Risale-i Nur Dersleri: 1. Lem'a / 1 - Kur'an kıssalarına muhataplık üslubu, Hz. Yunus & Ninova halkı

Birinci Lem’a’da Kur’an’daki peygamber kıssalarının daha iyi anlaşılması ile ilgili bir metodoloji de sunulmaktadır.

Birinci ve İkinci Lem’a vesilesi ile Kur’an’daki peygamber kıssalarına muhataplık üslubunu öğrenmekteyiz.

Kâinatın dilinin okunmasında mânâ-yı harfî (varlıkları, Allah’ın isimlerine ayna olmaları yönüyle tefekkür etmek) ve mana-yı ismî (Mevcudata mevcudat hesabına bakmak. Varlıkların özelliklerini, görevlerini ve faydalarını ‘yaratıcıyı düşünmeksizin’ incelemek.) kavramları esastır. Mânâ-yı harfî bakışı, kâinata Allah namına bakmaktır. Böyle bir bakışta her varlık Allah’ı tanıtan, O’nun isim ve sıfatlarına delalet eden bir harf hükmünde olur. Mânâ-yı ismî bakışı ise, kâinata bizzat kâinat namına bakmaktır. Böyle bir bakışta, varlıkların Allah’a delaleti gizlenir, sadece o varlıkların kendileri görülür. Pencereye bakmakla pencereden bakmak elbette bir değildir. İşte, mânâ-yı ismî pencereye bakmak, mânâ-yı harfî ise pencereden seyretmektir.

Üstad’ın kâinatı okumasındaki mânâ-yı harfî mânâ-yı ismî yaklaşımı Kur’an kıssalarının anlaşılmasında da anahtar kavramlar hükmündedir. Bu yaklaşım Kur’an kıssalarını tarihsel metinler olmaktan çıkarıp hayata hakim metinler haline getirmekte ve muhatabın kendi hayatı üzerinden tabir edebilmesi canlılığını kazandırmaktadır.

Yunus Aleyhisselam’ın kıssasında Ninova halkının tevbesi de söz konusudur. Kendilerine gönderilen peygamberin onları terk etmesi sonrasında bütün kavimlere azap gelmiş iken, Ninova halkı arınması ile bu noktada bir istisna teşkil etmektedir.

Hz. Yunus’un (aleyhisselam) virdi ve Ninova halkının duası sebepler adına kırılmalara ve hadiselerde dönüm noktalarına vesile olmuştur.

Yunus Aleyhisselam’ın duasını vird haline getiren insan kendisini yutan nefis balığından, geleceğin dağdağası ve karanlığından, hadiselerin dağlar gibi dalgalarından Rabbimize sığınmakta ve O’na (celle celâluhû) dayanmaktadır.

HAZRET-İ YUNUS ibni Mettâ Alâ Nebiyyinâ ve Aleyhissalâtü Vesselâmın münâcâtı, en azîm bir münâcâttır ve en mühim bir vesile-i icabe-i duadır. Hazret-i Yunus aleyhisselâmın kıssa-i meşhuresinin hülâsası:

Denize atılmış, büyük bir balık onu yutmuş. Deniz fırtınalı ve gece dağdağalı ve karanlık ve her taraftan ümit kesik bir vaziyette, لاَ اِلٰهَ اِلاَّۤ اَنْتَ سُبْحَانَكَ اِنِّى كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِين münâcâtı, ona sür'aten vasıta-i necat olmuştur.
…
İşte, Hazret-i Yunus aleyhisselâmın birinci vaziyetinden yüz derece daha müthiş bir vaziyetteyiz. Gecemiz istikbaldir. İstikbalimiz, nazar-ı gafletle, onun gecesinden yüz derece daha karanlık ve dehşetlidir. Denizimiz, şu sergerdan küre-i zeminimizdir. Bu denizin her mevcinde binler cenaze bulunuyor; onun denizinden bin derece daha korkuludur. Bizim hevâ-yı nefsimiz, hûtumuzdur; hayat-ı ebediyemizi sıkıp mahvına çalışıyor. Bu hut, onun hûtundan bin derece daha muzırdır. Çünkü onun hûtu yüz senelik bir hayatı mahveder. Bizim hûtumuz ise, yüz milyon seneler hayatın mahvına çalışıyor.

Madem hakikî vaziyetimiz budur. Biz de, Hazret-i Yunus aleyhisselâma iktidaen, umum esbabdan yüzümüzü çevirip, doğrudan doğruya, Müsebbibü'l-Esbab olan Rabbimize iltica edip لاَ اِلٰهَ اِلاَّۤ اَنْتَ سُبْحَانَكَ اِنِّى كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ demeliyiz ve aynelyakin anlamalıyız ki, gaflet ve dalâletimiz sebebiyle aleyhimize ittifak eden istikbal, dünya ve hevâ-yı nefsin zararlarını def edecek yalnız o Zat olabilir ki, istikbal taht-ı emrinde, dünya taht-ı hükmünde, nefsimiz taht-ı idaresindedir. Acaba Hâlık-ı Semâvat ve Arzdan başka hangi sebep var ki, en ince ve en gizli hâtırât-ı kalbimizi bilecek? Ve bizim için istikbali, âhiretin icadıyla ışıklandıracak ve dünyanın yüz bin boğucu emvâcından kurtaracak-hâşâ-Zât-ı Vâcibü'l-Vücuddan başka hiçbir şey, hiçbir cihette, Onun izin ve iradesi olmadan imdad edemez ve halâskâr olamaz.

- -

Birinci Lem'a’ya ait tüm dersler:    • Risale-i Nur | Birinci Lem'a  

Emine Eroğlu ile Risale-i Nur derslerinin tamamı:    • Risale-i Nur Dersleri | Emine Eroğlu  

Reşit Haylamaz ile Siyer derslerinin tamamı:    • Siyer | Dr. Reşit Haylamaz  

Süleyman Eriş (sohbetler):    • Sohbetler | Süleyman Eriş  

* *
Tamamen gönüllülük esasına dayanarak hazırlanan bu videoyu beğendi iseniz, daha geniş izleyici kitlesine ulaşması adına çevreniz ile paylaşarak, beğenerek (like) ve yorum bırakarak destek olabilirsiniz.

Teşekkürler,

   / kardelen  
  / kardeleninsibag  

Kardelen'i podcast olarak da dinleyebilirsiniz.

Apple Podcasts: https://podcasts.apple.com/us/podcast...
Spotify: https://open.spotify.com/show/6MteLHF...
Google Podcasts: https://podcasts.google.com/feed/aHR0...