Bruselyoz xəstəliyi insandan-insana yoluxurmu?

Son həftələr virusların, xəstəliklərin çoxalması insanları xeyli narahat edir. Bu səbəblə də bir-biriləri ilə ünsiyyətdə ehtiyat edirlər. Lakin viruslar tək insanlardan yox, heyvanlardan da, yaxud heyvanlarla əlaqəli məhsullardan da yayıla bilər.
Belə xəstəliklərdən biri də Bruselyozdur. Bəs bu insanlardan yoluxa bilərmi? Elə yeni videomuzun mövzusu da İnfeksionist və Klinik Mikrobioloq Uzman Dr. Nuri Beslenin haqqında danışdığı zoonoz xəstəlik olan Bruselyoz ilə bağlıdır. İzləməyi unutmayın.



Son həftələr virusların, xəstəliklərin çoxalması insanları xeyli narahat edir. Bu səbəblə də bir-birinləri ilə ünsiyyətdə ehtiyat edirlər. Lakin viruslar tək insanlardan yox, heyvanlardan da, yaxud heyvanlarla əlaqəli məhsullardan da yayıla bilər. Belə xəstəliklərdən biri də Bureselladır. Elə yeni videomuzun mövzusu da zootik xəstəlik olan Buresella ilə bağlıdır. İzləməyi unutmayın.

Buresella xəstəliyi heyvanlardan yoluxur?

Buresella bizim tibbi dil ilə desək zootik xəstəlikdir yəni heyvanlardan insanlara yoluxan bir xəstəlikdir. İnsanlardan insanlara yoluxma müzakirə mövzusu deyil. Bəzən onda da yanlış anlaşılma olur. Burusella normalda qidalardan alındığı üçün. ailə üzvlərinin də hamısı eyni qidanı yedikləri üçün ailədə 2 və ya 3 nəfərdə eyni xəstəlik çıxar və zənn edərlər ki. biri birlərinə yoluxdurublar. Yəni insandan insana oluxma müzakirə mövzusu deyil. Ailə içində əgər bir nəfər bureselli xəstə varsa, digər ailə üzvlərinə də sırf bu səbəbdən dolayı baxırıq.

Bəs necə heyvandan insana yoluxur?
Daha çox pendir, süd, kərə yağı, kəsmik - bu tip süd məhsulu olan, süddən əldə edilən məhsulların yeyilməsi ilə yəni … olmuş, içində buresella bakteriyası olan məhsullaın yeyilməsi ilə, ağız yolu ilə bakriya qəbul edilir. Qatıq buresella için uyğun bir mühit deyil. Dolayısı ilə qatıq ilə yoluxma çox da mümkün deyil, qatığın PH-dan dolayı. PH dediyimiz şey bakteriyanın yaşaması üçün uyğun deyil. Ona görə də buradan yoluxmaz. Amma xüsusilə pendirdən, kərə yağından və süddən daha çox yoluxur. Yoluxduqdan sonra təxminən 3 həftəyə yaxın, xəstədən xəstəyə dəyişən tərzdə 14 gün-3həftə aralığında … dönəmi vardır. Yəni xəstə bu dönəmd hər hansısa bir narahatlıq hiss etmir. Bundan sonra şikayətlər başlar. Temperatur, .. oynaq ağrıları, baş ağrısı, halsızlıq, yorğunluq, xəfif bulantı hissi, Şikayətlərin hamısının xəstədə olması lazım deyil. Bəzi xəstələrdə sadəcə temperaturla özünü göstərər, .. ağrıları olmaz. Bəzilərində sadəcə oynaq ağrıları olur, temperatur olmaz.Şikayətlər başladıqdan sonra temperatur, oynaq ağrıları sadəcə bir xəstəliyi göstərən şikayətlər olmadığı üçün xəstələr adətən problemin qaynağını tapa bilmək üçün bir neçə … həkimini gəzərlər. Sonda həkim dostlarımızdan birinin yadına düşərsə, buresella analizi istəyər və xəstəliyin bu şəkildə diaqnozu qoyulur. Amma bəzi xəstələrdə diaqnoz o qədər çətin olur ki, sadəcə .. oynaq ağrıları var xəstədə, temperatur yoxdur. Diaqnoz uzun çəkər və bir müddət sonra xəstələr psixiatriyaya yönəlir. Çünki buresella testi xaricində bu qrup xəstələrdə bütün analizlər normaldır. Xəstəliyin ağrılarını izah edəcək hər hansı bir şey tapıla bilmir və xəstə psixiatriyaya yönləndirilir. Bir xeyli belə yönləndirilmiş xəstə vardır. Yenə eyni şəkildə birinin yadına düşər və diaqnoz qoyular. Buresella diaqnozu qoyulduqdan sonra veriləcək dərmanlar, veriləcək müalicə buresellanın etdiyi tabloya görə dəyişir. Çünki fərqli formlarda ortaya çıxar buresella xəstəliyi: sistemik formda ola bilər sadəcə və ya orqan tutulumu ola bilər, orqan tutulumu nədir? Sümük, sklet sistemini tuta bilər, beyni tuta bilər, … deyilən bur forması vardır, daha nadirən hepatit yarada bilər. Formaya görə hətta bəzən dərman seçimi də dəyişir. Amma standart bureselloz xəstəyi 45 gün çəkər, 6 həftədir. Dərmanlara başlanılar və 6 həftə sonra dayandırılar. Bəzən kurs-kurs müalicələr görürük. Belə bir şey yoxdur. Kurs-kurs müalicə olmaz. İstifadə olunan dərmanlara davamlılıq qazandırmaq xaricində heç bir faydası olmaz. Dediyim kimi buresella müalicəsi başlayar və bitər. Verdiyiniz müalicənin uğurlu olduğunu göstərən bəlli kriteriyalar var. Sadəcə xəstənin şikaətlərinin düzəlməsi bunu göstərməz. Bəsid bir ağrıkəsici verərsiniz, xəstənin ağrıları düzələr, amma xəstəliyin düzəldiyi anlama gəlməz. Bunun göstəriciləri vardır. Dolayısı ilə biz müalicə etdikdən sonra etdiyimiz müalicənin toksuki bir təsiri varmı? Bunu yoxladığımız kimi etdiyimiz müalicə effektlidirmi? Xəstə bu xəstəlikdən qurtulurmu?Bunu da kotrol edə bilirik. Və bunun kriteriyaları var. Bəlli bir müddət sonra xəstə bu kriteriyalara gəldikdən sonra da müalicəni dayandırırıq.