Hasan Dağı Stratovolkanı (Mt. Hasan stratovolcano, Türkiye)

Herkese merhabalar
Bu videoda sizlere dron görüntüleri eşliğinde Hasan Dağı hakkında kısa bilgiler vereceğim
Hasan Dağı İç Anadolu Bölgesi’nde Aksaray il sınırları için yer alan bir stratovolkan dağıdır. Kompozit volkanlar olarak ta bilinen stratovolkanlar birden fazla volkanik patlama sonucunda üst üste biriken lav ve piroklastik malzeme akışlarından oluşan dağlık alanlardır. Hasan Dağı 3253 metre yüksekliğe sahip Büyük Hasan Dağı ve 3069 metre yüksekliğe sahip Küçük Hasan Dağı olarak adlandırılan iki zirveden oluşmaktadır. Hasan Dağı ülkemizdeki aktif volkanik dağlardan bir tanesidir.
Son 10.000 yılda herhangi bir volkanik faaliyet gerçekleştiren volkanlar aktif volkan olarak kabul edilmektedir. Ülkemizdeki birçok volkanik dağ bu tarih içerisinde patlama gerçekleştirdiği için aktif volkan statüsündedir
Bilimsel çalışmalara göre Hasan Dağı 13 milyon yıldan günümüze doğru 4 farklı patlama evresinde oluşmuştur. Hala tartışmalı olmakla birlikte günümüzden 9 bin yıl öncesine tarihlendirilen Çatalhöyük’teki duvar resminin Hasan Dağı’ndan gerçekleşen bir volkanik patlamayı gösterdiği kabul edilmektedir. Ayrıca radyometrik tarihlendirme yöntemlerine göre dağda 9 bin, 6 bin ve 3 bin yıl önce volkanik aktivitelerin olduğu ortaya konulmuştur. Bu tarihlerden dolayı Hasan Dağı aktif volkanik bir dağdır.
Dağın görünen kesimleri büyük oranda 350 bin yıldan yani Orta Pleistosen’den günümüze kadar olan volkanik faaliyetlerle yüzeye çıkış olan piroklasik malzemeler, andezitik riyolitik domlardan oluşmaktadır.
Videodaki (1:34-1:40 saniyeleri arasındaki) fotoğraflarda dağın güney kesiminde dağın son patlama ürünlerinden olan lav akışlarına ait izleri görülmektedir.
Büyük Hasan Dağı’nın zirvesi iç içe geçmiş iki kraterden oluşmaktadır. Kraterlerde kurumuş bir göle ait iz bulunmaktadır. Bu iz bir zamanlar zirvesinde krater gölü olduğunu göstermektedir.
İster dağın kuzey kesiminden isterseniz güney kesiminden çıkın dağa iniş ve çıkış yürüyüş temponuza göre 10-14 saat arasında sürmektedir. Biz bu tırmanışı dağın güney kesiminde yer alan Karakapı Köyü yaylasından gerçekleştirdik ve dağın zirve kesimine iniş ve çıkışımız 11 saat sürdü. Dağın zirvesine çıktığınızda muhteşem bir manzara ile karşılaşıyorsunuz. Eğer güzel bir havada çıkarsanız Melendiz, Keçiboyduran, Karacadağ, Erciyes volkanları ile Bolkar ve Aladağları görmeniz mümkündür.
Patlamalar sırasında çevreye yayılan piroklastik malzemeler, soğuk iklim koşullarının neden olduğu donma-çözülme ve yüksek eğim koşulları nedeniyle dağın etrafında çok fazla sayıda çarşaklı bölge bulunmaktadır.
Çarşak kısaca ufalanmış kaya parçalarıyla örtüyü yamaç diyebiliriz. Bu yamaç hem dağa çıkarken hem de dağdan inerken dağcıları en fazla yoran yamaçlardan bir tanesidir. Bizde inişimizi dağın güney kesimindeki çarşaktan inişimizi gerçekleştirdik.
Hasan Dağı özellikle bölgede yaşanan sismik aktiviteler ve bunların sonucunda yaşanan gaz çıkışları nedeniyle sık sık adını duyduğumuz bir dağlık alandır. Bu nedenle farklı üniversitelerin ve Afad’ın işbirliğiyle dağın yamaçları üzerine volkanik aktiviteleri ölçek için 3 ölçüm istasyonları kurulmuştur.
Dağın jeolojisi, jeomorfolojisi ve patlama kronolojisi hakkında daha fazla bilgi almak isteyenler için videonun açıklama bölümüne bir makalenin künyesini ve linkini bırakıyorum
https://link.springer.com/article/10....
Kuzucuoğlu, C., Gündoğdu Atakay, E., Mouralis, D. et al. Geomorphology and tephrochronology review of the Hasandağ volcano (southern Cappadocia, Turkey). Med. Geosc. Rev. 2, 185–215 (2020). https://doi.org/10.1007/s42990-019-00...

Song: Rexlambo - oblivion
   • Rexlambo - oblivion  

Katkılarından dolayı Mesut Gök hocama (@mesutgok9422) teşekkür ederim.
#volkan #volcano #stratovolcano #hasandağı #aksaray #drone #geology #jeoloji #coğrafya #geography #travel #nature #anadolu #türkiye #içanadolu #landscape #volcanic