kurmaca bir mekanla ortaya çıkan eserler, ikincisi yazarın edebi hayatı boyunca kitaplarında işlediği mekanlar ve bir de eser isimleriyle mekanları buluşturan yazarlar.

Kurmaca yer olarak en öne çıkanlardan biri Gabriel Garcia Marquez'in Yüzyıllık Yalnızlık romanında yer verdiği hayali kasaba Macondo'dur. William Faulkner romanlarının pek çoğu hayali bölge Yoknapatawpha'da geçmiştir. Ursula Le Guin'in altı kitaplık serisi Yerdeniz ve Frank Herbert'ın yine altı kitaplık bir başka serisi Dune, hayali yerler olarak öne çıkan mekanlardır. Alberto Manguel ve Gianni Guadalupi'nin ortak çalışması Hayali Yerler Sözlüğü de kurmaca mekanlar için oldukça kıymetli bir kaynaktır.

Yaşar Kemal ve Orhan Kemal'in eserlerinde Çukurova önemli bir bölgedir. Keza Orhan Pamuk çoğu eserinde okuru İstanbul'un sokaklarında gezdirir. James Joyce başta Dublinliler olmak üzere neredeyse tüm eserlerinde bizleri Dublin'in yollarında dolaştırır. Mısırlı yazar Necip Mahfuz'un eserlerinde başlığı mekan ismi olan pek çok eseri mevcuttur. Cebelavi Sokağı'nın Çocukları, Midak Sokağı, Kuştimur Kahvehanesi, Miramar, Kahire Modern, Karnak Kafe gibi kitapları bulunan yazarın bir de şehir üçlemesi olan Kahire Üçlemesi vardır. Bununla birlikte Paul Auster'ın New York Üçlemesini de mekan ilişkili kitaplar açısında saymak gerekir. Ayrıca Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Beş Şehir adlı denemesi de edebiyatımızın mekan ilişkili kitapları açısından önemli bir yerdedir. Ayrıca Ala El Asvani'nin Yakupyan Apartmanı, Ayşe Övür'ün Botter Apartmanı ve Georges Perec'in Yaşam Kullanma Kılavuzu kitapları da eser-mekan ilişkisinin yoğun olduğu romanlardır.