ĐẾ QUỐC ĐẠI TẦN: TẦN HIẾN CÔNG - NHÀ CẢI CÁCH ĐẦU TIÊN CỦA NƯỚC TẦN

TẦN HIẾN CÔNG: NHÀ CẢI CÁCH ĐẦU TIÊN CỦA NƯỚC TẦN

Nước Tần trải qua bốn đời vua Lệ công, Táo công, Giản công và Xuất Tử, rơi vào cảnh hỗn loạn, quốc lực suy yếu đến cực điểm. Tình cảnh khó khăn của Tần vào đầu thời Chiến Quốc đã được phân tích kỹ ở bài trước, nên hôm nay tôi sẽ không nhắc lại. Vậy ai là người đã chấn chỉnh tình thế, giúp nước Tần vực dậy từ đáy vực? Đó chính là Tần Hiến Công – Doanh Sư Thấp, cha của Tần Hiếu Công.
Thụy hiệu của ông là Hiến – mang ý nghĩa thông minh sáng suốt, hiểu biết sâu rộng. Một vị quân chủ tài năng như vậy, đáng lẽ phải được lịch sử ghi nhận rõ nét, nhưng thật kỳ lạ, ông lại thường bị mọi người lãng quên.
Ai cũng biết đến Tần Hiếu Công với chí lớn phục quốc, biết đến Thương Ưởng với cải cách làm thay đổi vận mệnh nước Tần, hay Tần Thủy Hoàng với sự nghiệp thống nhất thiên hạ. Nhưng khi nhắc đến Tần Hiến Công, sử sách lại rất ít ghi chép, thậm chí bộ phim nổi tiếng Đại Tần Đế Quốc cũng chỉ điểm qua, thậm chí còn miêu tả ông như một vị quân chủ hiếu chiến.
Thời trẻ, Tần Hiến Công chứng kiến phụ thân qua đời, nhưng dù là thái tử, ông lại không thể kế vị, mà bị buộc phải lưu vong.
Sử Ký chép: Linh Công mất, con là Hiến Công không được lập lên ngôi.
Nhưng nguyên nhân vì sao không được lập thì Chiến Quốc Sách, Tư Trị Thông Giám đều không ghi lại. Sử Ký cũng chỉ ghi vắn tắt, không giải thích rõ. Lúc này, Hiến Công mới 10 tuổi – phải chăng vì quá nhỏ mà bị phế truất?
Nhưng sau này, Xuất Tử mới 2 tuổi đã được đưa lên ngôi, nên tuổi tác chắc không phải là vấn đề.