4- Sığla ormanları: Anadolu'da yaşayan bir Tersiyer kalıntısı (Okan Ürker)

Dr. Öğr. Üyesi OKAN ÜRKER kimdir?
2006 yılında Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden mezun oldu. 2009 yılında aynı üniversitenin Ekoloji Anabilim Dalı’nda orman yangınları sonrası bitki birlikleri üzerinde gerçekleşen değişimleri inceleyen yüksek lisans araştırma tezini tamamladı. 2009-2014 yılları arasında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Çevre Bilimleri Anabilim Dalı’nda ‘Çevre Etiği Bağlamında Anadolu Sığla Ormanları’ başlığı altında doktora tez çalışmalarını tamamladı. Yapmış olduğu bu tez çalışması, temel bilimler ile sosyal bilimleri çoklu disiplinler şeklinde birbirine bağladığı için doğa koruma alanına yeni bir yaklaşım geliştirmesine vesile olmuştur. 2019 Yılında ise Çankırı Karatekin Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitüsü Biyoloji Anabilim Dalı (Zooloji Programı)’nda “Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi’ndeki Anadolu Sığla Ormanlarında Yarasa (Chiroptera) Aktivitesinin Belirlenmesi” isimli ikinci bir yüksek lisans çalışmasını tamamlayarak, hem bu özel ormanlar hem de ülkemizdeki ormanların neredeyse tamamında yaban hayatı açısından eksik kalan bir araştırma dalı olarak yarasalar özelinde bilgi toplanılmasına katkıda bulunmuştur.
Çalışma hayatına Çankırı Karatekin Üniversitesi, Eldivan SHMYO, Çevre Sağlığı Programı’nda Dr. Öğretim Üyesi olarak devam eden Dr. ÜRKER; Doğa Koruma, Çevre Yönetimi ve Çevresel Etki Değerlendirme, Çevre Politikaları, Çevre Etiği, Kentleşme ve Çevre Sorunları gibi önlisans ve yüksek lisans dersleri vermektedir. Aynı zamanda, kamu ve özel sektörden farklı paydaşlara araştırmacı olarak ekolojik alan değerlendirme, ekosistem ve tür izleme, korunan alan yönetimi, habitat onarımı, doğa koruma politikaları, doğa eğitimi ve çevre etiği eğitimi gibi konularda danışmanlık da yapmaktadır.
Hali hazırda araştırma ekibi ile birlikte kurduğu ve özel olarak Anadolu Sığla Ormanları’nı korumayı hedefleyen NATURA Doğa ve Kültür Koruma Derneği isimli derneğin yönetim kurulu başkanlığını da yürütmektedir. Uluslararası Çevre Etiği Topluluğu, Uluslararası Etik Eğitimi Birliği, Uluslararası Ekoturizm Topluluğu ve Avrupa Çevre Tarihi Topluluğu’na üye olan Dr. Okan ÜRKER, aynı zamanda Çevresel Biyoetik Dergisi’nin de Editör Yardımcısı’dır.

Söyleşi Hakkında Kısa Bilgi
Bu söyleşide Dünya’da yalnızca Güneybatı Anadolu ile Rodos ve Kıbrıs Adası’nda yayılış gösteren relikt endemik Anadolu Sığla Ağacı (Liquidambar orientalis)’nın evrimsel süreçte Dünya üzerinde ortaya çıkışından, gelecekteki var oluş süreçlerine değin geçirdiği tüm ekolojik ve sosyolojik etmenlerin ortaya konulması ve bu var oluşa ilişkin toplumun alabileceği temel rollere ve sorumluluklara ilişkin tüm sosyo-ekolojik etmenlerin bir arada bütüncül biçimde ele alınması amaçlanmaktadır.
Bu amaca yönelik olarak ilk etapta ekolojik süreçler ön plana çıkartılmış olup, öncelikle türün Dünya ve Anadolu üzerindeki var oluş süreçleri, güncel dağılım durumu, geçmiş ve gelecek projeksiyonları, endemizm ve nadirlik durumu, iklim değişimi ve diğer çevresel faktörler ile olası ilişkileri, türe ilişkin temel biyo-ekolojik özellikler, koruma mevzuatı açısından Türkiye ve Dünya ölçeğindeki yeri ve koruma biyolojisi açısından yapılması gerekenler araştırılmıştır.
Sohbetin ikinci etabını ise, bu tür ile birlikte şekillenen sosyolojik süreçlerin çevre tarihi, çevre sosyolojisi, ekolojik antropoloji ve çevre etiği disiplinlerinden yararlanılarak derinlemesine incelenmesi oluşturmaktadır. İnsanlık tarihinde ilk yazılı belgelerin ortaya çıkışından günümüze gelinen sürece değin farklı uygarlıklar ve farklı toplumlar tarafından Anadolu Sığla Ormanları’ndan yararlanma biçimleri ve bu ormanlara toplumsal bakış açılarındaki değişim, son 100 yıllık süreçte toplumsal mutabakatın bu ormanları yok etmek üzere geliştirdiği motivasyonun irdelenmesi, Sığla’ya ait sosyal bilimlerle ilintili literatürde yer alan sistematik hataların değerlendirmesi ve nihayet toplumsal algının bu ormanların korunmasında gerisin geriye ne şekilde yönlendirilebileceğine ilişkin önermeler ikinci bölümün alt konu başlıklarını oluşturmaktadır.
Bu tartışmanın sonuçlarını izleyerek, başlangıçta Anadolu Sığla Ormanları’nı yok etmek üzere motive edilen toplumsal fayda, yeniden Anadolu Sığla Ormanları’nı korumak üzere koruma biyolojisinin ve sosyal çevre bilimlerinin araçlarını kullanarak yönlendirilebilir. Bu bir kez başarıldığı takdirde, diğer tüm toplumlara da uygulama fırsatı bularak benzer sorunları yaşayan diğer türler ve ekosistemlerin yaşamlarının garanti altına alınmasına yönelik büyük bir adım atma fırsatı yakalanmış olacaktır.
www.naturader.org
facebook: https://www.facebook.com/groups/sigla...
instagram:   / natur.and  

#coğrafya #sığla #orman #biyocoğrafya