Sa shqiptarë vdiqën në Luftën e Dytë Botërore? Flet Pëllumb Xhufi!

Në kuadër të 81-vjetorit të Çlirimit të Shqipërisë, debati mbi datën e saktë të largimit të pushtuesve dhe numrin e dëshmorëve mbetet ende i gjallë në diskursin publik. Historiani Pëllumb Xhufi, në një analizë të detajuar, hedh poshtë pretendimet revizioniste që përpiqen të zvogëlojnë përmasat e Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare. Sipas Xhufit, ndërsa bota feston fundin e luftës në maj, Shqipëria ka specifikën e saj të çlirimit disa muaj më herët, një fakt historik i pamohueshëm. Ai thekson se përplasja midis datave 28 dhe 29 nëntor është shpesh një debat politik, ndërsa fakti madhor mbetet se Shqipëria u çlirua me forcat e veta, një rast i rrallë për një popull të vogël në atë kohë. Çështja e numrit të dëshmorëve, e fiksuar në shifrën simbolike 28.000, është shpesh objekt sulmesh dhe skepticizmi. Megjithatë, Xhufi argumenton se ky numër nuk është një shpikje propagande, por një realitet i konfirmuar nga intensiteti i luftimeve dhe burimet e huaja. Ai citon historianë britanikë të kalibrit të Martin Gilbert dhe dokumente nga arkivat e aleatëve që e rendisin Shqipërinë ndër vendet me rezistencën më të lartë dhe humbjet më të mëdha në raport me popullsinë. "Nuk kanë vdekur duke thyer këmbën, por në luftime", shprehet Xhufi, duke iu referuar dëshmive të gjeneralëve gjermanë dhe raporteve të misioneve britanike që flasin për betejat e ashpra të partizanëve. Profesor Xhufi gjithashtu prek edhe aspektin e varrezave të dëshmorëve dhe spekulimeve mbi to. Ai sqaron se numri i të vrarëve përfshin jo vetëm partizanët e inquadruar në brigada, por edhe anëtarë të çetave territoriale, guerileve të qyteteve dhe civilëve që u masakruan si pasojë e reprezaljeve naziste. Përpjekja për të rishikuar këtë shifër duke u bazuar në numra të pjesshëm varresh injoron realitetin e luftës, ku shumë trupa nuk u gjetën kurrë ose u varrosën në vende të ndryshme. Ai sjell në vëmendje edhe masakrat ndaj popullsisë civile, si ajo e Borovës, të cilat janë pjesë e faturës së rëndë të gjakut që pagoi populli shqiptar. Në këtë segment, theksohet gjithashtu rëndësia e njohjes së kontributit ndërkombëtar në luftën tonë dhe anasjelltas. Xhufi përmend se si historiografia botërore e njeh këtë sakrificë dhe se si tentativat e sotme për ta relativizuar luftën partizane janë të dëmshme për dinjitetin kombëtar. Ai bën thirrje që historia të lexohet përmes dokumenteve dhe jo përmes interpretimeve politike të momentit, duke nënvizuar se arkivat britanike dhe amerikane të hapura vitet e fundit vetëm sa e përforcojnë narrativën e një lufte heroike dhe të përgjakshme për ekzistencë.
EN: As Albania marks the 81st anniversary of its Liberation, the debate over the exact date of the occupiers’ withdrawal and the number of martyrs remains alive in public discourse. Historian Pëllumb Xhufi, in a detailed analysis, dismisses revisionist claims that attempt to diminish the scale of the National Liberation Anti-Fascist War. According to Xhufi, while the world celebrates the end of the war in May, Albania has its own specificity—its liberation came several months earlier, an undeniable historical fact. He emphasizes that the clash between the dates November 28 and 29 is often a political debate, whereas the essential truth remains that Albania was liberated by its own forces, a rare achievement for a small nation at that time.

The issue of the number of martyrs, fixed at the symbolic figure of 28,000, is often the subject of attacks and skepticism. However, Xhufi argues that this number is not a product of propaganda but a reality confirmed by the intensity of the fighting and foreign sources. He cites British historians of Martin Gilbert’s caliber and documents from Allied archives that rank Albania among the countries with the highest resistance and greatest losses relative to its population. “They did not die by breaking a leg, but in combat,” Xhufi states, referring to testimonies from German generals and reports from British missions describing the fierce battles fought by the partisans.

Professor Xhufi also touches on the issue of the martyrs’ cemeteries and the speculations surrounding them. He clarifies that the number of those killed includes not only partisans formally enlisted in brigades, but also members of territorial detachments, city guerrilla units, and civilians massacred as a result of Nazi reprisals.
   • Historia e Shqipërisë së Madhe! Flet Pëllu...  

Subscribe "Dritare TV": https://www.youtube.com/c/DritareTV?s...

Për më shume lajme dhe informacione kliko KËTU:
https://www.dritare.net​

Like faqen Dritare.net në Facebook:
  / portali.dritare​  

Follow Dritare TV në Instagram:​
  / dritare_tv  

Follow Rudina Xhunga në instagram:
  / rudinaxhunga  

Follow Rudina Xhunga në Twitter:
  / rudinaxhunga​  

DritareTv, është një web televizion, i dritare.net.
Ne jo vetëm informojmë, por dhe mirëinformojme.
Nëse kërkon një dritare, ja ku është DritareTv.