Κυρά κι αρχοντοπούλα | Μουσικό οδοιπορικό στη Σκύρο |«Το Αλάτι της Γης»

Μουσικό οδοιπορικό στη Σκύρο

Η εκπομπή «Το Αλάτι της Γης» και ο Λάμπρος Λιάβας την Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2022, ώρα 11.00-13.00, μας ταξιδεύουν στη Σκύρο για μια γνωριμία με την πλούσια και πολύπλευρη μουσική και χορευτική παράδοση του νησιού.
Η Σκύρος, σε κομβική θέση στο κέντρο του Αιγαίου, στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, συνδέεται με τα δίκτυα επικοινωνίας με την Πόλη και την Προποντίδα, με τα μικρασιατικά παράλια, αλλά και με τη γειτονική της Εύβοια, συνδυάζοντας στοιχεία που διαμόρφωσαν την ιδιαίτερη πολιτισμική της ταυτότητα.
Στην εκπομπή συμμετέχουμε σ’ ένα παραδοσιακό σκυριανό γλέντι, με μια δυναμική παρέα από τραγουδιστές, μουσικούς και χορευτές που εκπροσωπούν την παλιά καθώς και τη νεότερη γενιά.
Οι πιο ηλικιωμένοι ανοίγουν το γλέντι με τους πολύ χαρακτηριστικούς σκυριανούς «χαβάδες», αργά μελισματικά τραγούδια του τραπεζιού, χωρίς μουσικά όργανα. Με έντονες επιρροές από το βυζαντινό μέλος, οι χαβάδες απαιτούν μεγάλη φωνητική δεξιοτεχνία. Τραγουδούν οι: Καλή Τούμπανη, Μαρία Λάμπρου, Σταμάτης Φτούλης και Μαρία Μαυρίκου.
Οι χοροί ξεκινούν με τον «καλέ», τον επίσημο χορό της Σκύρου με το χαρακτηριστικό σταυρωτό κράτημα των χεριών, και συνεχίζονται με τις διάφορες μελωδίες των συρτών και τις τοπικές εκδοχές του μπάλου. Χορεύουν μέλη του Λαογραφικού Συλλόγου Σκύρου «Η Ανεμόεσσα», και ο πρόεδρος και δάσκαλος του χορού Γιώργος Γεωργούδης σχολιάζει τις ιδιαιτερότητες του χορευτικού ρεπερτορίου.
Στο βιολί και στο τραγούδι συμμετέχει ο Νίκος Σκαφίδας, που είναι και ο ξεναγός μας στη μουσική παράδοση του νησιού. Ανήκει στη νεότερη γενιά και αποφάσισε συνειδητά να εγκατασταθεί στο νησί του συνεχίζοντας την αλυσίδα των παλιών οργανοπαικτών που κινδύνευσε να διακοπεί. Μαζί του παίζουν ο Φίλιππος Αντωνίου (λαούτο) και ο Νικόλας Αγγελόπουλος (λαούτο και λάφτα), καθώς και οι νεότεροι μαθητές στα όργανα Λευτέρης Καραμπίνης (βιολί), Μαρία Μικέ (σαντούρι) και Γιάννης Μανωλάκης (λαούτο).
Παράλληλα, μια ομάδα από νέους (Γιάννης Ελευθεριάδης, Μυρσίνη Μανδηλαρά, Αμέρισσα Μαυρίκου, Ανέστης Μπαλωτής και Σταμάτης Παυλής) παραλαμβάνει τη σκυτάλη από τους παλαιότερους, τραγουδώντας τους αγαπημένους σκυριανούς «χαβάδες» και επιβεβαιώνοντας τη συνέχεια στη μουσική παράδοση του νησιού.
Τέλος, ο οικοδεσπότης μας Δήμαρχος της Σκύρου Νίκος Μαυρίκος αναφέρεται στον πολύ ξεχωριστό εορτασμό της σκυριανής Αποκριάς, με το λαϊκό έθιμο του Γέρου και της Κορέλλας και η παρέα μας τραγουδά τα αντίστοιχα τελετουργικά τραγούδια.

Έρευνα-Κείμενα-Παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Μανώλης Φιλαΐτης
Διεύθυνση φωτογραφίας: Αλέξανδρος Βουτσινάς
Εκτέλεση παραγωγής: FOSS