Sofokles i Mann pod lupą: nowe przekłady "Antygony" i "Buddenbrooków" (STL na WTDK 2025)

W piątek 5 grudnia 2025, w ramach Wrocławskich Targów Dobrych Książek Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury zorganizowało wydarzenie poświęcone nowym przekładom klasyki literackiej.

Z autorami nowych przekładów "Antygony" Sofoklesa i "Buddenbrooków" Thomasa Manna - Jackiem Kaduczakiem (STL) i Jerzym Kochem (STL) rozmawiała tłumaczka Małgorzata Słabicka-Turpeinen (STL).

📙Dlaczego nowe przekłady powszechnie znanych dzieł klasyki literackiej są tak bardzo potrzebne? Z jakimi wyzwaniami mierzą się w tym procesie tłumacze? Jak istnienie starszych przekładów wpływa na strategie i decyzje translatorskie? I w czym tkwi ich wartość dodana?

📗 Nowy, prozatorski i napisany współczesną polszczyzną przekład "Antygony" Sofoklesa w tłumaczeniu Jacka Kaduczaka uwypukla uniwersalność i ponadczasowość tragedii antycznej, uwalnia ją od stereotypowego spojrzenia na kulturę starożytnej Grecji i przybliża dzisiejszej publiczności dylematy bohaterów sztuki, zachowując jednocześnie klimat i magię antycznego teatru.

📗 Pracując nad nowym przekładem “Buddenbrooków”, Jerzy Koch musiał zmierzyć się z bogatą, wysublimowaną i wnikliwą narracją noblowskiej sagi z 1901 roku, która dotychczas znana była polskim czytelnikom w tylko jednym przekładzie sprzed blisko stu lat. Jak oddać po polsku psychologizm, naturalizm, ironiczność i melodyjność tej prozy niosącej tak aktualne przesłanie?

✒️ Jacek Kaduczak – tłumacz, filolog klasyczny, germanista i dramaturg teatralny. Członek Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Przekłada teksty sceniczne i opracowuje polskie wersje filmów i programów dokumentalnych. Tłumaczeniami teatralnymi zajmuje się od ponad 25 lat. Przełożył około stu dramatów z niemieckiego, angielskiego i starożytnej greki. W dorobku ma 75 premier oraz 15 publikacji książkowych.
✒️ Jerzy Koch – tłumacz, poeta, niderlandysta i germanista, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytetu Stellenbosch w RPA, w latach 1985–2011 związany z Uniwersytetem Wrocławskim. Członek Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Przekłada literaturę niderlandzką, południowoafrykańską i niemieckojęzyczną, laureat holenderskiej Nagrody Nijhoffa oraz Nagrody Literackiej Gdynia.
✒️ Małgorzata Słabicka-Turpeinen – tłumaczka, germanistka i interkulturalistka, autorka kilkudziesięciu przekładów powstałych we współpracy z wydawnictwami w Polsce i w Niemczech. Członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Od ponad dwudziestu pięciu lat przekłada eseje, beletrystykę, książki dla dzieci i młodzieży, jak również literaturę faktu poruszającą zagadnienia społeczno-historyczne i kulturowe.

Autor nagrania: Rafał Komorowski