Jan Hartman o rodzinie, żydowsko-polskiej tożsamości, zbiorowej pamięci i antysemityzmie

Jan Hartman – filozof, bioetyk, publicysta, a kiedyś także polityk – opowiada o swojej podwójnej tożsamości żydowsko-polskiej, rodzinie naznaczonej wojną i represjami PRL oraz o tym, dlaczego otwarta krytyka antysemityzmu stała się dla niego obowiązkiem.

Urodził się we Wrocławiu w 1967 roku. Jest filozofem i bioetykiem, profesorem na Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się także publicystyką, niegdyś był politykiem. W wywiadzie opisuje swoją podwójną tożsamość żydowsko-polską, wychowanie w świeckim, inteligenckim domu oraz losy rodziny podczas II wojny światowej i w okresie PRL. Omawia biografię swojego ojca Stanisława Hartmana, profesora matematyki i losy matki Krystyny z d. Lorenc, która w czasie okupacji, jako malutkie dziecko, była ukrywana we Lwowie. Jan Hartman wspomina, że w domu nie kultywowano tradycji żydowskich, a jego żydowskość funkcjonowała głównie jako wrażliwość na antysemityzm, który w jego dorosłości najdotkliwiej ujawnił się w internecie i po 7 października 2023. Krytykuje polską pamięć zbiorową jako narcystyczną i zmitologizowaną, wskazując na obojętność wobec masowej śmierci (odwołując się do Zagłady, ale i pandemii). Opowiada o własnej drodze od „dobrego Żyda” symetryzującego spory do otwartego krytyka antysemityzmu, przez co ponosi koszty wizerunkowe i zawodowe, ale uznaje to za etyczny obowiązek wobec przodków i za przejaw uczciwości intelektualnej. Samego siebie określa jako tułacza po przestrzeni społecznej, co ocenia jako sposób funkcjonowania silnie związany z żydowskim losem.

NAZWISKO ROZMÓWCY: Jan Hartman
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Józef Markiewicz
NAGRANIE: Józef Markiewicz
DATA NAGRANIA: 2025
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: https://sztetl.org.pl/pl/historia-mow...

Subskrybuj nasz kanał:    / @historiamowionapolin  
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum):    / mhzp2013  
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów):    / wirtualnysztetl  
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady):    / polscysprawiedliwi  

Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [email protected]

#MuzeumPolin #HistoriaMówiona #Żydzipolscy