Badając narracje maladyczne. Spotkanie z dr Joanną Szewczyk i mgr Wiktorią Kulak

Dlaczego opowieść jest (w) chorowaniu tak bardzo potrzebna?
Co oznacza stwierdzenie, że choroby są polityczne?
Czym jest dyskurs maladyczny i jakie ma cechy?
I dlaczego Susan Sontag zmieniła swoją postawę wobec metafor choroby?  
Na te i inne ważne pytania odpowiadają redaktorki jednego z numerów “Ruchu Literackiego”, zatytułowanego Dyskurs maladyczny – figury i ontologie (nr 5/2023) – dr Joanna Szewczyk i mgr Wiktoria Kulak. 

Numer “Ruchu Literackiego”, który stał się pretekstem do tej rozmowy, jest dostępny na stronie internetowej pisma, pod adresem: https://journals.pan.pl/rl/151762#tab...

Joanna Szewczyk – adiunktka w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkini Ośrodka Badań nad Kulturowymi Dyskursami Choroby. Interesuje się historią kobiet z perspektywy dyskursów feministycznych i genderowych, antropologią choroby, narracjami żałobnymi i pandemicznymi w kulturze współczesnej. Publikowała m.in. w „Tekstach Drugich”, „Zagadnieniach Rodzajów Literackich”, „Ruchu Literackim” i „Tekstualiach”.  
Wiktoria Kulak – doktorantka literaturoznawstwa w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Jej zainteresowania naukowe obejmują antropologię literatury, krytykę feministyczną i genderową, historię oraz literaturę kobiet, dyskurs maladyczny i genologię literacką. W ramach przygotowywanej rozprawy doktorskiej opracowuje monografię poświęconą współczesnemu felietonopisarstwu kobiet. Od 2023 roku członkini Ośrodka Badań nad Kulturowymi Dyskursami Choroby, działającego przy Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. 
Rozmowę przeprowadziła Klaudia Muca-Małek, uczestniczka projektu „Polonistyka zaangażowana”.  
 
* * 
Teksty kultury i publikacje naukowe wymienione w rozmowie (w porządku alfabetycznym): 

• Agata Andrzejewska, "Dostałaś raka tylko po to, aby go opisać", czyli literacko-fotograficzna narracja o raku piersi w książce Annie Ernaux L'usage de la photo, “Ruch Literacki” 2024, nr 5, s. 813-824.
• Agnieszka Dauksza, Humanistyka medyczna: o leczeniu (się) w patosystemie, “Teksty Drugie” 2021, nr 1, s. 38–58. 
• Emilia Dłużewska, Jak płakać w miejscach publicznych, Kraków 2023.  
• Arthur Frank, The Wounded Storyteller: Body, Illness, and Ethics, Chicago 1995.  
• Olga Hund, Psy ras drobnych, Kraków 2018. 
• Mark Johnson, George Lakoff, Metafory w naszym życiu, przeł. T. P. Krzeszowski, Warszawa 2010.  
• Barbara Klicka, Zdrój, Warszawa 2019.  
• Beata Koper, Sublingualis. Problemy i poetyki dyskursu medycznego w literaturze polskiej po roku 1989, Gdańsk 2024;
• B. Koper, Lektura patograficzna Dzienników raka Audre Lorde i Lewej, wspomnienie prawej Krystyny Kofty, “Ruch Literacki” 2024, nr 5, s. 647-661.  
• Monika Ładoń, Choroba jako literatura. Studia maladyczne, Katowice 2019. 
• Aleksandra Młynarczyk-Gemza, Zapiski wariatki, Kraków 2022.  
• Alicja Müller, Choreografie niepełnosprawności a klasyczny etos. Asymilacje i negocjacje, “Ruch Literacki” 2024, nr 5, s. 679-693. 
• Małgorzata Okupnik, W niewoli ciała. Doświadczenie utraty zdrowia i jego reprezentacje, Kraków 2018.  
• Mateusz Pakuła, Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję, Warszawa 2021. 
• Michał Rymaszewski, Typograficzna reprezentacja choroby, “Ruch Literacki” 2024, nr 5, s. 663-677.  
• Susan Sontag, Choroba jako metafora; AIDS i jego metafory, przeł. Jarosław Anders, Warszawa 1999. 
• Justyna Wicenty, Kołysanka z huraganem, Warszawa 2020.  
• Karolina Wiktor, Wołgą przez Afazję, Kraków 2014. 
• Virginia Woolf, O chorowaniu, przeł. M. Heydel, Wołowiec 2010.  
• Aleksandra Zbroja, Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu, Warszawa 2021.  
• Aneta Żukowska, Mięcho, Kraków 2019.  
• Spektakl Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję, reż. M. Pakuła, Teatr Łaźnia Nowa, Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, data premiery: 20.01.2023 r. * * *  
Seria podcastu "Spotkania Biuletynu", zatytułowana “Polonistyka zaangażowana”, realizowana jest w ramach projektu "Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata". Dofinansowano ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa II” (numer projektu: NdS-II/SP/0264/2024/01). 
 
Strona projektu: https://biuletynpolonistyczny.pl/pl/p...
 
* *  
Intro i outro 
Muzyka Piotr Lakwaj, czyta: Aldona Brycka-Jaskierska 
Producent: Torba reportera i podcastera 

Identyfikacja wizualna i projekt okładki: Klaudia Węgrzyn 
 
* * 
Zachęcamy do zadawania pytań i dzielenia się przemyśleniami na temat naszego podcastu: [email protected]. 
 
* * 
Media społecznościowe "Biuletynu Polonistycznego":   / biuletynpolonistyczny     / b_polonistyczny      / @biuletynpolonistyczny8801