Łada "Oj sinoć (ženska groktalica)" – 09.2020 | Zalas.org

O pieśni:

Oj sinoć (Žegar, Bukovica, Chorwacja)
Groktalica, tekst od Zlatka Peraka


Zespół Łada w składzie:

Aleksandra Mrozowska – śpiew (poziva)
Zofia Zabrowska – śpiew (grokti)
Kacper Siejkowski – śpiew (prati)

  / zespollada  
   / zespollada  
---
Zalas w składzie:
Maciej Sarna – kamera, miks dźwięku
Filip Wolski – nagranie dźwięku, konsultacja miksu

  / zalas.org  
----

Tekst:
Oj, sinoć me je doša edan prosit
mogla bih ga u traveži nosit. Oj, Zosia oj, oj
Ja malena, pregača šarena,
svaka šara po tri momka vara.
Oj, kad bih znala da ću za seljaka,
kupila bih vreću opanaka.

Groktalica – technika śpiewu tradycyjnego wykształcona w Górach Dynarskich w północnej Dalmacji (dzisiejsza Chorwacja). Od 2010 roku figuruje na Liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony. Groktalicę śpiewa się pojedynczo (tzw. samačka) lub w grupie. W śpiewie grupowym charakterystyczne potrząsanie głosem (groktanje od serb. groktati – chrumkać) poprzedza część narracyjno-oracyjna, w której jeden śpiewak zaprasza (serb. poziva) drugiego do “groktania”. Ze względu na archaiczną formę i dźwiękonaśladowczą polifonię styl ten uznawany jest za jeden z najstarszych w Europie.
Wieś Žegar położona jest w północnej Dalmacji, w paśmie Velebit w Górach Dynarskich. Dziś liczy zaledwie 200 mieszkańców, spośród których wszyscy są Serbami. To jedno z nielicznych miejsc, w których kultywowana jest tradycja śpiewu groktalicy w archaicznej formie. Warto zaznaczyć, że obecnie w Žegarze “groktają” wyłącznie mężczyźni, kobiecy wariant (różniący się nieco pod względem formy) nie jest już słyszalny. Do tego wyjątkowego miejsca dotarliśmy w 2018 roku, a dzięki uprzejmości žegaran i ich pracy włożonej w uczenie nas prezentujemy Wam przykład żenskiej groktalicy odtworzonej na podstawie nagrań etnograficznych z lat 70.
---
Odwiedź nas na: www.zalas.org