Տոն Սուրբ Աբգար թագավորի

Սրբոյն Աբգարու նախավկայ եւ ի Քրիստոս անդրանիկ հավատացեալ թագաւորին մերոյ

Ըստ քրիստոնեական ավանդության՝ Եդեսիայի Աբգար թագավորը առաջին թագավորն է, որը, Քրիստոսի կենդանության օրոք լսելով Նրա հրաշագործությունների մասին, հավատացել է, որ Նա Աստծո Որդին է: Հնագույն պատմական աղբյուրների վկայությամբ՝ Աբգարը հայոց թագավոր էր, Արշամի որդին, որ քաղաքական նկատառումներով իր արքունիքը տեղափոխել էր Եդեսիա:
Ավանդությունը պատմում է, որ Աբգարն անբուժելի հիվանդ էր և նամակ ուղարկեց Քրիստոսին, որով Նրան խնդրում էր գալ իր քաղաքը, բժշկել իրեն և բնակվել այնտեղ:
Փրկիչը պատասխանեց, որ Ինքը պետք է ավարտի Իր առաքելությունն Իսրայելում, որից հետո կառաքի Իր աշակերտներից մեկին՝ բժշկելու Աբգարին և պարգևելու հավիտենական կյանքի ավետիսը: Աբգարի սուրհանդակը, Քրիստոսի պատասխանի հետ բերեց նաև Նրա անձեռակերտ սրբապատկերը, որը Տերն Իր դեմքի հպումով տպավորել էր դաստառակի վրա:
Քրիստոսի համբարձումից հետո Նրա առաքյալներից մեկը՝ ս. Թադեոսը, եկավ Եդեսիա, բժշկեց Աբգարին և քաղաքի բոլոր հիվանդներին՝ քարոզելով ավետարանը: Ողջ քաղաքը հավատաց Քրիստոսին և դարձի եկավ, հրաժարվեց կռապաշտությունից և մկրտվեց: Այնուհետև Թադեոս առաքյալն ուղևորվեց Հայաստան՝ քարոզելու Աբգարի քեռորդի Սանատրուկին, որին արքան կառավարիչ էր նշանակել երկրիի և զորքերի վրա:
Այսպես Աբգարի հավատը առիթ դարձավ, որ Եդեսիայում, իսկ հետո նաև ողջ Հայոց աշխարհում տարածվի քրիստոնեության լույսը:

Մարիամ Կիրակոսյան


ՍՐԲԵՐ

Եկեղեցին սուրբ է կոչում նրանց, ովքեր ապրել են Աստծո սրբությամբ, Նրա շնորհով սրբագործվել են և ազատվել մեղքերից՝ հավաստիորեն արժանանալով փրկության: Այդպիսիք են բոլոր մարտիրոսները, քանզի սրբագործվել են՝ հանուն Քրիստոսի իրենց արյունը հեղելով:
Բոլոր սրբերը ահեղ դատաստանին չպիտի դատվեն, այլ գալու են Տիրոջ հետ՝ դատելու մարդկանց: Նրանք այժմ երկնքում անդադար բարեխոսում են մեզ համար՝ կենդանի մասնակցություն ունենալով Եկեղեցու կյանքում: Ուստի և Եկեղեցին երբեք չի մոռանում նրանց՝ տոնելով նրանց հիշատակը:


ՍՐԲՈՒԹՅՈՒՆ

Սրբությունը Աստծո և Նրա հավատարիմ ծառաների այն հատկանիշն է, որը հակադիր է աստվածամարտ ոգիներին և ադամական մեղքի հետևանքով առաջացած ապականելի աշխարհին: Արարչի կամքով չընթացող և Նրա շնորհից զրկված յուրաքանչյուր արարած օտար է Աստծո բնությանը և Նրա նկատմամբ՝ անմաքուր ու անսուրբ, քանզի առանց Աստծո կյանքը ենթակա է ապականության: Մարդու վերադարձը և հաշտությունը Արարչի հետ ենթադրում է այդ օտարության և անմաքրության հաղթահարում, որ կատարվում է Աստծո բնությանը մերձենալով և Նրա սրբությամբ սեփական անսրբությունից մաքրվելով:
Աստված մարդուց պահանջում է նմանվել Իրեն ոչ թե գերբնական հատկանիշներով, զարմանալի գործերով ու արտաքին սխրանքներով, այլ՝ մեղքերի հաղթահարմամբ և ընկած բնության նորոգությամբ, այսինքն՝ սրբությամբ. «Սո՛ւրբ եղեք, քանզի Ես՝ ձեր Տեր Աստվածը, սուրբ եմ» [Ղևտ. 19.2]: Մարդու սրբացումը հոմանիշն է նրա փրկագործման: Սակայն նա չի կարող նորոգվել ու սրբանալ սեփական կարողություններով: Մարդու սրբացումն ու փրկությունը պայմանավորված է Աստծո տնօրինություններով և կատարվում է Սուրբ Հոգու շնորհի հատուկ ներգործությամբ: Ուստի և սրբության արժանանում են նրանք, ովքեր հավատով միավորվում են Աստծո տնօրինագործությանը և բարեպաշտ կյանքով շահում շնորհի մշտառկայությունը իրենց մեջ:

Տիգրան Խաչատրյան