GAME OVER VOOR DE PROGRAMMEUR? HOE AI OPLEIDING EN INDUSTRIE OP ZIJN KOP ZET | CTRL ALT AI S01E02

Wat als je straks leert programmeren voor een baan die al door een chatbot is overgenomen?

AI rukt op in het klaslokaal én op de werkvloer. In aflevering 2 van de documentaireserie CTRL ALT AI duiken we in de wereld van game development. Wat betekent AI voor studenten, docenten en makers? En worden we nog wel opgeleid voor de juiste toekomst?

Voor student Creative Media and Game Technologies Jibbe Wieman is AI inmiddels een studiegenoot. Hij laat ChatGPT meekijken naar fouten in zijn code, maar voelt ook de onzekerheid knagen. ‘Soms denk ik: ben ik straks nog wel nodig?’ Binnen zijn opleiding verschillen de meningen: waar de ene helft AI omarmt als handige tool, vreest de ander voor het einde van artistiek eigenaarschap.

Docent Douwe Terluin ziet het dagelijks in zijn lessen: studenten gebruiken AI sneller en slimmer dan veel docenten. ‘Ze delen tools met elkaar, komen terug van stages waar AI de norm is, en vragen zich af waarom het op school nog wordt afgeremd.’ Verbieden is volgens hem zinloos. ‘Dan leiden we studenten op voor een achterhaalde realiteit.’

De verschuiving gaat verder dan techniek. Lector New Business and ICT Rix Groenboom pleit voor een herdefinitie van wat we eigenlijk onder ‘programmeren’ verstaan. ‘Misschien moeten we studenten niet leren bouwen, maar leren denken in systemen.’ Hij ziet een opkomst van low-code en no-code tools, waarmee ook niet-programmeurs software kunnen maken.

Ook buiten het onderwijs is die verschuiving merkbaar. Docent-onderzoeker Joran Arends ontwikkelt een AI die zelfstandig SAS-code genereert: een uitstervende taal. ‘AI doet 80% van het werk. De rest is mensenwerk, maar juist dat deel is het zwaarst. Programmeurs worden troubleshooters, geen bouwers meer.’

Niet iedereen is enthousiast. Narrative designer Gerben Grave waarschuwt voor de middelmaat. ‘Als AI-games net een zesje scoren, maar goedkoop zijn om te maken, raken we creativiteit kwijt. Gamers willen meer dan dat.’ Hij vreest ook een verlies aan eigenaarschap en creatieve identiteit. ‘Je accepteert sneller wat AI voor je bedenkt. En je vergeet wat je zelf wilde vertellen.’

Game developer Rieneke Schaap ziet juist kansen, mits AI goed wordt onderwezen. ‘Zonder digitale geletterdheid raak je de regie kwijt. AI is een tool, geen doel.’ En dat geldt ook voor ouders, stelt ze: ‘Om kinderen te begeleiden, moet je begrijpen waar ze mee werken.’

Gamejournalist Jasper Staal van Gamekings is kritisch maar hoopvol. ‘AI kan games verrijken, vooral in interactie. Maar als het alleen gebruikt wordt om werelden te vullen, worden spelers ongevoelig voor wat ooit bijzonder voelde.’ Authentieke games blijven volgens hem het resultaat van menselijke visie, niet van voorspelbare perfectie.

In de game-industrie schuift alles. Studenten, docenten, ontwikkelaars en onderzoekers zoeken hun plek in een landschap dat razendsnel verandert. Eén ding weten ze zeker: AI blijft. Nu is het de kunst om relevant te blijven.