موانع توسعه در ایران از نگاه دکتر رنانی

سوالهای جدی ما در حوزه ی توسعه کدامند؟ چرا ما به صورت تاریخی، در تبدیل فرصتهایمان ناتوان بوده ایم؟ فرهنگ چه نقشی در توسعه دارد؟ پیش شرط توسعه چیست؟ در مسیر توسعه، حکومت چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ اهمیت سرمایه ی اجتماعی در توسعه تا چه حدی است؟ امنیت و ثبات چه جایگاهی در روند توسعه دارند؟ با این همه مشکلات، آیا امیدی به توسعه ی ایران وجود دارد؟
اینها سوالاتی است که دکتر محسن رنانی در دفتر پویش فکری توسعه اصفهان به آنها پاسخ داده است. زمان مصاحبه سال 1400 است.


00:00 تجربه های تکراری
00:25 ایرانیها در خلاقیت
00:41 حاج امین الضرب و اولین راه آهن ایران
01:07 بنگاه شرافت و حوزه پارچه
01:31 ایران خودرو
01:44 کفش ملی ما قبل از انقلاب، کفش ارتش شوروی سابق را تامین میکرد
01:56 چرا ما به صورت تاریخی در تبدیل فرصتهایمان ناتوان مانده ایم؟
02:06 مثالهای دیگر از رفتار ما ایرانیها
02:10 برنامه ریزی های ما
02:22 مرحوم کازرونی میخواهد دو ماهه کارخانه وارد کند اما نوزده سال طول میکشد
02:54 نیروگاه اتمی بوشهر قرار بود ده ساله تاسیس شود ولی الان نزدیک پنجاه سال است که درگیر آن هستیم
03:12 ما در خلق ایده، در شروع کار، توانمندیم اما در ادامه ی کار ناتوانیم
03:22 فساد، همچنان مساله ی ملی ماست
03:47 ما در حوزه توسعه با سوالهای جدی روبرو هستیم...


04:10 یک سری ویژگیهای فکری، خصوصیات اخلاقی و الگوهای رفتاری در ما هست که سرنوشت ما را رقم میزند و تا آن ویژگیها تغییری نکند تحول چشمگیری در حوزه توسعه به دست نمی آوریم.


04:45 همه مسائل بر می گردد به مساله ی فرهنگ؛ و فرهنگ یک پدیده ی بین نسلی و تاریخی است و با گذر نسلها تغییر میکند.
05:02 تربیت، یک راهکار برای کوتاه کردن گذر نسلهاست: اگر بتوانیم نسلهای بعدی را به لحاظ تربیتی انسانهای توانمندی از لحاظ همکاری، مشارکت، صبر، گفتگو، ریسک پذیری، خلاقیت و نظایر اینها بزرگ کنیم ممکن است بتوانیم از گذرگاه تاریخی با موفقیت عبور کنیم وگرنه ...


05:47 سه وظیفه ی حکومت برای توسعه
06:03 اول: ایجاد ثبات سیاسی- تنشهای داخلی و خارجی را به حداقل برساند
06:11 دوم: حقوق مالکیت مردم را خوب تعریف و خوب محافظت کند
06:31 سوم: سرمایه ی اجتماعی ما را بازسازی کند- بین ملت و حکومت، و بین ملت و ملت اعتماد برقرار کند
06:38 اگر این سه مساله حل نشود در هیچ حوزه ای از توسعه نمیتوانیم گام جدی برداریم


06:50 پیش شرط هر گونه توسعه، در هر کشوری، وجود حکومت مدرن است
07:12 ویژگیها و وظایف حکومت مدرن: تفکیک قوا، حاکمیت قانون، بوروکراسی کارآمد، ...
07:41 امنیت خارجی و نظم داخلی
07:46 تعریف حقوق مالکیت
07:49 انتشار و حفظ ارزش پول
07:54 تعریف و تضمین استانداردها
07:57 استقرار یک دادگستری با 5 ویژگی مه: سریع، قاطع، ارزان، بی طرف و همه جا در دسترس
08:06 اگر این وظایف انجام نگیرد امکان تحقق فرایند توسعه وجود ندارد

08:24 توسعه یک مساله ی سه بعدی است: سرمایه اقتصادی، سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی
08:53 اگر سرمایه ی اجتماعی نباشد دو سرمایه ی دیگر کار نمیکند
09:12 برای توسعه ی ملی هم این سه شرط لازم است
09:17 برای تبدیل سرمایه به توسعه، به مشارکت و همدلی و اعتماد نیاز داریم
09:30 یکی از مسائل اصلی تاریخی در ایران، پایین بودن سرمایه ی اجتماعی است

09:40 مساله ی شماره یک توسعه، امنیت است
09:48 اگر امنیت نباشد هیچ چیزی شکل نمیگیرد
09:53 بنگاه شرافت و بنگاه اسلامیه
10:17 امروز هم همین مساله را در مورد امنیت داریم
10:36 اولین کار دولت برای راه اندازی توسعه، حل کردن مساله بی ثباتی اقتصادی و سیاسی، و ناامنی داخلی و خارجی است
10:51 بدون این، اصولا ما وارد فاز صفر توسعه نخواهیم شد
11:00 امنیت و ثبات
11:25 بی ثباتی ها باعث شده تمام سرمایه گذاریهای ما بی نتیجه بماند
12:08 نکته آخر: علیرغم همه ی مسائل و مشکلات...
12:29 نظامهای پیچیده قدرتهای پنهان دارند
12:40 من کاملا امیدوارم...


13:05 قطعه ای از کتاب دکتر عظیمی ( مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران)