Vòm sắt (Iron Dome) - hệ thống phòng thủ hỏa tiễn hiệu quả của Israel

Trong năm 2024, Iran đã hai lần bắn hỏa tiễn vào lãnh thổ Israel, trong khi đó, có thể nói là hàng ngày, các tay súng Hamas ở Gaza, Hezbollah ở Lebanon và Houthi ở Yemen, đều “giả” hỏa tiễn và đạn pháo nhắm vào Israel. Vậy thì lực lượng quốc phòng Israel đối phó thế nào? Có thể nói là nhờ vào hệ thống phòng thủ hỏa tiễn hiệu quả được gọi là Iron Dome – tạm dịch là Vòm Sắt. Sự thành công của Iron Dome được chứng thực qua đơn đặt hàng của nhiều quốc gia muốn mua hệ thống này, kể cả Hoa Kỳ.
Iron Dome là một hệ thống phòng thủ hỏa tiễn di động được thiết kế để đánh chặn các loại hỏa tiễn và đạn pháo tầm ngắn. Hệ thống bao gồm ba thành phần chính: Hỏa tiễn đánh chặn Tamir và bệ phóng, Radar đa nhiệm ELM 2084 (MMR) và hệ thống điều khiển vũ khí và quản lý chiến đấu (BMC).
Tiến sĩ Kalisky, chuyên gia tại Học viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel cho biết: “Iron Dome là một hệ thống với hỏa tiễn dẫn đường để chống lại các hỏa tiễn khác. Nó hoạt động bằng cách tính toán quỹ đạo của mục tiêu đang bay đến. Và sau khi tính toán, nó có thể tự động đánh trúng hỏa tiễn đang bay đến, nhưng không va chạm trực diện vào mục tiêu mà chỉ tiệm cận thôi, rất gần. Và rồi nó kích nổ và phá hủy hỏa tiễn đang bay đến.”
Ông Kalisky còn cho biết thêm: “Máy vi tính của hệ thống có thể dự báo quỹ đạo của mục tiêu đang bay đến và quyết định với quỹ đạo nào sẽ dẫn đến thiệt hại cho khu vực chiến lược hoặc khu vực dân cư đông đúc; và với quỹ đạo nào thì hỏa tiễn của đối phương sẽ rơi xuống biển, xuống Địa Trung Hải hoặc khu vực dân cư thưa thớt. Đó là cách mà hệ thống Iron Dome hoạt động. Và việc này giúp tiết kiệm được rất nhiều tiền, bởi vì như các bạn biết đấy, hệ thống rất đắt tiền, các thành phần của hệ thống rất đắt, trong khi các loại hỏa tiễn mà đối phương sử dụng đều là loại rẻ tiền.”
Theo các chuyên gia, các loại hỏa tiễn thông thường có giá phổ biến khoảng 50.000USD mỗi chiếc. Nhưng với loại hỏa tiễn dẫn đường và để đáp ứng hiệu quả từ 90% trở lên thì phải đến 1 triệu USD/chiếc.
Hệ thống Iron Dome của Israel tỏ ra hiệu quả, nhưng đó chỉ là đối phó với các loại hỏa tiễn tấn công thông thường ở tầm ngắn, từ 4 đến 70 km. Còn với các loại hỏa tiễn đạn đạo tầm xa, như 2 lần Iran tấn công vào Israel ngày 13/4 và 1/10/2024 thì lực lượng phòng thủ Israel đã phải sử dụng đến hệ thống khác, như Arrow-2 và 3 hoặc David’s Sling. Hệ thống phòng thủ hỏa tiễn của Israel có nhiều lớp: đầu tiên là Iron Dome rất thông dụng; kế đến là David’s Sling để đối phó với hỏa tiễn tấn công với tầm bắn xa đến 300 km; còn với hỏa tiễn đạn đạo có tầm bắn lên tới 2.400 km thì phải sử dụng đến hệ thống phòng thủ hỏa tiễn Arrow2 và Arrow3.