داستان شب (سبک خواب آور) | هزارو یک شب | شب هفتم و هشتم

داستان شب | هزارو یک شب | شب هفتم و هشتم

هزارو یک شب برای مردم ایران از چه جایگاه و اهمیتی برخوردار است؟
---------------------------------------اهمیت هزارو یک شب از جهت ملی و سرزمینی---------------------------------------------
هزارو یک شب یا همان الف لیله و لیله (به زبان عربی) یک اثر شرقی و به طور اخص ایرانی است که فرآورده میراث فرهنگی هند، ایران و عرب است
هزارویک شب از تلفیق قصه ها، افسانه ها و عناصر مختلف فرهنگی این سه قوم در دوران کهن و دوره میانه یا قرون وسطی برآمده است
علاوه بر داستان اصلی آن یعنی سرگذشت شهریار و شاهزمان و شهرزاد و دنیازاد تعداد زیادی از داستانهای این کتاب صد درصد ایرانی است.
---------------------------------------------------دلیل انتخاب ترجمه عبداللطیف طسوجی تبریزی---------------------------------------------
میرزا عبداللطیف طسوجی تبریزی از فرهیختگان ادیب و هنرمند ایرانی در قرن نوزدهم میلادی (اواخر حکومت قاجار) به دعوت کامران میرزا فرزند عباس میرزا برای ترجمه الف لیله و لیله به تهران فرا خوانده شد. این فراخوان به جنبش پردامنه ادبی به خصوص در زمینه زبان و ادبیات فارسی انجامید. زیرا تسوجی با کتابی سروکار پیدا کرده بود که در ترجمه آن از زبان مرده و منجمد قاجارهیچ کاری بر نمی آمد. این زبان برای هزارو یک شب ناتوان بود.

ترجمه درخشان طسوجی تبریزی و تاثیر سرنوشت ساز و پردامنه آن برزبان، نگارش و ادبیات فارسی در قرن بیستم یکی از مهمترین انگیزه های دوست داشتن این اثر برای کتاب خوانان ایرانی است.
بنابراین طسوجی در ترجمه الف لیله و لیله به اختیار یا بی اختیار به زبان واقعی خود، زبانی برکنار از تملق، تکلف، ترس و طمع رجوع
کرد و این ترجمه نهضتی پر دامنه را در ادبیات فارسی در قرن بیستم کلید زد. در آخرین سالهای قرن نوزدهم در ....در تبریز چاپ سنگی شد و در زمره نخستین کتابهای چاپ فارسی قرار گرفت و از آن زمان تا کنون بارها توسط ناشران بسیار چاپ و نشر شد.
بیشتر این چاپها که از روی نسخه های یاد شده صورت گرفته، خالی از غلط های چاپی و ... نیست که بعضی از آنها باعث آزار خواننده می شود و برخی از این اغلاط یا به کلی معنای متن را تغییر می دهند یا دریاقت آن را ناممکن می کنند.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
هزارو یک شب در حقیقت مجموعه ای از افسانه های کهن ایران باستان، هندوستان و رویدادهای دوران خلافت عباسیان است که با شیرینی و جاذبه خود هر شنونده یا خواننده ای را مجذوب میکند. این داستانهای کهن از دوران ساسانیان سینه به سینه از نثلی به نثل دیگر انتقال یافته و تا به امروز که به دست ما رسیده است.
-------------------------------------------------------------------------

فرهنگ‌ لغات به ترتیب الفبا.
--------------------------------------------------------------------------

الف؛

احدب: گوژپشت
ارغوانی: سرخ مایل به بنفش
استر: چهار پائی بارکش و سواری که پدر او خر و مادرش اسب است
الغیاث: فریاد(هنگام دادخواهی و‌طلب دادرسی میکویند.)
اندیشناک: بیمناک، مضطرب، نگران
اولوالالباب: خردمندان، صاحبان اندیشه


ب

بقبق: هرزه گو
بَقبوق: پرحرف، وراّج
بدیع الجمال: زیبارو

بیخود گشت: بیهوش شد
‌
پ

پاکش: آنچه بر آن سوار شوند چون اسب و خر و درشکه

ت

تونتاب
آتش انداز، گلخن تاب، کارگری که درگلخن حمام است و آب خزانه را گرم می کند.

ث؛
ج؛
چ

چون : چگونه

ح

حدیث: قصه، داستان
طُرفه حدیث: قصهٔ دلنشین و تازه

خ؛

خلعت: لباس
خداوند: ارباب، صاحب، سرور
خرگاه: خیمهٔ بزرگ، سراپرده
خواهر کهتر: خواهر کوچکتر

د

داد: عدل و انصاف
در حال: ناگهان، فوراً

ذ؛
ر؛

رحیل: سفر، عزیمت

ز؛
زنگی: سیاه پوست

ژ

س

سریر: تخت پادشاهی
سه یک: یک سوّم

ش

شیار: زمینی را گویند که جهت زراعت با گاوآهن شکافته باشند.



ص

صلیح: نیک
ض

ط

طُرفه حدیث: قصهٔ دلنشین و تازه

ظ

ع

عتاب: ملامت کردن، سرزنش
عشّار: ده یک گیرنده، باجگیر
عفریت: غول، جن بزرگ و نیرومند


غ

ف

فراز: بالا
فرحناک: شاد و خوشحال
فرخار: معبد

ق

ک

کابین کردن: به عقد در آوردن
کوس: طبل بزرگ، دُهُل
کِهتر: کوچک تر


گ

گردن سوده: گردن ساییده و کوفته

ل

لختی: اندکی
لعب: بازی ‌و تفریح کردن

م

مالی بی مرّ: ثروتی بی حد و حساب
مانده گشتن: خسته و کوفته گشتن
مدحت: ستایش، مدح
مقالت: سخن، گفتار
مقام: جایگاه، مکان، محل زندگی
مقام عفریتان: محل زندگی غول ها
ملک: پادشاه، صاحب ملک
مملوک: بنده، برده، غلام
مِهتر: بزرگ‌تر
مهین: فرزند بزرگتر

ن

ناصح مشفق: پندگوی خیرخواه و دلسوز

و

والی: فرمانروا، حاکم

ه

هِدّار: مواظب، مراقب
همی رفتیم: پیوسته رفتیم
همی گریست: پیوسته گریه کرد

ی