Hevpeyvîn- هەڤپەیڤین- عەزیز محەممەد: لەنێو حیزبی شیوعی خواردنەوەمان حەرام کردبوو- بەشی یەکەم

بەشی یەكەم

هەڤپەیڤین: سیروان رەحیم

عەزیز محەممەد، كەسایەتی سیاسی دیاری عێراق و كوردستان و سكرتێری پێشووتری حیزبی شیوعی عێراق كە رۆژی 31/5/2017 لە شاری هەولێر كۆچی دوایی كرد، بە ماوەیەكی كەم بەر لە دوا ماڵئاوایی، هاوكارمان سیروان رەحیم، هەڤپەیڤینێكی درێژی لەگەڵ كردووە. لە بەشی یەكەمی ئەم هەڤپەیڤینەدا باسی سەردەمی منداڵیی خۆی و دواتر تێكەڵبوونی بە سیاسەت لەڕێی حیزبی هیواوە دەكات.

رووداو: پێمخۆشە لە زاری خۆتەوە گوێمان لێبێت مامۆستا عەزیز محەممەد كێیە؟ لەكوێ لەدایك بووە؟

عەزیز محەممەد: من بەروبوومی دایك و باوكێكی كوردم، لە گوندی بێركۆت لە هەولێر لەدایكبووم. باوكم جووتیار بووە، دایكم خەڵكی وانە. ئەوكاتەی كورد لەبەر زەبروزەنگی تورك رایانكردووە، خۆی گەیاندووەتە هەولێر و چووەتە ماڵە شێخێك، باوكم هاتوچۆی ئەو ماڵە شێخەی كردووە و لەوێ‌ ناسیویەتی و بوونەتە هاوژین.

بەهۆی ئەوەی باوكم جووتیار بووە، هەر چەند ساڵێك لە گوندێك بووین. باوكم دوو ژنی هەبوو، لەبەر هەندێك هۆكاری خێزانی. دایكم چونكە غەریب بوو، كەوتە بەر زەبروزەنگ، پروشكی ئەو كێشانە بەر منیش دەكەوت. تەمەنم 8 – 9 ساڵ دەبوو، بە مەزەندەی خۆم ساڵی 1934 بۆ 1935 بوو، لەگەڵ دایكم هاتین بۆ هەولێر. دایكم لە هەولێر كاری دەكرد و منیش چوومە حوجرەی فەقێیان بۆ ئەوەی لەوێ بخوێنم. زۆری نەخایاند، مومكین لەگەڵ میزاجم نەگونجا.. لەبەر هۆكاری دیكە كە ئێستا بە تەواوەتی ناتوانم دەستنیشانی بكەم، ناو فەقێیانم بەجێهێشت.

ویستم كرێكاری بكەم، پاك و خاوێن بووم بەو پێیەی لەنێو فەقێیان گەڕابوومەوە، خەڵكیان دەبرد بۆ سەر كار، بەڵام منیان نەدەبرد. كەسانێك هەبوون ئامۆژگاری دایكمیان كرد بۆچی نامنێرێتە قوتابخانە، ئەوسا رەنگە تەمەنم گەیشتبێتە 12 ساڵ یان كەم و زیاد بەباشی لەیادم نییە، چونكە دایكم و باوكم بیانزانیبا تەمەنم چەندە بە جۆخین حیسابیان دەكرد، چەند جۆخینیان هەڵگرتووە، منیش هەر لەسەر ئەو بنەمایە تەمەنی خۆم دەستنیشان كردووە. چوومە قوتابخانە، لە پۆلی سێیەمیان دانام بەو پێیەی هەندێك كتێبی نێو فەقێیانم خوێندبوو. پۆلەكانی 3 و 4 و 5 و 6م تەواو كرد. لەگەڵ دایكم دەژیام و بە تەواوی لە باوك و كەسوكاری باوكم جیابووینەوە. بۆیە من بەشبەحاڵی خۆم، خۆم بە كوڕی دایكم دەزانم، زیاتر لەوەی كوڕی باوكم بم، تەنانەت لە پەروەردەكردنیش زیاتر قەرداری دایكمم.

رووداو: ئەوكاتە لە ساڵی چلەكان رەنگە بە بیرتان مابێت، كەسێك كرێكاری كردبا رۆژانە چەندی وەردەگرت؟

عەزیز محەممەد: من لە بیرمە پێشی جەنگ وابزانم كرێكارێك 5 عانەی وەردەگرت، ئەوانەی سەرپەرشتی كرێكارەكانیشیان دەكرد وابزانم درهەمێكیان وەردەگرت.
رووداو: جا ئەو پارەیە بەشی دەكردن؟
عەزیز محەممەد: من لەو ماوەیەی لە قوتابخانە بووم فلسێكم لە گیرفانی خۆم نەدیت، رەنگە مەسەلەی جلوبەرگ یەك قاتم كڕیبێت، پەیوەندی كۆمەڵایەتیشم زۆر بەرتەسك بوو، چونكە ئەگەر یەكێك بیدرێتێ دەبێت بشیدات. هەستێكی وام هەبوو كەمن ناتوانم ئەوە بكەم، بۆیە كەسێكی دوورەپەرێز بووم، نانێك هەبوو پارەمان نەبوو، دایكم لە بەرامبەر ئەو ئیشەی لە ماڵێك دەیكرد، ربە گەنمێكی دەهێنا و دەمانكردە ئارد و دەمانكردە نان.

رووداو: ئەو پەیوەندییە كۆمەڵایەتییانەی ئەوسا لە هەولێر هەبوون، لەگەڵ بیركردنەوەیەكی نوێی رێكخراوەكە دژ نەبوو؟

عەزیز محەممەد: راستییەكەی ئەو بزاڤە نوێ بوو. ئێمە زۆر بە سەربەرزی بەرگریمان لێدەكرد و جار جارە بە نەفەسێكی گەنجانە دەچووینە نێو كێشە و گفتوگۆكان، بەدیلمان نەبوو، لایەنێكی دیكە نەبوو ئاقاری ئیشی فكری و سیاسی نزیكی ئاقاری فكری و سیاسی ئێمە ببێتەوە. بۆیە موتەمەیز بووین، كە ناومان دەبرا خەڵكێكی زۆر بە ئیعجابەوە تەماشای دەكردین، بەڵام لە هەمان كاتیشدا تێنەدەگەیشتن ئەمانە چین. خەڵكی گوندەكان دەیانگوت ئەوانە نوێژ بكەن و رۆژوو بگرن بە پێڵاوەوە دەچنە بەهەشتێ، جۆرە سلوكێكی تایبەتمان هەبوو. تۆ ئەگەر بتەوێت لە خەڵك نزیك بیتەوە و خەڵك بۆ لای جوڵانەوەكە رابكێشی دەبێت هەڵوێست و رەوشتت باش بێت، بۆ نموونە خواردنەوەمان حەرام كردبوو، حەرامێكی كۆتایی كەس نەیدەوێرا شتی وا بكات، لە نێو حیزب ئەمە قبووڵ نەدەكرا، نەك لە رووی حەرام و حەڵاڵەوە، سەبارەت بەوەی لە رووی كۆمەڵایەتییەوە قبووڵكراو نەبوو.

لایەنیی دینیش هەبوو دژایەتیان دەكردین، بەڵام دژایەتییەكە شەعبی نەبوو، بە پێچەوانەوە بەشێكی زۆر ناڕەزایەتیان دەردەبڕی چۆن دەبێت ئەوانە تۆمەتبار بكرێن بەوەی ئاگر دەپەرستن.
رووداو: ئەو لایەنە ئاینییە كێ بوون؟

عەزیز محەممەد: ماڵی مەلایەك هەبوو شێخ محێدینیان پێدەگوت، شێخ محێدین پیاوێكی ناسراوی هەولێر بوو، وەسەتێكی باش لە دوای نوێژیان دەكرد، واماندەزانی مومكینە ئاراستەیەكی فكری رەجعی هەبێت. ئەگینا مەلای دیكە هەبوو لەگەڵ ئێمە باش بوون. مەلایەكی وەكو ساڵح كۆزەپانكەیی، مەلایەكی باش بوو، كە دەچووین هەندێك بابەت هەبوو پێی ئیمزا بكەین، لە مزگەوتیش ئەو تەوقیعی كردبا موسڵمانەكان هەموو پەنجەیان پێدا دەنا، كافی بوو كە بڵێی مامۆستا حەزدەكەین قسەیەكی باش لەبارەی ئەو مەسەلەیە بكەی، پرسی فەلەستین وا و پرسی ئازادی نیشتمانی وا، دەیگوت موسڵمانینە تەوقیعی بكەن، ئەوانیش تەوقیعیان دەكرد.

#RudawStream