Жұма уағыз/Исламда жастар тәрбиесі/Қонақбаев Ғалымжан/ABU BAKIR SYDDYQ мешіті/Жаңатас қаласы/
Автор: Оқы
Загружено: 2025-11-08
Просмотров: 210
Жаратқан Алла Тағалаға сансыз мадақ, ардақты Пайғамбарымыз Мұхаммед Мұстафаға көптеген салауат пен сәлем жолдаймыз.
Аса рақымды, ерекше мейірімді Алланың атымен бастаймын.
Жастық шақ – адам ғұмырының ең асыл, ең ардақты кезеңі. Бұл жүректің жалынға толы, ойдың өткір, рухтың сергек, арманның биік уақыты. Абай атамыз өзінің өлеңінде:
Жастықтың оты жалындап,
Жас жүректе жанған шақ.
Талаптың аты арындап,
Әр қиынға салған шақ
Уайым аз, үміт көп,
Ет ауырмас бейнетке.
Бүгін-ертең жетем деп,
Көңілге алған дәулетке – деп, жастықтың жалын мен жігерге толы уақыт екенін шағын әрі терең бейнелеген. Хакім Абай жастықты үміт пен арманның, талап пен табандылықтың тоғысқан кезеңі ретінде сипаттайды. Бұл шумақтар адамды өмірдің ең игі сәтін қадірлеуге, мақсат жолында қажымай еңбек етуге шақырады. Жастық шақта уайымға берілмей, ертеңге сеніп, биік мұратқа ұмтылу керектігін тілге тиек еткен. Себебі жастық – қажымас қайраттың және таудай талаптың уақыты, ең бастысы өмірлік дара жолдың қалыптасу шағы.
Дініміз ислам жастықтың қадірін ерекше бағалайды. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) өзінің хадисінде:
سَبْعَةٌ يُظِلُّهُمُ اللَّهُ يَومَ القِيَامَةِ في ظِلِّهِ، يَومَ لا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ: ...وَشَابٌّ نَشَأَ في عِبَادَةِ اللَّهِ...
«Қиямет күні Алла жеті топ адам ешқандай көлеңке болмаған кезде, Аршысының көлеңкесінде паналатады, (соның бірі) – жастық шағын Аллаға құлшылық етумен өткізген жас ...» (имам Бұхари), – деп жастық шақта рухани берік болу керек екендігін атап өтеді.
Жастық шақ – өмірдің көктемі. Көктемде егілген дән ғана күзде өнімін береді. Сол себепті ислам тәрбиесі де жас буынды рухани кемелдікке бастайтын уақыт ретінде қарастырады.
Ардақты Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын):
اِغْتَنِمْ خَمْسًا قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ، وَصِحَّتَكَ قَبْلَ سَقَمِكَ، وَغِنَاكَ قَبْلَ فَقْرِكَ، وَفَرَاغَكَ قَبْلَ شُغْلِكَ، وَحَيَاتَكَ قَبْلَ مَوْتِكَ.
«Бес нәрсе келместен бұрын бес нәрсенің қадірін біл: қарттық келместен бұрын жастық шақтың, ауру келместен бұрын денсаулықтың, кедейлік келместен бұрын байлықтың, шұғылданбастан бұрын бос уақыттың және ажал келместен бұрын өмірдің қадірін біл», – деген (имам Бұхари).
Расында да жастық уақыт – адам өмірінің ең мәртебелі де мағыналы бөлігі. Неліктен? Өйткені бұл шақта адам бойында ерекше қуат, зеректік, сабыр және төзім сынды ең қажетті сипаттар тоғысады. Сондықтан да шариғат жастарға айрықша көңіл бөліп, оларды өмірлік жауапкершілік пен адамзат алдындағы міндетін атқаруға лайық етіп тәрбиелеуді бұйырған.
Бірінші: имандылық
Жастар – ұлттың болашағы, елдің ертеңі. Сондықтан оларды имандылыққа, руханиятқа тәрбиелеу әр қоғамның ең басты міндеті. Имандылық – адам бойындағы ізгілік пен әділдік, ар мен намыстың, сабыр мен қайырымдылықтың бастауы. Жастарға қамқор болу, олардың жүрегіне иман нұрын ұялату – ізгілердің жолы, салиқалы жандардың бағыты. Сол себепті де ардақты Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) үмбетін әрдайым жастарды дұрыс бағытқа бастауға шақырған. Себебі иманды жас – елдің тірегі, салиқалы, дұрыс қоғамның негізі. Ал тәрбиесіз, рухани құндылықтан ада ұрпақ – қоғамның әлсіреуіне бастайтын ең үлкен қауіп.
Алла Тағала қасиетті Құранда:
اللهُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ
«Ол сондай Алла, сендерді әу баста әлсіз жаратты. Сосын әлсіздіктен кейін күш берді, сосын қайта күш-қуатыңды кемітіп, қартайтты. Ол қалағанын жаратады. Сондай-ақ Ол бәрін білуші, құдірет күштің иесі», – деп айтқан («Рум» сүресі, 54-аят).
Қазақта «Ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі» деген даналық сөз бар. Демек, имандылық тәрбиесі ең алдымен отбасы мен қоғамның ортақ ісі болуы тиіс. Имандылық тәрбиесін көріп өскен жас буын ешқашан ар-ұжданынан аттамайды, өз ұлты мен халқына адал қызмет етеді.
Жастардың тәрбиесіне, олардың жүрегін тазалыққа және ізгілікке баулуға көңіл бөлу Алланың елшілеріне тән асыл қасиет. Пайғамбарлардың өмірі мен іс-әрекеті осының айқын көрінісі болып табылады.
Құран Кәрімде Алла Тағала:
رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِن ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ
«Уа, Раббым! Мені һәм ұрпағымның арасынан намазды кемеліне жеткізіп, үзбей оқитындардан ете көр! Уа, Раббымыз! Дұға-тілегімді қабыл ете көр!» («Ибрахим» сүресі, 40-аят) – деп, Ибрахим (оған Алланың сәлемі болсын) пайғамбардың дұғасын келтірген.
Бұл аяттар пайғамбарлардың өз ұрпағының иманы мен ізгілігі үшін үнемі дұға еткенін айқын көрсетеді. Ұрпақтың амандығы мен имандылығы үшін шын мәнінде алаңдау, оны қорғау және оларға дұрыс бағыт көрсету Пайғамбарлардың өнегесі екенін байқаймыз. Осы тұрғыдан алғанда, жастарды имандылық мен ізгілікке бағыттау, пайғамбарлардан бері жалғасып келе жатқан ұлы тәрбие жолы екендігін аңғарамыз.
Жалғасы:https://www.muftyat.kz/kk/nasihat/zhu...
#алла #бакара #бақара #ғибадат #уағыфз #аллоху #аллах #құран #eidmubarak #бахара
Доступные форматы для скачивания:
Скачать видео mp4
-
Информация по загрузке:
