Niepodległe Rodziny Wielickie asmufotiko
Автор: wideoteka Wieliczka asmufotiko Ignacy Kowalewski
Загружено: 2025-11-08
Просмотров: 48
W 1918 roku Wieliczka znajdowała się w zaborze austriackim, po rozbiorach Polski w 1772 roku, a jej historia jest ściśle związana z Kopalnią Soli.
W tamtym okresie miasto nie było pod polskim, lecz pod austro-węgierskim panowaniem, co miało wpływ na jego rozwój i sytuację społeczną oraz polityczną, w tym na rodziny mieszkające w okolicy.
• Historia miasta: Wieliczka, zależna od bogatych złóż soli kamiennej, stała się częścią Monarchii Habsburgów w 1772 roku.
• Sytuacja polityczna: W 1918 roku, w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości, Wieliczka nadal znajdowała się w granicach Austrii-Węgier, która właśnie rozpadła się.
• Znaczenie dla mieszkańców: Rodziny mieszkające w Wieliczce żyły w specyficznych warunkach, podlegając pod władze austriackie, które miały wpływ na ich życie gospodarcze i społeczne.
• Praca w kopalni: Wielickie rodziny były ściśle związane z pracą w kopalni soli, co stanowiło podstawę ich życia i rozwoju.
https://www.google.com/search?q=rodzi...
Taka była dawna Wieliczka. Na drodze ku niepodległości.
Na rok przed wybuchem I wojny światowej do Związku Strzeleckiego w Wieliczce należało ponad 150 mężczyzn. Przy „strzelcach” działało też Koło Pomocnicze Pań, liczące dziesięć osób.
„Około godz. 16 w lokalu Związku Strzeleckiego przy ul. ks. Goliana zebrało się kilkudziesięciu ochotników zamierzających zasilić formujący się w Krakowie Legion Polski. Komendant wielickich strzelców Bolesław Szpunar (obywatel Bolek) zamierzał wyprowadzić ten niekompletnie umundurowany (część strzelców nosiła ubrania cywilne) i słabo uzbrojony (tylko 12 karabinów!) oddział najbliższymi ulicami na szosę wiodącą do Krakowa. Nic z tego! Wieść, iż wieliczanie mają ruszyć na wojnę lotem błyskawicy obiegła miasto.
Inni znani legioniści z Wieliczki, którzy przeżyli wojnę to m.in. Tadeusz Korpal (1899-1977) malarz i pedagog, dyrektor i nauczyciel rysunku w wielickim gimnazjum, twórca wielickiego teatru amatorskiego oraz Jan Zabłocki, który w 1915 roku dostał się do rosyjskiej niewoli, przebywał w obozach na Syberii. - Do kraju wrócił dopiero na początku lat 20., przywożąc z syberyjskiej tułaczki bogate zbiory fauny i flory, które ofiarował Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. Szczególnym zainteresowaniem darzył florę wielickiej kopalni, poświęcił jej prace naukowe. W 1930 roku otrzymał stanowisko docenta botaniki na UJ - opowiada Paweł Krokosz.
Do połowy listopada 1918 r. pod bronią stało już 500 żołnierzy, którzy pełniąc służbę wartowniczą – często po kilkadziesiąt godzin bez przerwy – zapobiegali anarchii oraz napadom rabunkowym na sklepy, okoliczne plebanie i dwory.
1 listopada 1918 r. z biur i urzędów oficjalnie usunięto portrety cesarskie, natomiast dziewięć dni później na zebraniu urzędników salinarnych oraz mężów zaufania rady robotniczej postanowiono zmienić dotychczasowe austriackie nazwy szybów: Cesarza Franciszka Józefa i Arcyksięcia Rudolfa, przywracając im nazwy historyczne: Regis i Daniłowicza. Jednocześnie przemianowano szyby wydrążone w okresie zaboru austriackiego: Cesarza Józefa na Kościuszki, Cesarza Franciszka na Paderewskiego i Cesarzowej Elżbiety na Św. Kingi.
11 listopada 1918 r. był pierwszym dniem nauki w spolonizowanych wielickich szkołach. W Szkole Realnej (obecnie Liceum Ogólnokształcące im. Jana Matejki) po mszy świętej do zgromadzonej młodzieży przemówili profesorowie Stefan Chmiel i Bronisław Wiśniowski, a następnie odbyły się występy artystyczne uczniów, ślubowanie miłości ojczyzny i sumiennej pracy dla niej, zakończone odśpiewaniem „Roty” i innych pieśni patriotycznych.
12 grudnia 1918 r. zarząd salinarny na czele z inż. Erazmem Barączem zorganizował uroczystość reaktywowania Szkoły Górniczej połączoną z nadaniem jednej z komór na podziemnej trasie turystycznej imienia Józefa Piłsudskiego. Warto dodać, że dopiero w 1997 r. stanął tam pomnik Marszałka autorstwa górnika-rzeźbiarza Stanisława Anioła. Oprac. Wojciech Gawroński.
https://muzeum.wieliczka.pl/aktualnos...
Доступные форматы для скачивания:
Скачать видео mp4
-
Информация по загрузке: