KIMLAR RO'ZA TUTMAYDI ? 20 MILLION ZAKOT.. 7 YILDA FARZANDLI BO'LDI | MIGRANT MUSOFIRLAR TEZKOR SHOK

#ramazonsuhbatlari #zakot #musofirlar #exson #islomuz #muslimuz #yaxshiliksari #yaxshilikka_buyurish_yomonlikdan_qaytar Savol: Kimlar ramazon ro‘zasini tutmaslikka uzrli sanaladi va uzrlar qaysilar? Javob: Ro‘za tutish ramazon oyida farz bo‘lsa-da, bir necha uzrlar sababli uni keyingi oylarda qazo qilib tutib berish mumkin. Kasallik, homiladorlik, emiziklilik, keksalik shunday uzrlardandir. Dardining og‘irlashishidan yo tuzalishining kechikishidan qo‘rqqan kasal ramazon oyida ro‘za tutmay, so‘ng qazo qilib tutib berishi joiz. Homilador va emizikli ayollar ham ro‘za tutishlarida o‘zlariga yo farzandlariga ziyon borligidan xavf etsalar, uni keyinga qoldirishlari mumkin. Keksalik tufayli ro‘za tutishga ojiz chol yo kampir har kuni ramazon ro‘zasi uchun miskinga sadaqai fitr miqdorida fidya berishi lozim. Ammo ular keyinchalik quvvatga kirib ro‘za tutishga yarasalar, fidya bergan bo‘lsalar-da, qoldirgan kunlarini qazo qilib tutib beradilar. Safardagi kishi ro‘za tutishda mashaqqat bo‘lish va bo‘lmasligidan qat'iy nazar ro‘za tutmasligi mumkin. Agar safarda ro‘za tutmasa, albatta qazosini tutadi. Qoldirgan ro‘zalar qazosi istalsa, ketma-ket yo bo‘lib-bo‘lib tutib beriladi.
ЗАКОТ НИМА?
«Закот» сўзи луғатда «поклик» ва «ўсиш» деган маъноларни англатади. Закот берган кишининг моли покланади. Қачон закотини берса, покланади, бўлмаса йўқ. Закоти берилган молга барака киради, кўпайиб, ўсади. Шаръий истилоҳда «Закот – махсус молдан махсус жузни махсус шахсга Аллоҳнинг розилиги учун шариатда тайин қилингандек мулк қилиб беришдир». «Махсус мол» – нисобга етган мол демакдир. «Махсус жуз» – закот берувчининг мулкидан ажратиладиган миқдордир. Мисол учун, бир кишига «Ушбу уйда бир йил ўтириб туришинг сенга закот», деб бўлмайди. «Махсус шахс» деганда закот олишга ҳақли бўлган шахс назарда тутилган. «Аллоҳнинг розилиги учун» жумласи эса закотнинг ибодат нияти билан берилиши кераклигини англатади. «Шариат тайин қилган» деганда закот чиқариш миқдори шариатда кўрсатилган миқдорга тўғри келиши кераклиги назарда тутилади. Озгина садақа бериб, «шу закот» деб бўлмайди. «Мулк қилиб бериш» деган жумладан эса «ўша берилаётган мол уни олувчига мулк бўлмагунича закот бўлмайди» деган маъно англанади. Закот Исломнинг беш рукнидан бири бўлиб, шариат фарз қилган амалдир. Закот Исломдаги беш рукннинг учинчисидир. У исломий ибодат бўлиб, ақийданинг ажралмас қисмидир. Ким закотни инкор этса, кофир бўлади, бордию уни адо этмаса, осий бўлади. Фиқҳ китобларимизда ибодатлар қисми алоҳида, муомалалар қисми алоҳида баён қилинган бўлиб, закот ибодатлар қисмида келган. Закотда ибодат маъноси бўлиши билан бирга, улуғ инсоний ғоялар, ахлоқий кўринишлар, руҳий қадриятлар ҳам мавжуд. Унда фақат моддий маъно эмас, балки маънавий, руҳий, ахлоқий маънолар ҳам ўз аксини топган. Закотда уни берувчига ҳам, закот олувчига ҳам, улар яшаб турган жамиятга ҳам кўплаб дунёвий ва ухровий фойдалар бор. Закот ибодати туфайли закот берувчи киши ўзининг ихтиёридаги мол-дунё Аллоҳ томонидан берилган неъмат эканини, бу мол-дунёга вақтинчалик эга бўлиб турганини тушуниб етади. Шунинг учун у қўлидаги мол-дунёни Аллоҳ кўрсатган ҳалол-пок йўлларга сарфлашга интилади. Бу ҳар бир шахс, ҳар бир жамият учун иқтисодий муаммоларни ҳал қилишда жуда муҳим ва зарур омилдир. Закот ибодати нафақат закот берувчи ва закот олувчига, балки жамиятга ҳам улкан фойда келтиради. Шунинг учун закот ибодати татбиқ қилинган жамиятларда кўп мушкулот ва муаммолар ўз-ўзидан ҳал бўлади.
РЎЗАНИНГ ШАРТЛАРИ
Рўза дуруст бўлиши учун уч хил шарт топилиши лозим. Биринчи шарт – зиммага лозим бўлиш шартлари. Бу шартлар тўрттадир: 1. Ислом. Мусулмон бўлмаган одамга рўза фарз бўлмайди. Ундай одам рўза тутса ҳам, рўзаси ибодат ўрнига ўтмайди. Кофир одам Рамазонда Исломга кирса, ўша кундан бошлаб рўза тутади. 2. Ақл. Ақли йўқ одамга рўза фарз бўлмайди, чунки у мукаллаф эмас. 3. Балоғат. Балоғатга етмаган ёш болаларга рўза фарз бўлмайди. Рамазон ойида балоғатга етганлар ўша кундан бошлаб рўза тутишни бошлайдилар. Иккинчи шарт – рўзани адо этиш учун лозим шартлар: Бу шартлар иккитадир: 1) Соғлом бўлиш. Бемор кишига рўза тутиш вожиб эмас. 2) Муқим бўлиш. Мусофирга рўза тутиш фарз эмас. У сафардан қайтганда қазосини тутиб беради. Учинчи шарт – рўзанинг тўғри бўлиши шартлари.
Бу шартлар учтадир:
1) Ният. Ниятсиз рўза дуруст бўлмайди. 2) Нифос бўлатуриб тутилган рўза дуруст бўлмайди. Рамазон рўзасининг адоси ва қазоси шаръий кундузнинг ярмидан аввал ният қилиш билан тўғри бўлади. Маълумки, қилиниши лозим бўлган амални шариатда белгиланган вақтда қилиш «адо» дейилади. Қилиниши лозим бўлган амални белгиланган вақтидан кейин бажариш «қазо» дейилади. Рамазон рўзасини вақтида тутиш фарз. Агар у вақтида адо қилинмаган бўлса, қазосини тутиш фарз. Шунингдек, каффорат рўзалари ҳам вожибдир. Бировни хато, эҳтиётсизлик сабабли ўлдириб қўйган ёки аёлини зиҳор қилган одам бошқа каффоратларни бажара олмаса, кетма-кет икки ой рўза тутиши вожиб бўлади. Шаръий кундуз тонг отгандан (субҳи содиқдан) бошланиб, қуёш ботгунча давом этади.