مهاجرت و گسترش پشتون‌ها در خراسان (افغانستان کنونی) | پشتون ها چه زمان و چگونه به افغانستان آمدند؟

عتبی مورخ مشهور عرب در کتابش "تاریخ یمینی" که در زمان سلطان محمود غرنوی یعنی در حدود سده پنجم هجری که هنوز از قوم افغان و پشتون ها در داخل خراسان خبری نبود نوشته است که "افغانه" معرب نام "اوغان" می باشد، او می گوید که افغانه یا اوغانه درجنگ های نسل کشی بخت النصر بابرادران خود از اسراییل فرار کرده در دامنه کوه های که بنام قبیله او "سلمه"، "سائول" و بعداً "سلیمان" معروف گردیده، زندگی بدوی و کوه نشینی را اختیار کردند. ما در این ویدیو دنبال ریشه های تباری پشتون ها نیستیم، چون ویدیوی جداگانه ای در این مورد ساخته ایم اما مهم است که عتبی در کتابش می گوید آنها در کوه های سلیمان زندگی می کردند
در دوره اسلامی کتاب مشهور دیگری بنام "حدودالعالم من المشرق الی المغرب" که در قرن و یا سده چهارم هجری نوشته شده، از قومی بنام افغان نام برده و محل زندگی آنان را در چندین شهر هندوستان و همچنان شهر "سول" که برگرفته از همان "سائول" است، معین نموده است. ابوریحان البیرونی نابغه در تاریخ ایران و افغانستان درکتابش "تحقیق ماللهند" نوشته است: "قبایل افغان در کوه های غرب هندوستان به سرمی بردند و تا به حدود رودخانه سند میرسند.

کوه های سلیمان در محل "سول" به دوشاخه شرقی و غربی تقسیم می شود، سول شاخه غربی آن است که فعلا در آنجا قبیله وزیر سکونت دارند. سیفی هروی، مولف تاریخ نامه هرات در (قرن هشتم هجری) سرزمین میان سرحد قندهار فعلی تا رود سند را افغانستان خوانده است که البته این اسم یک نام رسمی نبوده فقط هروی چنین اسمی را بخاطر محل سکونت افغان ها و یا پشتون ها نوشته است؛ به نوشته همین آقای هروی (تاآغاز دهه سوم قرن هشتم(723هـ ق)افغان ها ازساحه افغانستان تاریخی به جانب خراسان یعنی افغانستان کنونی گسترش نیافته بودند. و در منابع عربی پشتون هارا"سلیمانی" می خوانند که وجه تسمیه آن مسلماً ازمحل سکونت اول این قوم درکوه های سلیمان منشاء می گیرد این نظریه سلیمانی بودن آنها در کتاب تاریخ خان جهان یا مخزن افغانی نیز آمده است و حتی در زمان حاکمان معاصر افغانستان مثلا زمان شاه درنامه ای به سلطان ترکیه پس ازنام خود کلمه "سلیمانی" راآورده است. به هرحال بیشتر محققین نخستین کانون ظهور و شناسایی پشتون ها را کوه های سلیمان در شمال غربی پاکستان کنونی در مرکزیت "شهرمستنگ" ارایه نموده اند. بقیه روایت هایی چون اسرائیلی بودن و یا غوری بودن شان فقط افسانه است و بس هیج کدامش منبع تاریخی موثق ندارد.
می رسیم به این سوال پس چطور شد که مردم افغان و یا پشتون ها به سرزمین خراسان بزرگ وارد شوند؟ چه بر سر ساکنان اولی و اصلی این مناطق آمد؟ منابع تاریخی در این مورد چه می گویند؟ آیا این مردم به یک بارگی به سمت قندهار و ولایات جنوبی افغانستان امروزی آمدند و مردم ساکن آن مناطق را بیرون کردند و زمین هایی شانرا میان شان تقسیم کردند و یا نه این مردم به تدریج در مدت طولانی تر وارد خراسان شدند؟ در این ویدیو ما تلاش می کنیم به این سوالات پاسخ منطقی و با مستندات تاریخی ارائه کنیم.

#پشتون #خراسان #مهاجرت_تاریخی #تاریخ_افغانستان #تاریخ_ایران #katebpodcast #کاتب_پادکست #امپراطوری_درانی #نادر_افشار #غزنویان #مغولان #قوم_پشتون #ایران_باستان #هویت_تاریخی