İstihkak Davası (Altyazılı)

Ofisimiz avukatlarından Av. Gizem KEMER videoda sizler için anlatıyor. ✍🏼 ⚖️

00:00 Giriş & Intro

İstihkak davası nedir dediğimiz zaman aslında bunun haciz için istihkak, miras için istihkak, taşınır malın elden çıkması durumunda açılan istihkak davası gibi çeşitli halleri olduğundan farklı tanımlamaları olabilir. Bu video içeriğimizde çeşitli hallere ayrı ayrı değineceğiz ancak esas olarak hacizde istihkak meselesini ele alacağız.
Öncelikle İstihkak Davası Türlerini detaylarıyla açıklayalım ...
-Değinmiş olduğumuz üzere, istihkak davasının farklı türleri bulunmaktadır.
1- Bu türlerin ilki Haciz Sebebiyle İstihkak Davasıdır.
Haciz işlemine konu olan bir malın kime ait olduğunun belirlendiği davalara, haciz sebebiyle açılan istihkak davası denilmektedir. Yani, borçlunun mallarının haczi sırasında borçlu veya üçüncü bir kişi tarafından bu mallar üzerinde, alacak hakkından üstün bir hak iddia edilirse, istihkak davası gündeme gelecektir.
-İstihkak Davasının diğer bir türü ise, Miras Sebebiyle İstihkak Davasıdır.
Bilindiği üzere, mirasbırakanın ölümüyle birlikte, terekesinde yer alan malların bir kısmının veya tamamının mirasçı olmayan üçüncü kişiler tarafından haksız olarak elde bulundurulması durumu sıkça gündeme gelmektedir. ...mülkiyet hakkının koruyucu yetkisi kapsamında, TMK'da düzenlenen adi istihkak davası türüdür. Burada malın rıza dışı elden çıkmasından kasıt, mal sahibinin rızası dışında, malının zilyetliğini kaybetmesidir. Özetle, bir malı kira ilişkisi gibi haklı bir sebebe dayanarak elinde bulunduran kişiye karşı istihkak davası açılması mümkün değildir. Yalnızca malın zilyetliğini haksız olarak elinde bulunduran kişilere karşı bu dava açılabilecektir.
Gelelim Haciz Sebebiyle İstihkak Davasının Şartlarına...
Haciz Sebebiyle İstihkak Davasının Şartları
İcra ve İflas Kanunu madde 96 ve devamında yer alan haciz sebebiyle istihkak davası, uygulamada sıklıkla işletilen bir yoldur. Buna göre hacizde istihkak iddiasında 2 farklı durum meydana gelebilir;
1-) Bunlardan İlki, Malın Borçlunun Elinde veya Borçlu ile Birlikte Üçüncü Kişinin Elinde Olması Durumudur:
Malın borçlu ile üçüncü kişinin elinde bulunması durumunda haciz işlemi esnasında borçlu ya da üçüncü kişi, malın o üçüncü kişiye ait olduğunu iddia edebilir. Bu durum tutanaklara geçer fakat haczi durdurmaz. İddia edilen şey sadece aitlik olmayabilir. Ayni haklar; yani fiili hakimiyet kurma ve tasarrufta bulunma yetkinliği iddiasıyla da talepte bulunulabilir. Bu talebin süresi, haczin gerçekleştirildiğinin öğrenilmesinden itibaren 7 gün olarak belirlenmiştir.
...
Takibin devam edip etmeyeceğine dair karar verildikten sonra taraflara tebliğ edilir ve tebliğ işleminden sonra üçüncü kişinin 7 gün içerisinde istihkak davası açma hakkı da saklıdır. Bu hakkın yerine getirilmesiyle süreç istihkak iddiasından istihkak davası boyutuna geçmiş olur.
Peki üçüncü kişi bu süre içerisinde dava açmazsa ne olacak?
Eğer üçüncü kişi istihkak davası açmaz ise istihkak iddiasından vazgeçmiş sayılır ve o mal üzerindeki çekişme sona erer, satış aşamasına geçilebilir.
Önemle belirtmek isteriz ki, burada Davacı üçüncü kişi, hakkının üstünlüğünü ve hangi maksatla malının borçluda olduğunu ispat etmekle yükümlüdür.
2-) Hacizde İstihkak İddiasında diğer bir durum ise, Malın tamamen 3. Kişinin elinde bulunması halidir.
Öncelikle belirtmek isteriz ki, malın üçüncü kişinin elinde bulunması, malın haczedilmesini engellemeyecektir. Mal haczedilse dahi; üçüncü kişinin elinde durmaya devam edebilir. Üçüncü kişi, yediemin sıfatıyla malı elinde tutma imkanına sahipken bunun yanı sıra haczedilmesi suretiyle malı teslim de edebilir.
Buna göre, malın 3.kişinin elinde bulunması halinde, haciz 3. Kişinin huzurunda yapılmışsa hacizden itibaren 7 gün içinde, haciz 3. Kişinin yokluğunda yapılmışsa haczin öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içinde istihkak iddiasında bulunulmalıdır. İstihkak iddiasında bulunulması halinde, alacaklıya doğrudan 7 günlük süre verilir ve bu süre içinde alacaklının icra mahkemesinde istihkak davası açması gerekir.
...
Bu yönüyle, istihkak davası, bir eda davası olup, sonuçlandığında mülkiyet hakkının tespit edilmesini ve dava konusu eşyanın malike geri verilmesini sağlar. Görüldüğü üzere, istihkak davasının sonuçları, hem hak sahibinin mülkiyet hakkını koruma altına alır hem de haksız zilyedin sorumluluklarını belirler. Bu nedenle, İcra hukuku alanında uzman bir hukukçuya danışarak süreci doğru ilerletmenizin önemini vurgulamak isteriz.

#istihkakdavası