Premiera: Ruch tektoniczny. Przewodnik po powojennej architekturze woj. świętokrzyskiego

Więcej o książce: https://niaiu.pl/dzialalnosc/ruch-tek...

16 czerwca w Instytucie Dizajnu w Kielcach odbyło się premierowe spotkanie wokół wydanego przez NIAiU przewodnika „Ruch tektoniczny” autorstwa Kacpra Kępińskiego.

Skały i wzgórza, kamieniołomy i lasy, stal i ceramika – surowy, a zarazem fascynujący krajobraz i bogactwa naturalne Gór Świętokrzyskich ukształtowały architekturę powojenną regionu.

Nieoczywisty architektoniczny regionalizm, jaki wykształcił się na tym obszarze, czerpie z praktyk budownictwa wernakularnego, z dostępności lokalnych materiałów, z krajobrazu i z przemysłu. Te z kolei różnią się w poszczególnych częściach województwa. Architektoniczną różnorodność regionu Świętokrzyskiego starano się oddać w niniejszym przewodniku. Dlatego wśród opisywanych w przewodniku budynków znalazły się także te pozbawione cech wybitnych – ale stanowiące ważny zapis momentu dziejowego, w którym powstawały. Nie zabrakło tu jednak dzieł ikonicznych – kieleckiego dworca autobusowego, huty w Sandomierzu czy masztu na Świętym Krzyżu.

Ruch tektoniczny to pierwsze przekrojowe opracowanie na temat świętokrzyskiej architektury. Prasa branżowa przez lata nie była zainteresowana tym regionem – skupiano się na Warszawie, Krakowie i Śląsku. Niedostatek opracowań i materiałów źródłowych sprawił, że w przypadku części obiektów ważnych dla historii architektury nie sposób ustalić ich dat powstania czy autorów. Brak dokumentów nie powinien jednak skutkować tym, że znamienne dla regionu budynki pozostaną niezauważone. Historia świętokrzyskiej architektury wciąż czeka na odkrycie i uzupełnienie.


W spotkaniu uczestniczyli:

Marta Baranowska – pracuje w Dziale Edukacji Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki. Koordynatorka projektu ADE Architektura dla Edukacji i współautorka podcastu „Usłysz ADE”. Doświadczenie zdobywała współpracując z instytucjami i organizacjami pozarządowymi zajmującymi się badaniami nad przestrzenią miejską oraz edukacją architektoniczną. Założycielka projektu Lokalny, w ramach którego realizowała działania z obszaru edukacji przestrzennej. Współautorka inicjatywy Mapy niekartograficzne. Z wykształcenia architektka i koordynatorka projektów.

Kacper Kępiński – architekt, krytyk architektury, kurator wystaw architektonicznych. Kierownik Działu Projektów Zewnętrznych i Wystaw w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Współzałożyciel stowarzyszenia Przestrzeń – Ludzie – Miasto oraz członek rady fundacji Instytut Architektury. Stały współpracownik kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni” oraz redaktor portalu Architektura & Biznes. Kurator wystaw, m.in. „Ściana Wschodnia. Architektura Zbigniewa Karpińskiego” i „Antropocen”. Współprowadzi zajęcia z projektowania na Wydziale Architektury VUT w Brnie, dotyczące inkluzywnej architektury mieszkaniowej.

Dominika Janicka – ukończyła architekturę na Politechnice Gdańskiej, gdzie zaliczona została do grona 16 najwybitniejszych jej absolwentów. W swojej działalności łączy pracę badawczą z praktyką projektową. Jest autorką idei Fair Building, która reprezentowała Polskę na 15. Biennale Architektury w Wenecji. Jej prace były pokazywane m.in. na Milan Design Week czy Biennale Designu w Lubljanie oraz pojawiły się m.in. w „New York Times” i „The Guardian”. Z sukcesem brała udział w konkursach architektonicznych i projektowych. Od 2012 roku prowadzi własną praktykę projektową. W 2014 roku dołączyła do zespołu projektantów Instytutu Dizajnu w Kielcach, gdzie prowadzi Pracownię Przestrzeni Publicznej. Od 2018 roku jest wykładowczynią na Wydziale Wzornictwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.